Lelkowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Lelkowo '''(niem. ''Lichtenfeld'') – wieś gminna położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[Gmina Lelkowo (wiejska)|gminie Lelkowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 460 mieszkańców (łącznie Lelkowo, [[Młyniec]]). Aktualnie funkcję wójta sprawuje [[Stanisław Popiel]] <ref>http://wrota.warmia.mazury.pl/lelkowo_gmina_wiejska/Wladze-powiatu.html [dostęp: 14.12.2014].</ref>.<br/><br/>
+
''' Lelkowo '''(niem. ''Lichtenfeld'') – wieś gminna położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[Lelkowo (gmina wiejska)|gminie Lelkowo]].  
 
+
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 460 mieszkańców (łącznie Lelkowo i [[Młyniec]]). Aktualnie funkcję wójta sprawuje Bogdan Omelan.
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Miejscowość leży w odległości 32 km od [[Braniewo|Braniewa]].
 
Miejscowość leży w odległości 32 km od [[Braniewo|Braniewa]].
Linia 36: Linia 36:
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Lelkowo jest nietypową wśród gmin Warmii. Wchodziła ona w skład prowincji
+
Lelkowo wchodziło w skład prowincji [[Natangowie|Natangia]] podległej [[Zakon krzyżacki|zakonowi krzyżackiemu]]. Osady rozwijały się wokół dóbr i folwarków rycerskich stanowiących nadania za wierną służbę.
Natangia zarządzanej przez zakon NMP, a następnie elektorskiej. Wpłynęło to na typ
 
krajobrazu kulturowego. W przeciwieństwie do terenów typowo warmińskich,
 
administrowanych przez Biskupstwo i Kapitułę, podstawą osadnictwa były tu dobra i folwarki
 
rycerskie. Z czasem przekształciły się one w załoŜenia dworsko – parkowe (Wilknity I i II,
 
Piele, Zagaje, Jarzeń, Jachowo, Kildajny, Miłaki). Typowe dla Warmii duŜe wsie
 
czynszowe występują tu nielicznie (Dębowiec, Głębock, Grabowiec, Lelkowo). Poza tym
 
często były one łączone z majątkami (np. Dębowiec).
 
 
 
Krajobraz kulturowy gminy jest bardzo zdewastowany. Zniszczenia następowały od
 
wojen szwedzkich, spotęgowane wojnami światowymi. Współczesne połoŜenie przy granicy
 
kraju powoduje zanikanie jednostek osadniczych i wyludnianie wsi. DuŜe szkody w ładzie
 
przestrzennym wyrządziła zabudowa tworzona wraz z powstawaniem Państwowych
 
Gospodarstw Rolnych. Ponadto po roku 1989 większość tych obiektów została opuszczona i
 
niekorzystnie wpływa na krajobraz kulturowy.
 
3 marca 1946 roku zorganizowana została Publiczna Szkoła Powszechna w
 
Szczepkowie, do której uczęszczało 12 dzieci. Pierwszą nauczycielką była pani Leokadia
 
Łosiewicz, która została takŜe pierwszym dyrektorem szkoły.
 
W roku 1947 liczba dzieci wzrosła do 132. Do pracy przyjęto takŜe drugą nauczycielkę - była
 
to pani Zofia Pogonowska. Dla uczniów z odległych miejscowości zorganizowano internat, w
 
którym mieszkało 50 osób. W tym teŜ roku zmieniono nazwę miejscowości ze Szczepkowa
 
na Lelkowo.
 
Lekcje w nowym budynku rozpoczęto 1 września 1993 roku.
 
 
 
 
 
  
 +
Dwa lata od zakończenia II wojny światowej do oficjalnego obiegu weszła nowa nazwa wsi. Dotychczasowe Szczepkowo zastąpiono Lelkowem. Na terenie wsi powstało [[Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)|PGR]] Lelkowo. Do końca 1947 roku zakończono praktycznie akcję przesiedleńczą. W tym samym roku w powiecie braniewskim miało zamieszkać ok. 60 tys. Ukraińców. Liczna grupa ludności ukraińskiej osiedliła się również w Lelkowie. Miejscowi grekokatolicy po 1956 roku uczęszczali do cerkwi w [[Pieniężno|Pieniężnie]] lub w [[Górowo Iławeckie|Górowie Iławeckim]].
  
