Krzyżewko

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Krzyżewko

Rodzaj miejscowości wieś niesołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olecki
Gmina Wieliczki
Sołectwo Godziejewo
Liczba ludności (2010) 32
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Krzyżewko
Krzyżewko
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Krzyżewko
Krzyżewko
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Krzyżewko (niem. Krzysöwken, od 1927 r. Kreuzdorf) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki, w sołectwie Godziejewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 32 mieszkańców[1]. Wieś wchodzi w skład sołectwa Godziejewo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Jan Cieślukowski[2].

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, 13 km na wschód od Olecka i 12 km na północny wschód od Wieliczek, przy granicy z województwem podlaskim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1559 roku starosta Krzysztof Glaubitz sprzedał kościelnemu wieliczkowskiemu Januszowi Kirchnerowi z Niedźwiedzkich sześć łanów boru (60 grzywien za każdy łan). W zamian Janusz został zobowiązany do służenia księciu podczas polowań oraz strzeżenia granicy litewskiej; otrzymał on zarazem dziesięcioletnią wolniznę ze względu na konieczność karczunku lasu. Była to jedna z kilku osad założonych wówczas przy granicy przez wspomnianego starostę; wszystkie założone zostały na podobnych nadaniach (zob. Krzyżewo, Godziejewo, Urbanki, Rynie). Od nazwiska pierwszego właściciela dobra te zwano również Janowiczami. Na przełomie XVIII i XIX wieku wieś była zamieszkana przez wolnych chłopów. Krzyżewko należało do parafii ewangelickiej w Wieliczkach.

Szkołę we wsi założono w drugiej połowie XVIII wieku (około 1763–1786). W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 23 uczniów.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. – 87 osób
  • 1925 r. – 64 osoby
  • 1933 r. – 59 osób
  • 1939 r. – 69 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Szczecinkach.

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]

Przypisy

  1. łącznie Krzyżewko i Godziejewo
  2. Strona Urzędu Gminy Wieliczki [05.12.2013]