Krzysztof Peucker: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 10: Linia 10:
 
|imię przy narodzeniu =  
 
|imię przy narodzeniu =  
 
|data śmierci        =  3 listopada 1735 r.  
 
|data śmierci        =  3 listopada 1735 r.  
|miejsce śmierci      = [[Reszel]]
+
|miejsce śmierci      = Reszel
 
|przyczyna śmierci    =  
 
|przyczyna śmierci    =  
 
|miejsce spoczynku    =  
 
|miejsce spoczynku    =  
Linia 21: Linia 21:
 
|www                  =
 
|www                  =
 
}}
 
}}
''' Krzysztof Peucker ''' lub Christoph Peucker lub Preike (ur. prawdopodobnie w 1662 r. w [[Królewiec|Królewcu]], zm. 3 listopada 1735 r. w [[Reszel|Reszlu]]) - rzeźbiarz warmiński okresu baroku.
+
''' Krzysztof Peucker ''' lub Christoph Peucker lub Preike (ur. prawdopodobnie w 1662 r. w [[Królewiec|Królewcu]], zm. 3 listopada 1735 r. w [[Reszel|Reszlu]]) rzeźbiarz warmiński okresu baroku.
 
<br/><br/>  
 
<br/><br/>  
 
==Życiorys==  
 
==Życiorys==  
 
Przed przybyciem na [[Warmia|Warmię]] działał w [[Królewiec|Królewcu]], skąd najprawdopodobniej pochodził. Podaje się też, że przed, a najpóźniej w 1711 r. pod wpływem jezuitów ze Świętej Lipki, porzucił wyznanie luterańskie i przyjął katolicyzm. Przypuszczalnie w okresie między 1711 a 1715 r. przeniósł się do [[Reszel|Reszla]]. Jego żoną była Urszula. Informacje o małżonkach występują już w dokumentach z lat 20-tych i 30-tych XVIII w. Miał syna i trzy córki.  
 
Przed przybyciem na [[Warmia|Warmię]] działał w [[Królewiec|Królewcu]], skąd najprawdopodobniej pochodził. Podaje się też, że przed, a najpóźniej w 1711 r. pod wpływem jezuitów ze Świętej Lipki, porzucił wyznanie luterańskie i przyjął katolicyzm. Przypuszczalnie w okresie między 1711 a 1715 r. przeniósł się do [[Reszel|Reszla]]. Jego żoną była Urszula. Informacje o małżonkach występują już w dokumentach z lat 20-tych i 30-tych XVIII w. Miał syna i trzy córki.  
 +
 
Na Warmią trafił w wieku 50 lat, stąd przypuszczenie, że mógł mieć liczniejszą rodzinę, która nie cała z nim przybyła na nowe tereny. Syn Krzysztof (późniejszy zakonnik o imieniu Robert) urodził się w 1701 r. (nie wiadomo czy w Reszlu, znane są jednak dane o tym, że jako 15-latek uczęszczał do reszelskiego kolegium jezuickiego, a rok wcześniej do przedostatniej klasy tamtejszego gimnazjum). Najstarsza z córek – Elżbieta, w 1724 r. wyszła za [[Jan Chrystian Schmidt|Jana Chrystiana Schmidta]], reszelskiego rzeźbiarza, praktykującego w warsztacie ojca. Była matką jedenaściorga dzieci, w tym późniejszego kanonika dobromiejskiego [[Franciszek Schmidt|Franciszka Schmidta]] oraz rzeźbiarza [[Chrystian Bernard Schmidt|Chrystiana Bernarda Schmidta]]. Dwie młodsze córki to Katarzyna i Anna. Krzysztof Peucker zmarł w wieku 73 lat, jego żona natomiast 4 sierpnia 1759 r. w wieku 84 lat.
 
Na Warmią trafił w wieku 50 lat, stąd przypuszczenie, że mógł mieć liczniejszą rodzinę, która nie cała z nim przybyła na nowe tereny. Syn Krzysztof (późniejszy zakonnik o imieniu Robert) urodził się w 1701 r. (nie wiadomo czy w Reszlu, znane są jednak dane o tym, że jako 15-latek uczęszczał do reszelskiego kolegium jezuickiego, a rok wcześniej do przedostatniej klasy tamtejszego gimnazjum). Najstarsza z córek – Elżbieta, w 1724 r. wyszła za [[Jan Chrystian Schmidt|Jana Chrystiana Schmidta]], reszelskiego rzeźbiarza, praktykującego w warsztacie ojca. Była matką jedenaściorga dzieci, w tym późniejszego kanonika dobromiejskiego [[Franciszek Schmidt|Franciszka Schmidta]] oraz rzeźbiarza [[Chrystian Bernard Schmidt|Chrystiana Bernarda Schmidta]]. Dwie młodsze córki to Katarzyna i Anna. Krzysztof Peucker zmarł w wieku 73 lat, jego żona natomiast 4 sierpnia 1759 r. w wieku 84 lat.
  
