Leginy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Charakterystyka fizjograficzna:)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Leginy   
 
  |nazwa                = Leginy   
Linia 8: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Legin  
 
  |dopełniacz wsi        = Legin  
 
  |zdjęcie              = Leginy.jpg  
 
  |zdjęcie              = Leginy.jpg  
  |opis zdjęcia          = Leginy<br/>Źródło: http://mojemazury.pl/o-miejscowosci/82877/Leginy, dostęp 26 września 2013     
+
  |opis zdjęcia          = Leginy [http://mojemazury.pl/o-miejscowosci/82877/Leginy/ Moje Mazury] [26.09.2013]    
  |rodzaj miejscowości  = Wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = Warmińsko-Mazurskie
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
  |powiat                = Kętrzyński
+
  |powiat                = kętrzyński
 
  |gmina                = Reszel
 
  |gmina                = Reszel
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      =   
+
  |liczba ludności      = 346  
  |rok                  =
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          =  
 
  |kod pocztowy          =  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Leginy''' (niem. ''Legienen'') – [[wieś sołecka]] położona w Polsce, w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]] w [[Reszel (gmina miejsko-wiejska)|gminie Reszel]]. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]].  
+
'''Leginy''' (niem. ''Legienen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]] w [[Reszel (gmina miejsko-wiejska)|gminie Reszel]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 346 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Marian Plizga]]<ref>[http://reszel.wm.pl/179868,W-Reszlu-buduja-Pomosty.html#axzz3EcsToXNs/ Serwisy Miejskie Gazety Olsztyńskiej] [28.09.2014]</ref>.
 
+
<br/><br/>
<br/>
 
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna: ===
 
Falisty krajobraz ziemi kętrzyńskiej powstał w wyniku wzmożonej działalności erozyjnej ostatniego zlodowacenia. Lodowiec powracał, poczym zatrzymywał się, a następnie cofał na północ. Pozostawiał wały [[morena czołowa|moren czołowych]], które obecnie tworzą spore wzgórza. Główne pasmo [[morena czołowa|moren czołowych]] biegnie w kierunku z południowego zachodu na północny wschód. Rozciąga się od [[Święta Lipka|Świętej Lipki]], którą od północy otacza łukiem na [[Bezławki]], [[Wilknowo]], [[Pręgowo]]. Z topniejących lodów powstały wielkie jeziora zastoiskowe, od których liczne strumienie znosiły drobny materiał skalny, wymyty z moren. Osadzał na dnie jezior grube, warstwy iłów. O istnieniu tych jezior na terenie powiatu świadczą nieckowate zagłębienia. Występują w nich iły piaszczyste. Wypełniają środek dawnego jeziora, oraz gliny margliste, które osadzały się na brzegach zbiornika.  
 
  
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość położona jest między jeziorami: [[Jezioro Legińskie |Legińskim]] i [[Jezioro Widryńskie |Widryńskim]], przy drodze wojewódzkiej nr 590, w odległości ok. 6 km od [[Reszel |Reszla]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości: ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś istniała już w pierwszej połowie XIV wieku. Jej lokację odnowił 16 czerwca 1359 roku biskup warmiński [[Jan Stryprock]]. Majątek chełmiński w Leginach, na początku XV wieku należał do rodziny von Oelsenów. Właścicielem majątku w Leginach był [[Stefan Sadorski]]. Od sierpnia 1854 roku Leginy były w posiadaniu [[August Caspar|Augusta Caspara]] (konwertyta pochodzenia żydowskiego). [[Erich Kaspar]] syn Augusta w 1930 roku sprzedał majątek lokalnej spółce. W pierwszej połowie XX wieku majątek w Leginach został rozparcelowany. Po parcelacji majątku gospodarstwa chłopskie miały ujednolicone architektonicznie budynki. Leginy są siedzibą parafii do której należą między innymi [[Łężany]]. Pierwsza wzmianka o szkole w Leginach pochodzi z 1622 roku. Z tego roku pochodzi informacja, że wynagrodzenie nauczyciela wynosiło 18 grzywien.  
+
Wieś istniała już w pierwszej połowie XIV wieku. Jej lokację odnowił 16 czerwca 1359 roku biskup warmiński [[Jan Stryprock]]. Majątek chełmiński w Leginach na początku XV wieku należał do rodziny [[Rodzina voe Oelsen| von Oelsenów]]. Właścicielem majątku w Leginach był [[Stefan Sadorski]]. Od sierpnia 1854 roku wieś była w posiadaniu [[August Caspar|Augusta Caspara]] (konwertyta pochodzenia żydowskiego). [[Erich Kaspar]] syn Augusta w 1930 roku sprzedał majątek lokalnej spółce. W pierwszej połowie XX wieku majątek w Leginach został rozparcelowany. Po parcelacji gospodarstwa chłopskie miały ujednolicone architektonicznie budynki. Leginy są siedzibą parafii, do której należą między innymi [[Łężany]]. Pierwsza wzmianka o szkole w Leginach pochodzi z 1622 roku. Z tego roku pochodzi informacja, że wynagrodzenie nauczyciela wynosiło 18 grzywien.  
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
== Gospodarka ==
*[[Stefan Sadorski]]
+
Dawniej na terenie miejscowości znajdowały się krochmalnia oraz młyn parowy.  
*[[August Caspar]]
+
W Leginach powstają obecnie gospodarstwa [[Agroturystyka| agroturystyczne]]. Ma to związek z położeniem wsi w pobliżu jezior.
*[[Erich Kaspar]]
 
