Kwiedzina: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Kwiedzina
 
  |nazwa                = Kwiedzina
Linia 8: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Kwiedziny     
 
  |dopełniacz wsi        = Kwiedziny     
 
  |zdjęcie              = Zabudowania we wsi Kwiedzina.jpg  
 
  |zdjęcie              = Zabudowania we wsi Kwiedzina.jpg  
  |opis zdjęcia          = Zabudowania we wsi Kwiedzina   
+
  |opis zdjęcia          = Zabudowania we wsi Kwiedzina.<br>Fot. Ralf Lotys. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:2009-07_Kwiedzina_1.jpg Commons Wikimedia]    
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Kwiedzina''' (niem. ''Queden'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[gmina Kętrzyn|gminie Kętrzyn]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].  
+
''' Kwiedzina''' (niem. ''Queden'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Kętrzyn (gmina wiejska)|gminie Kętrzyn]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.  
  
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 26 mieszkańców.
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 26 mieszkańców.
 
+
<br/><br/>
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Miejscowość położona jest w odległości ok. 7 km od [[Kętrzyn|Kętrzyna]] w  
+
Miejscowość położona jest w odległości ok. 7 km od [[Kętrzyn|Kętrzyna]] w okolicach [[Jezioro Tuchel|Jeziora Tuchel]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowośc została założona w 1346 roku. 33 włóki ziemi otrzymali wówczas z rąk [[Ludolf Kӧnig| Ludolfa Kӧniga]] czterej Prusowie - Warpun, Weysnor, Meirun, Bartold. Wieś została lokowana na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W XV wieku w Kwiedzina działał już młyn, który niejaki Matzke otrzymał z rąk prokuratora kętrzyńskiego [[Jordan von Berehenrode| Jordana von Berehenrode]]. Młyn istniał jeszcze w 1785 roku. W tym czasie miejscowość składała się z 9 domów. W 1817 roku Kwiedzina liczyła 82 mieszkańców.
+
Miejscowość została założona w 1346 roku. 33 włóki ziemi otrzymali wówczas z rąk [[Ludolf Kӧnig| Ludolfa Kӧniga]] czterej [[Prusowie]]: Warpun, Weysnor, Meirun i Bartold. Wieś lokowano na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]].  
W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 50 osób. W 1973 roku miejscowość wchodziła w skład [[sołectwo Pożarki| sołectwa Pożarki]] w [[gmina Kętrzyn| gminie Kętrzyn]].
 
  
Nazwa niemiecka: Queden. W 1343 r. czterej Prusowie: Warpun, Weysnor, Meirun i Bartold, otrzymali od Zakonu Krzyżackiego nadanie 33 łanów i 8 mórg (554,4 ha) gruntów w lesie zwanym Kwedis, w celu założenia wsi na prawie chełmińskim (z prawem dziedziczenia zarówno w linii męskiej, jak i żeńskiej). Zatem od lasu Kwedis, który rozciągał się od Jeziora Kwiedzińskiego na północy, do Jeziora Tuchel na południu, a może nawet jeszcze dalej, wzięła swą nazwę wieś. Kvedis, czyli “Wydmuchowie” – miejsce, gdzie jest wietrzno, gdzie wieje. W tej wsi, na strumieniu, który łączył jezioro z Gubrem, w 1373 r. zbudowano młyn. W 1492 r. otrzymał go Matzke, z nadania zwierzchnika kętrzyńskiej prokuratorii. Później także i wieś stała się przedmiotem nadania – stała się wsią folwarczną. Mogło to nastąpić znacznie później – po wojnie polsko – krzyżackiej, gdy w wyniku zbrojnej wyprawy Mazowszan nie pozostał tu kamień na kamieniu. W 1785 r. młyn należał do majątku, którego właścicielem był podporucznik von Suchodoletz. We wsi folwarcznej było 9 chałup i zamieszkiwały w niej 82 osoby. W 1871 r. właściciel von Livonius posiadał browar. W 1889 r. właścicielem okazał się książę zu Schaumburg, który ulokował tu swego zarządcę. Majątek liczył jeszcze wówczas tylko 431 ha, z czego 93 ha zajmowały kwiedzińskie lasy. W 1907 r. kolejny właściciel, Herman Schult, dołączył do Kwiedziny swoje posiadłości w Kruszewcu i Wilamowie, co stanowiło łącznie 701 ha. Po nim był Karl Pohl, a po pierwszej wojnie Ammon, który liczył swój majątek łącznie z częścią Kruszewca, co stanowiło 503 ha. Ten ostatni prowadził tu olbrzymią tuczarnię, w której było 500 świń. Każdy z właścicieli posługiwał się zarządcą. W majątku, w którym stał też wiatrak holenderski, w 1928 r. zamieszkiwało 140 osób. Przy wsi był cmentarz ewangelicki, założony w połowie XIX w. Po wojnie nie wkroczył tu PGR – grunty majątkowe rozparcelowano i utworzono gospodarstwa chłopskie. W 1970 r. zamieszkiwało tu 50 osób.
+
W XV wieku w Kwiedzinie działał już młyn, który niejaki Matzke otrzymał z rąk prokuratora kętrzyńskiego [[Jordan von Berehenrode| Jordana von Berehenrode]]. Młyn istniał jeszcze w 1785 roku. W tym czasie miejscowość składała się z 9 domów. Młyn należał wówczas do majątku, którego właścicielem był podporucznik von Suchodoletz.  
+
 
<br/>
+
W 1817 roku Kwiedzina liczyła 82 mieszkańców. W 1871 roku we wsi działał browar. Osiemnaście lat później Kwiedzina należała do księcia zu Schaumburg, który ulokował tu swego zarządcę. W 1907 roku kolejnym właścicielem był Herman Schult, który włączył Kwiedzinę w skład swojego majątku obejmującego [[Kruszewiec]] oraz [[Wilamowo (gmina Kętrzyn) |Wilamowo]]. Przed 1918 rokiem wieś była własnością Karla Pohla.  
  