Linia 30: Linia 31:
 
Przyjmuje się, że uczył się i praktykował w warsztacie [[Jan Krzysztof Döbel|Jana Krzysztofa Döbla]] w [[Królewiec|Królewcu]]. Tam też współpracował z nim jeszcze w ostatnich latach XVII w.  
 
Przyjmuje się, że uczył się i praktykował w warsztacie [[Jan Krzysztof Döbel|Jana Krzysztofa Döbla]] w [[Królewiec|Królewcu]]. Tam też współpracował z nim jeszcze w ostatnich latach XVII w.  
  
===Praca===
+
===Działalność===
Pierwsze informacje o jego dziełach dotyczą już działalności po przybyciu na [[Warmia|Warmię]]. Wcześniejsze prace powstałe w Królewcu nie są znane. Samodzielnie rozpoczął działalność na zamówienia jezuitów z [[lkwim:Bazylika Mniejsza Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce|kościoła w Świętej Lipce]] już w 1698 r. (ołtarz św. Anny), chociaż w 1699 r. podpisywał się nadal „Peucker in Konigsberg”. Wykonał wówczas ambonę (z figurą Marii w zwieńczeniu - 1699-1701), ołtarze św. Ignacego Loyoli i św. Franciszka Ksawerego oraz św. Stanisława Kostki i Michała Archanioła (1702). W latach 1712-1714 spod jego dłuta wyszedł największy w tej świątyni, ołtarz główny z figurą św. Jana Chrzciciela. Poświadczone są też prace Peuckera dla [[lkwim: Bazylika Archikatedralna pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku |katedry fromborskiej]]. Z okresu 1724-1725 pochodzi ołtarz maturalny, zaś z lat 1734-1738 stalle chórowe. Należy dodać, że nie był on autorem projektów tych dzieł, jedynie ich wykonawcą.  
+
Pierwsze informacje o jego dziełach dotyczą już działalności po przybyciu na [[Warmia|Warmię]]. Wcześniejsze prace powstałe w Królewcu nie są znane.  
Ponadto był autorem:
+
 
*prawego ołtarza bocznego w [[lkwim: Sanktuarium Podwyższenia Krzyża Świętego w Chwalęcinie |kościoła w Chwalęcinie]] z 1730 r., a najprawdopodobniej też głównego z 1728 r.;
+
Samodzielnie rozpoczął działalność na zamówienia jezuitów z [[lkwim:Bazylika Mniejsza Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce|kościoła w Świętej Lipce]] już w 1698 r. (ołtarz św. Anny), chociaż w 1699 r. podpisywał się nadal jako "Peucker in Konigsberg". Wykonał wówczas ambonę (z figurą Marii w zwieńczeniu - 1699-1701), ołtarze św. Ignacego Loyoli i św. Franciszka Ksawerego oraz św. Stanisława Kostki i Michała Archanioła (1702).  
*[[lkwim:Sanktuarium Maryjne Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa w Krośnie|ołtarza głównego (1725-1726) i Najświętszej Marii Panny (1722) w Krośnie]], a być może też ołtarz Matki Boskiej Szkaplerznej z 1722 r.;
+
 
*ołtarzy bocznych, późnobarokowych z 1721 r. w [[lkwim:Kościół pw. św. Katarzyny w Płoskini| kościele pw. św. Katarzyny w Płoskini]]. <br>
+
W latach 1712–1714 spod jego dłuta wyszedł największy w tej świątyni ołtarz główny z figurą św. Jana Chrzciciela. Poświadczone są też prace Peuckera dla [[lkwim: Bazylika Archikatedralna pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku |katedry fromborskiej]]. Z okresu 1724-1725 pochodzi ołtarz maturalny, zaś z lat 1734-1738 stalle chórowe. Należy dodać, że nie był on autorem projektów tych dzieł, jedynie ich wykonawcą.  
Pod koniec życia, w 1735 r. ufundował [[lkwim:Ołtarze z kościoła pw. św. Antoniego Padewskiego w Kadynach|ołtarz do kościoła w Kadynach]] (przeniesiony do [[lkwim: Kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Opinie|kościoła w Opinie]]). Chociaż powstał on w jego warsztacie, jednak rzeźbiarz nie doczekał jego nastawy. Przypisuje się mu ponadto: cztery ołtarze w kościele jezuitów w Grodnie (z lat 1707-1709), ołtarz różańcowy w [[lkwim: Kościół pw. św. Bartłomieja w Jezioranach |kościele parafialnym w Jezioranach]] (ok. 1710) z figurą Marii Immaculaty, ołtarz główny w [[lkwim: Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Stoczku Klasztornym|kościele w Stoczku Klasztornym]] (1712-1713) i [[lkwim:Kościół pw. św. Antoniego Opata w Wozławkach|w Wozławkach]] (ok. 1725), skąd pochodzi tez jego ambona.
+
 