<br/>
 
 
 
=== Zabytki: ===
 
[[Plik: Kościół Leginy.jpg|300px|thumb|Kościół w Leginach z XIX wieku<br/>Źródło: http://mojemazury.pl/11931-0,Kosciol-i-cmentarz-w-Leginach,284876.html?, dostęp 27 października 2013]]
 
 
 
Pierwsza wzmianka o [[lkwim:Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Leginach |kościele w Leginach]] pochodzi z 1404 roku. Kościół w istniejącej obecnie formie architektonicznej wybudowano w 1824 roku. Świątynia była konsekrowana 4 września 1825 roku przez biskupa warmińskiego [[Józef von Hohenzollern|Józefa von Hohenzollerna]]. Jest to budowla murowana, salowa, z kruchtą od strony północnej i zakrystią od wschodniej. Ołtarz główny w stylu barokowym wykonany został w 1745 roku. W wyposażeniu świątyni znalazła się puszka z napisem „DOM comites Załuscy in emigratione anno 1833 offerunt”. Jest to pamiątka po internowanych na terenie Prus uczestnikach powstania listopadowego.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Gospodarka: ===
+
== Turystyka ==
Dawniej na terenie miejscowości znajdowały się krochmalnia oraz młyn parowy.
+
*szlak rowerowy o długości 65 km – przebieg trasy: [[Biskupiec]] – [[Stanclewo]] – [[Stary Gieląd]] – [[Zyndaki]] – [[Burszewo]] – [[Widryny]] – Leginy – [[Samławki]] – [[Kabiny]] – [[Kolno]] – [[Górowo (gmina Kolno) |Górowo]] – [[Kruzy]] – [[Labuchy]] – Biskupiec
W Leginach powstają również gospodarstwa agroturystyczne. Ma to związek z położeniem wsi w pobliżu jezior. 
 
<br/>
 
  
=== Turystyka ===
+
== Zabytki ==
*Szlak rowerowy o długości 65 km - przebieg trasy: [[Biskupiec |Biskupiec]] - [[Stanclewo]] - [[Stary Gieląd]] - [[Zyndaki]] - [[Burszewo]] - [[Widryny]] - Leginy - [[Samławki]] - [[Kabiny]] - [[Kolno]] - [[Górowo (gmina Kolno) |Górowo]] - [[Kruzy]] - [[Labuchy]] - [[Biskupiec |Biskupiec]]
+
[[Plik: Kościół Leginy.jpg|290px|thumb|Kościół w Leginach z XIX wieku [http://mojemazury.pl/11931-0,Kosciol-i-cmentarz-w-Leginach,284876.html?/ Moje Mazury] [27.10.2013]]]
 +
Pierwsza wzmianka o [[lkwim:Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Leginach |kościele w Leginach]] pochodzi z 1404 roku. Kościół w istniejącej obecnie formie architektonicznej wybudowano w 1824 roku. Świątynia była konsekrowana 4 września 1825 roku przez biskupa warmińskiego [[Józef von Hohenzollern|Józefa von Hohenzollerna]]. Jest to budowla murowana, salowa, z kruchtą od strony północnej i zakrystią od wschodniej. Ołtarz główny w stylu barokowym wykonany został w 1745 roku. W wyposażeniu świątyni znalazła się puszka z napisem „DOM comites Załuscy in emigratione anno 1833 offerunt”. Jest to pamiątka po internowanych na terenie [[Prusy |Prus]] uczestnikach powstania listopadowego.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
 +
#''Leginy'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 5, red. F. Sulimierski, Warszawa 1884.
 +
#Licharewa Zofia, ‘’Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu’’, Olsztyn 1962.
 +
#Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.
 +
#Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.
 +
#[http://mojemazury.pl/11931-0,Kosciol-i-cmentarz-w-Leginach,284876.html?/ Moje Mazury] [27.10.2013]
 +
#[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [28.09.2014]
 +
#[http://reszel.wm.pl/179868,W-Reszlu-buduja-Pomosty.html#axzz3EcsToXNs/ Serwisy Miejskie Gazety Olsztyńskiej] [28.09.2014]
  