W miejscowości działa poczta, gabinet weterynaryjny, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oraz ośrodek zdrowia. W 2003 roku Lelkowo było zamieszkane przez 465 osób.
+
Parafia w Lelkowie powstała w 1993 roku. Cztery lata później wybudowana została cerkiew.
 +
W skład miejscowej parafii wchodzą wsie: [[Bieńkowo]], [[Głębock]], [[Grabowiec]], [[Jachowo]], [[Jarzeń]], [[Krzekoty]], [[Kwiatkowo]], [[Miłaki]], [[Młynowo]], [[Przebędowo]], [[Sówki]], [[Stega Mała]], [[Szarki]], [[Wyszkowo]], [[Zagaje]].
 +
W miejscowości działa poczta, gabinet weterynaryjny, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oraz ośrodek zdrowia. Budynek nowej szkoły został oddany do użytku w 1993 roku. W 2003 roku Lelkowo było zamieszkane przez 465 osób.
 
<br/>
 
<br/>
 
  
 
==Kultura==
 
==Kultura==
Linia 71: Linia 49:
 
*[[Gminna Biblioteka Publiczna w Lelkowie|Gminna Biblioteka Publiczna]]
 
*[[Gminna Biblioteka Publiczna w Lelkowie|Gminna Biblioteka Publiczna]]
 
*[[Internetowe Centrum Oświatowo-Edukacyjne na Wsi w Lelkowie| Internetowe Centrum Oświatowo-Edukacyjne na Wsi]]
 
*[[Internetowe Centrum Oświatowo-Edukacyjne na Wsi w Lelkowie| Internetowe Centrum Oświatowo-Edukacyjne na Wsi]]
<br/>
 
 
 
==Organizacje i stowarzyszenia==
 
==Organizacje i stowarzyszenia==
 
*[[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich]]
 
*[[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich]]
Linia 79: Linia 55:
 
*[[Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Lelkowie|Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów]]
 
*[[Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Lelkowie|Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów]]
 
*[[Związek Ukraińców w Polsce Zarząd Koła w Lelkowie]]
 
*[[Związek Ukraińców w Polsce Zarząd Koła w Lelkowie]]
*[[Ochotnicza StraŜ PoŜarna w Lelkowie]]
+
*[[Ochotnicza Straż PoŜarna w Lelkowie]]
 
*[[Gminne Koło Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Lelkowie|Gminne Koło Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych]]
 
*[[Gminne Koło Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Lelkowie|Gminne Koło Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych]]
<br/>
 
 
 
==Religia==
 
==Religia==
*[[Parafia Greckokatolicka św. Jerzego w Lelkowie]]
+
*[[Parafia greckokatolicka pw. św. Jerzego w Lelkowie]]
<br/>
 
  
 
==Sport==
 
==Sport==
 
*[[Uczniowski Klub Sportowy "Junior" w Lelkowie|Uczniowski Klub Sportowy "Junior"]]
 
*[[Uczniowski Klub Sportowy "Junior" w Lelkowie|Uczniowski Klub Sportowy "Junior"]]
<br/>
 
 
 
==Edukacja==
 
==Edukacja==
 
*[[Zespół Szkół w Lelkowie]]
 
*[[Zespół Szkół w Lelkowie]]
 
*[[Szkoła Podstawowa w Lelkowie]]
 
*[[Szkoła Podstawowa w Lelkowie]]
 
*[[Gimnazjum Publiczne w Lelkowie|Gimnazjum Publiczne]]
 
*[[Gimnazjum Publiczne w Lelkowie|Gimnazjum Publiczne]]
<br/>
 
 
 
==Turystyka==
 
==Turystyka==
 
*Gospodarstwo agroturystyczne
 
*Gospodarstwo agroturystyczne
Linia 102: Linia 71:
 
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Wałszy]]
 
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Wałszy]]
 
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Banówki]]
 
