Natura 2000 Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana

Obszar Natura 2000 Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana
Mierzeja Wiślana Źródło: wikimapia.org [22.10.2014]
Typ obszaru	Obszar "siedliskowy" – specjalny obszar ochrony siedlisk (SOOS)
Kod	PLH280007
Powierzchnia	40 862,67 ha (23 213,8 ha w woj. warmińsko-mazurskim)
Status obszaru	obszar o Znaczeniu dla Wspólnoty (OZW) – zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej (2008 r.)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Obszar Natura 2000 Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana
Położenie na mapie Polski Obszar Natura 2000 Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Obszar Natura 2000 Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana – obszar o znaczeniu dla Wspólnoty (OZW).

Ogólny opis obszaru

Obszar obejmuje polską część płytkiego (średnio 2,3 m) zalewu przymorskiego o słonawej wodzie, wraz z Mierzeją Wiślaną oddzielającą go od Bałtyku oraz wąski pas depresyjnych terenów lądowych, przylegających od strony południowej do Zalewu Wiślanego. Zmiany poziomu wody w zalewie mogą dochodzić w ciągu dnia do 1,5 m. Na brzegach zbiornika rozciągają się rozległe szuwary trzcinowe.

W skład ostoi wchodzi również półwyspowy fragment Mierzei Wiślanej od miejscowości Kąty Rybackie do granicy państwa. Mierzeja jest młodym tworem geologicznym powstałym na skutek wzajemnego oddziaływania wód morskich nanoszących materiał pochodzący z abrazji wybrzeży klifowych i wód śródlądowych (Wisły). W rzeźbie terenu mierzei można wyróżnić strefę piaszczystej plaży nadmorskiej oraz równoległy do niej pas wydm białych i szarych. Wały wydmowe są wysokie, mają nieregularne kształty i stoki o stromych zboczach.

Większość terenu mierzei pokrywa las (80 proc.). Są to głównie acydofilne dąbrowy i bór nadmorski, a w obniżeniach terenu brzeziny bagienne i olsy. W zagłębieniach między wydmami wykształciły się torfowiska wysokie i przejściowe. W pasie przylegającym do Zalewu Wiślanego występują zbiorowiska roślinności nawydmowej.

Walory przyrodnicze

Do głównych walorów tego obszaru należy obecność siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej: zalewy i jeziora przymorskie (laguny) (1150); lasy mieszane i bory na wydmach nadmorskich (2180); bory i lasy bagienne (91D0); ujścia rzek (estuaria) (1130); starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne (3150); nadmorskie wydmy białe (2120); nadmorskie wydmy szare (2130); ziołoroślą nadrzeczne (6430); lęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (91E0); wilgotne zagłębienia międzywydmowe (2190); inicjalne stadia nadmorskich wydm białych (2110).
Na terenie obszaru stwierdzono występowanie 27 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Obszar w znacznym stopniu pokrywa się z OSOP Zalew Wiślany.
Stwierdzono gatunki z Załącznika II DS, w tym 3 gatunki ssaków: bóbr europejski, wydra i foka szara; 2 gatunki płazów: traszka grzebieniasta i kumak nizinny; 6 gatunków ryb i krągłoustych: minóg morski, minóg rzeczny, parposz, różanka, koza, ciosa; a z roślin 1 gatunek: lnica wonna.
Odnotowano ok. 40 gatunków roślin objętych ochroną ścisłą, jak np. mikołajek nadmorski, ujętych na Krajowej Czerwonej Liście oraz roślin atlantyckich na wschodnich granicach zasięgu w Polsce, w tym halofitów nadmorskich.

Miedzy Sztutowem i Kątami Rybackimi znajduje się największa w Europie kolonia kormoranów skupiająca ok. 10 tys. par lęgowych.

Cel ochrony

Podstawowym celem ochrony jest utrzymanie ciągłości Mierzei Wiślanej i występującej na niej linearnej strefowości siedlisk, ich różnorodności oraz właściwego stanu zachowania. Poza tym zapewnienie w strefie styku ląd-zalew morskiego pasa szuwarów trzcinowych z oczeretem jeziornym i pałką wąskolistną oraz łąk podwodnych jako miejsca tarła i rozwoju narybku.

Istniejące formy ochrony

Rezerwat Buki Mierzei Wiślanej (7 ha), Rezerwat Cielętnik (3,4 ha), Rezerwat Kąty Rybackie (102,5,ha), Rezerwat Ujście Nogatu (9356,7 ha), Rezerwat Zatoka Elbląska (723,5 ha); Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana (4410,0 ha), Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej (1346,0 ha); Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Baudy (16 677,8 ha), Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Nogat (14 316,5 ha), Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Szkarpawy (4296,0 ha), Obszar Chronionego Krajobrazu Wybrzeża Staropruskiego (1768,5 ha), Obszar Chronionego Krajobrazu Wysoczyzny Elbląskiej – Wschód (5805,9 ha); OSOP Zalew Wiślany (32 224,1 ha).

Zobacz też

Lista Obszarów o Znaczeniu dla Wspólnoty Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim, BIP Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Olsztynie [14.06.2014]
obszary.natura2000.org.pl [22.10.2014]
im.gda.pl [22.10.2014]

Bibliografia

Zakrzewska M., Goc M., Mokwa T., Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana, [w:] Obszary Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim, red. Hołdyński Czesław, Krupa Małgorzata, Olsztyn 2009, s. 282–285.

Galeria zdjęć

• Natura 2000 Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana
• 

  Natura 2000 Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana

• 

  Natura 2000 Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana

• 

  Bernikla kanadyjska (Branta canadensis).
  Fot. Daniel D'Auria. Źródło: Commons Wikimedia