''Leginy'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 5, red. F. Sulimierski, Warszawa 1884.<br/>
+
{{Przypisy}}
Licharewa Zofia, ‘’Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu’’, Olsztyn 1962.<br/>
+
<references/>
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
 
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/>
 
<br/>
 
  
 
[[Kategoria: Powiat kętrzyński]]
 
[[Kategoria: Powiat kętrzyński]]

Wersja z 17:06, 28 wrz 2014

Leginy

Leginy Moje Mazury [26.09.2013]
Leginy Moje Mazury [26.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Reszel
Liczba ludności (2010) 346
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NKE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Leginy
Leginy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Leginy
Leginy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Leginy (niem. Legienen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie kętrzyńskim w gminie Reszel. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 346 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Marian Plizga[1].

Położenie

Miejscowość położona jest między jeziorami: Legińskim i Widryńskim, przy drodze wojewódzkiej nr 590, w odległości ok. 6 km od Reszla.

Dzieje miejscowości

Wieś istniała już w pierwszej połowie XIV wieku. Jej lokację odnowił 16 czerwca 1359 roku biskup warmiński Jan Stryprock. Majątek chełmiński w Leginach na początku XV wieku należał do rodziny von Oelsenów. Właścicielem majątku w Leginach był Stefan Sadorski. Od sierpnia 1854 roku wieś była w posiadaniu Augusta Caspara (konwertyta pochodzenia żydowskiego). Erich Kaspar syn Augusta w 1930 roku sprzedał majątek lokalnej spółce. W pierwszej połowie XX wieku majątek w Leginach został rozparcelowany. Po parcelacji gospodarstwa chłopskie miały ujednolicone architektonicznie budynki. Leginy są siedzibą parafii, do której należą między innymi Łężany. Pierwsza wzmianka o szkole w Leginach pochodzi z 1622 roku. Z tego roku pochodzi informacja, że wynagrodzenie nauczyciela wynosiło 18 grzywien.

Gospodarka

Dawniej na terenie miejscowości znajdowały się krochmalnia oraz młyn parowy. W Leginach powstają obecnie gospodarstwa agroturystyczne. Ma to związek z położeniem wsi w pobliżu jezior.

Turystyka

Zabytki

Kościół w Leginach z XIX wieku Moje Mazury [27.10.2013]

Pierwsza wzmianka o kościele w Leginach pochodzi z 1404 roku. Kościół w istniejącej obecnie formie architektonicznej wybudowano w 1824 roku. Świątynia była konsekrowana 4 września 1825 roku przez biskupa warmińskiego Józefa von Hohenzollerna. Jest to budowla murowana, salowa, z kruchtą od strony północnej i zakrystią od wschodniej. Ołtarz główny w stylu barokowym wykonany został w 1745 roku. W wyposażeniu świątyni znalazła się puszka z napisem „DOM comites Załuscy in emigratione anno 1833 offerunt”. Jest to pamiątka po internowanych na terenie Prus uczestnikach powstania listopadowego.

Bibliografia

  1. Leginy, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 5, red. F. Sulimierski, Warszawa 1884.
  2. Licharewa Zofia, ‘’Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu’’, Olsztyn 1962.
  3. Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
  4. Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
  5. Moje Mazury [27.10.2013]
  6. Bank Danych Lokalnych GUS [28.09.2014]
  7. Serwisy Miejskie Gazety Olsztyńskiej [28.09.2014]

Przypisy