Lusiny

Lusiny
Dwór w Lusinach
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	bartoszycki
Gmina	Bartoszyce
Sołectwo	Kinkajmy
Liczba ludności (2009)	76
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Lusiny
Położenie na mapie Polski Lusiny
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Lusiny (niem. Losgehnen) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2009 roku liczyła 76 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Kinkajmy, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Sergiusz Sobótka.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równienie Sępopolskiej, na południe od Jeziora Kinkajmskiego, 7 km na południowy wschód od Bartoszyc, na zachód od drogi wojewódzkiej nr 592.

Dzieje miejscowości

Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Prawdopodobnie przez większość swoich dziejów był to średniej wielkości majątek szlachecki. W XVIII wieku jego właścicielami byli Ciesielscy, polska rodzina szlachecka. Pod koniec XIX wieku zajmował on obszar 398 ha, a w początkach XX wieku - prawie 500 ha. W XIX wieku i w pierwszej połowie następnego stulecia należał on do rodziny Tischlerów. Prowadzono tu głównie hodowlę bydła i uprawę roślin nasiennych. Do 1945 roku Lusiny wchodziły w skład parafii ewangelickiej w Bartoszycach.

Po II wojnie światowej wieś włączono do sołectwa Węgoryty. Na bazie dawnego majątku uruchomiono tu państwowe gospodarstwo rolne. Według spisu powszechnego z 1983 roku Lusiny składały się z ośmiu budynków mieszkalnych tworzących zwartą zabudowę; wieś posiadała elektryczne oświetlenie ulic. Znajdował się tu wówczas punkt biblioteczny.

Liczba mieszkańców

1857 - 167 osób

1933 - 168 osób

1939 - 180 osób

1983 - 116 osób

Ludzie związani z miejscowością

• Friedrich Tischler - znany ornitolog, członek rodziny właścicieli majątku

Zabytki

• Dwór w Lusinach wraz z podjazdem, z drugiej połowy XIX wieku
• Park dworski w stylu krajobrazowym z elementami regularnego układu alei

Bibliografia

1. Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
2. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
4. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
5. Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce [data dostępu: 5.03.2014]
6. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
7. Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]