Lipica: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = lipica.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Kościół w Lipicy.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Lipica ''' (niem. ''Lindenau'') – | + | ''' Lipica ''' (niem. ''Lindenau'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Sępopol (gmina miejsko-wiejska)|gminie Sępopol]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
| − | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 100 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Lipica, [[Gaj (gmina Sępopol)|Gaj]], [[Melejdy]], [[Romaliny]] i [[Smodajny]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Teresa Sańko. | |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 100 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Lipica, [[Gaj]], [[Melejdy]], [[Romaliny]] i [[Smodajny]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 30 km na północny wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 12 km na północny wschód od [[Sępopol|Sępopola]], przy granicy państwowej z | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 30 km na północny wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 12 km na północny wschód od [[Sępopol|Sępopola]], przy granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Została założona w XIV wieku jako majątek rycerski i pozostała majątkiem aż do pierwszej połowy XX wieku. W 1889 roku obejmował on obszar 1230 ha i należał do rodu [[Grunau]] wraz z trzema folwarkami, które po 1945 roku znalazły się w granicach obwodu kaliningradzkiego. |
| − | Kościół we wsi wzniesiono w XIV wieku, a w 1875 roku został on rozbudowany. Po sekularyzacji Prus służył on ewangelikom, a po | + | Kościół we wsi wzniesiono w XIV wieku, a w 1875 roku został on rozbudowany. Po sekularyzacji Prus służył on ewangelikom, a po II wojnie światowej przejęli go katolicy. |
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 53 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. | Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 53 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. | ||
| − | Po 1945 roku Lipica stała się siedzibą sołectwa. Przy wsi funkcjonowały cztery państwowe gospodarstwa rolne: [[ | + | Po 1945 roku Lipica stała się siedzibą sołectwa. Przy wsi funkcjonowały cztery [[Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)|państwowe gospodarstwa rolne]]: PGR [[Gaj]], PGR [[Melejdy]], PGR [[Romaliny]] i PGR [[Smodajny]]. W latach 60. wzniesiono we wsi remizę strażacką i wiejski dom kultury, a od 1966 roku działała tu filia [[Społeczne Ognisko Muzyczne w Bartoszycach|Społecznego Ogniska Muzycznego w Bartoszycach]]. Według spisu powszechnego z 1983 roku Lipica składała się z 27 budynków mieszkalnych i miała 27 indywidualnych gospodarstw rolnych, które zajmowały łącznie powierzchnię 330 ha. We wsi znajdowały się: świetlica, punkt biblioteczny, boisko sportowe i sklep wielobranżowy. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | 1857 | + | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: |
| − | + | *1857 – 138 osób | |
| − | 1933 | + | *1933 – 436 osób |
| − | + | *1939 – 426 osób | |
| − | 1939 | + | *1983 – 121 osób |
| − | |||
| − | 1983 | ||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[Kościół pw. Apostołów Piotra i Pawła w Lipicy| | + | *[[Kościół pw. Apostołów Piotra i Pawła w Lipicy|kościół pw. Apostołów Piotra i Pawła]] z XIV wieku, wyposażenie z XVI-XVIII wieku (ambona, stalle, konfesjonał, ołtarz, organy, dzwon) |
| − | * | + | *cmentarz rzymskokatolicki (dawniej ewangelicki) z XIX wieku, parafialny, czynny; zachowały się ślady dawnych nagrobków |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/76/428/Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_miasta_i_gminy_Sepopol/ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol], Sępopol 2005 [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/bartenstein.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Sępopol (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 10:54, 15 kwi 2020
| Lipica | |
| | |
 Kościół w Lipicy.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Sępopol |
| Liczba ludności (2010) | 100 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Lipica | |
| Położenie na mapie Polski  Lipica | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Lipica (niem. Lindenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 100 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Lipica, Gaj, Melejdy, Romaliny i Smodajny. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Teresa Sańko.
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 30 km na północny wschód od Bartoszyc i 12 km na północny wschód od Sępopola, przy granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Została założona w XIV wieku jako majątek rycerski i pozostała majątkiem aż do pierwszej połowy XX wieku. W 1889 roku obejmował on obszar 1230 ha i należał do rodu Grunau wraz z trzema folwarkami, które po 1945 roku znalazły się w granicach obwodu kaliningradzkiego.
Kościół we wsi wzniesiono w XIV wieku, a w 1875 roku został on rozbudowany. Po sekularyzacji Prus służył on ewangelikom, a po II wojnie światowej przejęli go katolicy.
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 53 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel.
Po 1945 roku Lipica stała się siedzibą sołectwa. Przy wsi funkcjonowały cztery państwowe gospodarstwa rolne: PGR Gaj, PGR Melejdy, PGR Romaliny i PGR Smodajny. W latach 60. wzniesiono we wsi remizę strażacką i wiejski dom kultury, a od 1966 roku działała tu filia Społecznego Ogniska Muzycznego w Bartoszycach. Według spisu powszechnego z 1983 roku Lipica składała się z 27 budynków mieszkalnych i miała 27 indywidualnych gospodarstw rolnych, które zajmowały łącznie powierzchnię 330 ha. We wsi znajdowały się: świetlica, punkt biblioteczny, boisko sportowe i sklep wielobranżowy.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 138 osób
- 1933 – 436 osób
- 1939 – 426 osób
- 1983 – 121 osób
Zabytki
- kościół pw. Apostołów Piotra i Pawła z XIV wieku, wyposażenie z XVI-XVIII wieku (ambona, stalle, konfesjonał, ołtarz, organy, dzwon)
- cmentarz rzymskokatolicki (dawniej ewangelicki) z XIX wieku, parafialny, czynny; zachowały się ślady dawnych nagrobków
Przypisy
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