 +
Dziełami jego autorstwa były ponadto:
 +
*prawy ołtarz boczny w [[lkwim: Sanktuarium Podwyższenia Krzyża Świętego w Chwalęcinie |kościoła w Chwalęcinie]] z 1730 r., a najprawdopodobniej też główny z 1728 r.
 +
*[[lkwim:Sanktuarium Maryjne Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa w Krośnie|ołtarz główny (1725–1726) i Najświętszej Marii Panny (1722) w Krośnie]], a być może też ołtarz Matki Boskiej Szkaplerznej z 1722 r.
 +
*ołtarze boczne, późnobarokowe z 1721 r. w [[lkwim:Kościół pw. św. Katarzyny w Płoskini|kościele pw. św. Katarzyny w Płoskini]]
 +
Pod koniec życia, w 1735 r. ufundował [[lkwim:Ołtarze z kościoła pw. św. Antoniego Padewskiego w Kadynach|ołtarz do kościoła w Kadynach]] (przeniesiony do [[lkwim: Kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Opinie|kościoła w Opinie]]). Powstał on w jego warsztacie, niestety rzeźbiarz nie doczekał jego nastawy.
 +
 
 +
Przypisuje się mu ponadto: cztery ołtarze w kościele jezuitów w Grodnie (z lat 1707-1709), ołtarz różańcowy w [[lkwim: Kościół pw. św. Bartłomieja w Jezioranach |kościele parafialnym w Jezioranach]] (ok. 1710) z figurą Marii Immaculaty, ołtarz główny w [[lkwim: Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Stoczku Klasztornym|kościele w Stoczku Klasztornym]] (1712-1713) i [[lkwim:Kościół pw. św. Antoniego Opata w Wozławkach|w Wozławkach]] (ok. 1725), skąd pochodzi też jego ambona.
  
 
==Ciekawostki==
 
==Ciekawostki==
Linia 47: Linia 55:
 
Przeracki Jerzy, ''Artyści działający na Warmii w XVIII wieku (Krzysztof Peucker, Jan Chrystian Schmidt, Chrystian Bernard Schmidt, Krzysztof Sand, Jan Witt, Jan Ignacy Witt, Jan Antoni Frey, Piotr Andrzej Kolberg i Józef Joachim Korzeniewski)'', „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2011, nr 3, s. 441-499.<br/>  
 
Przeracki Jerzy, ''Artyści działający na Warmii w XVIII wieku (Krzysztof Peucker, Jan Chrystian Schmidt, Chrystian Bernard Schmidt, Krzysztof Sand, Jan Witt, Jan Ignacy Witt, Jan Antoni Frey, Piotr Andrzej Kolberg i Józef Joachim Korzeniewski)'', „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2011, nr 3, s. 441-499.<br/>  
  
[[Kategoria: Osoba| Peucker, Krzysztof]]
+
[[Kategoria:Osoby|Peucker, Krzysztof]]
[[Kategoria: Rzeźbiarze| Peucker, Krzysztof]]
+
[[Kategoria:Ludzie kultury|Peucker, Krzysztof]] [[Kategoria:Rzeźbiarze|Peucker, Krzysztof]]
[[Kategoria: Reszel (gmina miejsko-wiejska)| Peucker, Krzysztof]]
+
[[Kategoria: Reszel (gmina miejsko-wiejska)|Peucker, Krzysztof]]
[[Kategoria: Powiat kętrzyński| Peucker, Krzysztof]]
+
[[Kategoria: Powiat kętrzyński|Peucker, Krzysztof]]
[[Kategoria: 1601-1700| Peucker, Krzysztof]]
+
[[Kategoria: 1601-1700|Peucker, Krzysztof]]
[[Kategoria: 1701-1800| Peucker, Krzysztof]]
+
[[Kategoria: 1701-1800|Peucker, Krzysztof]]

Aktualna wersja na dzień 11:16, 26 sie 2015

Krzysztof Peucker

Data i miejsce urodzenia 1662 r.
Królewiec
Data i miejsce śmierci 3 listopada 1735 r.
Reszel

Krzysztof Peucker lub Christoph Peucker lub Preike (ur. prawdopodobnie w 1662 r. w Królewcu, zm. 3 listopada 1735 r. w Reszlu) – rzeźbiarz warmiński okresu baroku.