== Ludzie związani z miejscowością ==
+
Po zakończeniu I wojny światowej dobra należały do niejakiego Ammona, który założył w Kwiedzinie tuczarnię i hodował ok. 500 sztuk trzody chlewnej. W majątku urzędował zatrudniony przez niego zarządca. W okresie międzywojennym we wsi istniał jeszcze wiatrak typu holenderskiego. Cmentarz ewangelicki założono w połowie XIX stulecia. W roku 1928 Kwiedzina była zamieszkana przez 140 osób.
...
 
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
 
<br/>
 
  
== Zabytki ==
+
Po zakończeniu II wojny światowej w miejscowości utworzone zostało Państwowe Gospodarstwo Rolne. W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 50 osób. W 1973 roku miejscowość wchodziła w skład sołectwa [[Pożarki]] w gminie Kętrzyn.
*Dawny [[Dworek w Kwiedzinie|dworek łowiecki]] wraz z najbliższym otoczeniem
 
*Dawne pruskie grodzisko, zwane Zamkową Górą lub Wałami
 
<br/>
 
  
== Bibliografia ==
+
Miejscowość ma charakter wsi rolniczo-turystycznej; funkcjonują tu gospodarstwa agroturystyczne.
#''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
 
#Licharewa Zofia, ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS]  [data dostępu: 15.03.2014]
 
#[http://www.jerzysikorski.pl/historia-miejscowo%C5%9Bci-na-obszarze-gminy-k%C4%99trzyn| Historia wsi Kwiedzina][data dostępu: 15.03.2014]
 
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 5.03.2014]
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
== Zabytki ==
 +
*dawny [[Dworek w Kwiedzinie|dworek łowiecki]] wraz z najbliższym otoczeniem
 +
*dawne pruskie grodzisko zwane Zamkową Górą lub Wałami
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 +
== Bibliografia ==
 +
''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.<br/>
 +
Licharewa Zofia, ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS]  [15.03.2014]<br/>
 +
[http://www.jerzysikorski.pl/historia-miejscowo%C5%9Bci-na-obszarze-gminy-k%C4%99trzyn| jerzysikorski.pl, historia wsi Kwiedzina][15.03.2014]<br/>
 +
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/>
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Gmina Kętrzyn]] [[Kategoria: Wieś niesołecka]]
+
 
 +
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Kętrzyn (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 14:13, 16 lut 2015

Kwiedzina

Zabudowania we wsi Kwiedzina.Fot. Ralf Lotys. Źródło: Commons Wikimedia
Zabudowania we wsi Kwiedzina.
Fot. Ralf Lotys. Źródło: Commons Wikimedia
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Kętrzyn
Liczba ludności (2010) 26
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kwiedzina
Kwiedzina
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kwiedzina
Kwiedzina
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kwiedzina (niem. Queden) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 26 mieszkańców.

Położenie

Miejscowość położona jest w odległości ok. 7 km od Kętrzyna w okolicach Jeziora Tuchel.

Dzieje miejscowości

Miejscowość została założona w 1346 roku. 33 włóki ziemi otrzymali wówczas z rąk Ludolfa Kӧniga czterej Prusowie: Warpun, Weysnor, Meirun i Bartold. Wieś lokowano na prawie chełmińskim.

W XV wieku w Kwiedzinie działał już młyn, który niejaki Matzke otrzymał z rąk prokuratora kętrzyńskiego Jordana von Berehenrode. Młyn istniał jeszcze w 1785 roku. W tym czasie miejscowość składała się z 9 domów. Młyn należał wówczas do majątku, którego właścicielem był podporucznik von Suchodoletz.

W 1817 roku Kwiedzina liczyła 82 mieszkańców. W 1871 roku we wsi działał browar. Osiemnaście lat później Kwiedzina należała do księcia zu Schaumburg, który ulokował tu swego zarządcę. W 1907 roku kolejnym właścicielem był Herman Schult, który włączył Kwiedzinę w skład swojego majątku obejmującego Kruszewiec oraz Wilamowo. Przed 1918 rokiem wieś była własnością Karla Pohla.

Po zakończeniu I wojny światowej dobra należały do niejakiego Ammona, który założył w Kwiedzinie tuczarnię i hodował ok. 500 sztuk trzody chlewnej. W majątku urzędował zatrudniony przez niego zarządca. W okresie międzywojennym we wsi istniał jeszcze wiatrak typu holenderskiego. Cmentarz ewangelicki założono w połowie XIX stulecia. W roku 1928 Kwiedzina była zamieszkana przez 140 osób.

Po zakończeniu II wojny światowej w miejscowości utworzone zostało Państwowe Gospodarstwo Rolne. W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 50 osób. W 1973 roku miejscowość wchodziła w skład sołectwa Pożarki w gminie Kętrzyn.

Miejscowość ma charakter wsi rolniczo-turystycznej; funkcjonują tu gospodarstwa agroturystyczne.

Zabytki

  • dawny dworek łowiecki wraz z najbliższym otoczeniem
  • dawne pruskie grodzisko zwane Zamkową Górą lub Wałami

Przypisy

Bibliografia

Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [15.03.2014]
jerzysikorski.pl, historia wsi Kwiedzina[15.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]