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Banówki]]
<br/>
+
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I-II, Olsztyn 2010-2011.<br/>
#Tyszkiewicz Helena, Chruściel Franciszek,''Z dziejów gminy Braniewo'', Braniewo 2000.
+
Tyszkiewicz Helena, Chruściel Franciszek,''Z dziejów gminy Braniewo'', Braniewo 2000.<br/>
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
+
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
#[http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/l_ludnosc_stan_struktura_30062012.pdf| Ludność. Stan i struktura] [dostęp: 14.12.2014].
+
[http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/l_ludnosc_stan_struktura_30062012.pdf stat.gov.pl Ludność. Stan i struktura] [14.12.2014]<br/>
#[http://wrota.warmia.mazury.pl/lelkowo_gmina_wiejska/| Strona Gminy Lelkowo][dostęp: 14.12.2014].
+
[http://wrota.warmia.mazury.pl/lelkowo_gmina_wiejska/ strona Gminy Lelkowo na portalu wrota.warmia.mazury.pl][14.12.2014]<br/>
#[http://bip.warmia.mazury.pl/lelkowo_gmina_wiejska/2/Jednostki_organizacyjne/| Biuletyn Informacji Publicznej] [dostęp: 14.12.2014].
+
[http://bip.warmia.mazury.pl/lelkowo_gmina_wiejska/2/Jednostki_organizacyjne/ Biuletyn Informacji Publicznej] [14.12.2014]<br/>
#[http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:CKQT2tjjKnIJ:bip.warmia.mazury.pl/lelkowo_gmina_wiejska/system/pobierz.php/POM%2520LELKOWO.pdf%3Fid%3D1089+&cd=3&hl=pl&ct=clnk&gl=pl| Plan odnowy miejscowości Lelkowo] [dostęp: 14.12.2014].
+
[http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:CKQT2tjjKnIJ:bip.warmia.mazury.pl/lelkowo_gmina_wiejska/system/pobierz.php/POM%2520LELKOWO.pdf%3Fid%3D1089+&cd=3&hl=pl&ct=clnk&gl=pl Plan odnowy miejscowości Lelkowo] [14.12.2014]<br/>
 
<br/>
 
<br/>
  
{{Przypisy}}
 
<references>
 
<br/>
 
 
== Zobacz też ==
 
 
<br/>
 
  
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: Gmina Lelkowo (wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: Lelkowo (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie gminne]][[Kategoria: Wsie sołeckie]]

Aktualna wersja na dzień 11:45, 15 kwi 2020

Lelkowo

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat braniewski
Gmina Lelkowo
Liczba ludności (2010) 460 (łącznie Lelkowo, Młyniec)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Lelkowo
Lelkowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Lelkowo
Lelkowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Lelkowo (niem. Lichtenfeld) – wieś gminna położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Lelkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 460 mieszkańców (łącznie Lelkowo i Młyniec). Aktualnie funkcję wójta sprawuje Bogdan Omelan.

Położenie

Miejscowość leży w odległości 32 km od Braniewa.

Dzieje miejscowości

Lelkowo wchodziło w skład prowincji Natangia podległej zakonowi krzyżackiemu. Osady rozwijały się wokół dóbr i folwarków rycerskich stanowiących nadania za wierną służbę.

Dwa lata od zakończenia II wojny światowej do oficjalnego obiegu weszła nowa nazwa wsi. Dotychczasowe Szczepkowo zastąpiono Lelkowem. Na terenie wsi powstało PGR Lelkowo. Do końca 1947 roku zakończono praktycznie akcję przesiedleńczą. W tym samym roku w powiecie braniewskim miało zamieszkać ok. 60 tys. Ukraińców. Liczna grupa ludności ukraińskiej osiedliła się również w Lelkowie. Miejscowi grekokatolicy po 1956 roku uczęszczali do cerkwi w Pieniężnie lub w Górowie Iławeckim.

Parafia w Lelkowie powstała w 1993 roku. Cztery lata później wybudowana została cerkiew. W skład miejscowej parafii wchodzą wsie: Bieńkowo, Głębock, Grabowiec, Jachowo, Jarzeń, Krzekoty, Kwiatkowo, Miłaki, Młynowo, Przebędowo, Sówki, Stega Mała, Szarki, Wyszkowo, Zagaje. W miejscowości działa poczta, gabinet weterynaryjny, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oraz ośrodek zdrowia. Budynek nowej szkoły został oddany do użytku w 1993 roku. W 2003 roku Lelkowo było zamieszkane przez 465 osób.

Kultura

Organizacje i stowarzyszenia

Religia

Sport

Edukacja

Turystyka

Przypisy

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
Tyszkiewicz Helena, Chruściel Franciszek,Z dziejów gminy Braniewo, Braniewo 2000.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
stat.gov.pl Ludność. Stan i struktura [14.12.2014]
strona Gminy Lelkowo na portalu wrota.warmia.mazury.pl[14.12.2014]
Biuletyn Informacji Publicznej [14.12.2014]
Plan odnowy miejscowości Lelkowo [14.12.2014]