Życiorys

Przed przybyciem na Warmię działał w Królewcu, skąd najprawdopodobniej pochodził. Podaje się też, że przed, a najpóźniej w 1711 r. pod wpływem jezuitów ze Świętej Lipki, porzucił wyznanie luterańskie i przyjął katolicyzm. Przypuszczalnie w okresie między 1711 a 1715 r. przeniósł się do Reszla. Jego żoną była Urszula. Informacje o małżonkach występują już w dokumentach z lat 20-tych i 30-tych XVIII w. Miał syna i trzy córki.

Na Warmią trafił w wieku 50 lat, stąd przypuszczenie, że mógł mieć liczniejszą rodzinę, która nie cała z nim przybyła na nowe tereny. Syn Krzysztof (późniejszy zakonnik o imieniu Robert) urodził się w 1701 r. (nie wiadomo czy w Reszlu, znane są jednak dane o tym, że jako 15-latek uczęszczał do reszelskiego kolegium jezuickiego, a rok wcześniej do przedostatniej klasy tamtejszego gimnazjum). Najstarsza z córek – Elżbieta, w 1724 r. wyszła za Jana Chrystiana Schmidta, reszelskiego rzeźbiarza, praktykującego w warsztacie ojca. Była matką jedenaściorga dzieci, w tym późniejszego kanonika dobromiejskiego Franciszka Schmidta oraz rzeźbiarza Chrystiana Bernarda Schmidta. Dwie młodsze córki to Katarzyna i Anna. Krzysztof Peucker zmarł w wieku 73 lat, jego żona natomiast 4 sierpnia 1759 r. w wieku 84 lat.

Szkoła i wykształcenie

Przyjmuje się, że uczył się i praktykował w warsztacie Jana Krzysztofa Döbla w Królewcu. Tam też współpracował z nim jeszcze w ostatnich latach XVII w.

Działalność

Pierwsze informacje o jego dziełach dotyczą już działalności po przybyciu na Warmię. Wcześniejsze prace powstałe w Królewcu nie są znane.

Samodzielnie rozpoczął działalność na zamówienia jezuitów z kościoła w Świętej Lipce już w 1698 r. (ołtarz św. Anny), chociaż w 1699 r. podpisywał się nadal jako "Peucker in Konigsberg". Wykonał wówczas ambonę (z figurą Marii w zwieńczeniu - 1699-1701), ołtarze św. Ignacego Loyoli i św. Franciszka Ksawerego oraz św. Stanisława Kostki i Michała Archanioła (1702).

W latach 1712–1714 spod jego dłuta wyszedł największy w tej świątyni ołtarz główny z figurą św. Jana Chrzciciela. Poświadczone są też prace Peuckera dla katedry fromborskiej. Z okresu 1724-1725 pochodzi ołtarz maturalny, zaś z lat 1734-1738 stalle chórowe. Należy dodać, że nie był on autorem projektów tych dzieł, jedynie ich wykonawcą.

Dziełami jego autorstwa były ponadto:

Pod koniec życia, w 1735 r. ufundował ołtarz do kościoła w Kadynach (przeniesiony do kościoła w Opinie). Powstał on w jego warsztacie, niestety rzeźbiarz nie doczekał jego nastawy.

Przypisuje się mu ponadto: cztery ołtarze w kościele jezuitów w Grodnie (z lat 1707-1709), ołtarz różańcowy w kościele parafialnym w Jezioranach (ok. 1710) z figurą Marii Immaculaty, ołtarz główny w kościele w Stoczku Klasztornym (1712-1713) i w Wozławkach (ok. 1725), skąd pochodzi też jego ambona.

Ciekawostki

Na jednym z czternastu obrazów zdobiących ambonę wykonaną przez Krzysztofa Peuckera w 1700 r. dla bazyliki w Świętej Lipce widnieje wizerunek Piotra Kolberga, dobromiejskiego malarza z XVII w.

Bibliografia

Baranowski Andrzej Józef, Barok wileński na artystycznej mapie Europy Środkowej, „Biuletyn Historii Sztuki” 2011, nr 3/4, s. 281-340.
Smoliński Mariusz, Rzeźbiarz Jan Chrystian Schmidt : rola Warmii jako prowincji artystycznej w XVIII wieku, Olsztyn 2006, OBN, s. 22-26, 298.
Bełza Marta, Tajemnice ołtarza w św. Lipce. Zabytki regionu, „Gazeta Wyborcza” 2011, nr 189, dod. „Olsztyn”, s. 2.
Przeracki Jerzy, Artyści działający na Warmii w XVIII wieku (Krzysztof Peucker, Jan Chrystian Schmidt, Chrystian Bernard Schmidt, Krzysztof Sand, Jan Witt, Jan Ignacy Witt, Jan Antoni Frey, Piotr Andrzej Kolberg i Józef Joachim Korzeniewski), „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2011, nr 3, s. 441-499.