Nowa Wieś Mała: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Nowa Wieś Mała
 
  |nazwa                = Nowa Wieś Mała
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Nowej Wsi Małej     
 
  |dopełniacz wsi        = Nowej Wsi Małej     
  |zdjęcie              = Dwukondygnacyjna kapliczka warmińska w Nowej Wsi Małej.jpg
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Dwukondygnacyjna kapliczka warmińska w Nowej Wsi Małej
+
  |opis zdjęcia          =  
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olsztyński
 
  |powiat                = olsztyński
Linia 31: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Nowa Wieś Mała''' (niem. ''Neuendorf bei Guttstadt'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[gmina Dobre Miasto|gminie Dobre Miasto]].
+
''' Nowa Wieś Mała''' (niem. ''Neuendorf bei Guttstadt'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)|gminie Dobre Miasto]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W roku 2010 wieś była zamieszkana przez 247 osób.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krystyna Łowczyk]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/dobre_miasto_gmina_miejsko_wiejska/47/43/Solectwa/ Wrota Warmii i Mazur] [12.10.2013]</ref>.
 
 
Miejscowość w roku 2010 była zamieszkana przez 247 osób.
 
Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krystyna Łowczyk]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/dobre_miasto_gmina_miejsko_wiejska/47/43/Solectwa/ [data dostępu: 12.10.2013]</ref>.
 
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Miejscowość jest położona w północnej części [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]],w odległości 3,3 km od [[Dobre Miasto|Dobrego Miasta]].
+
Miejscowość jest położona w północnej części [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]], w odległości 3,3 km od [[Dobre Miasto|Dobrego Miasta]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś została założona na 29 łanach przez biskupa [[Szymon Rudnicki|Szymona Rudnickiego]] w roku 1608. Kolejny z biskupów – [[Jan Albrecht Waza]] nadał 4 łany na okres 60 lat niejakiemu Kasprowi Karpińskiemu. Po jego śmierci ziemia przypadła w roku 1632 siostrze Karpińskiego. W 1656 roku Nowa Wieś Mała była zamieszkana przez sołtysa i 6 chłopów. Pod koniec lat 80. XVII wieku miejscowość liczyła już 24 osoby (sołtysa, 2 rybaków, zagrodnika, 9 komorników, 2 osoby starsze, 9 chłopów). W roku 1695 odnotowano liczbę 116 mieszkańców (24 rodziny, 57 kobiet  i 59 mężczyzn). Wieś wchodziła w skład [[rzymskokatolicka parafia w Dobrym Mieście|parafii w Dobrym Mieście]].
+
Wieś została założona na 29 łanach przez biskupa [[Szymon Rudnicki|Szymona Rudnickiego]] w roku 1608. Kolejny z biskupów – [[Jan Waza |Jan Albrecht Waza]] nadał 4 łany na okres 60 lat niejakiemu Kasprowi Karpińskiemu. Po jego śmierci ziemia przypadła w roku 1632 siostrze Karpińskiego. W 1656 roku Nowa Wieś Mała była zamieszkana przez sołtysa i 6 chłopów. Pod koniec lat 80. XVII wieku miejscowość liczyła już 24 osoby (sołtysa, 2 rybaków, zagrodnika, 9 komorników, 2 osoby starsze, 9 chłopów). W roku 1695 odnotowano liczbę 116 mieszkańców (24 rodziny, 57 kobiet  i 59 mężczyzn). Wieś wchodziła w skład [[Parafia w Dobrym Mieście|parafii rzymskokatolickiej w Dobrym Mieście]].
W grudniu 1701 roku ówczesny sołtys [[Łęgno| Łęgna]] ‒ Mateusz Maagk, otrzymał z rąk biskupa [[Andrzej Chryzostom Załuski| Andrzeja Chryzostoma Załuskiego]] wyspę na jeziorze w pobliżu Nowej Wsi Małej. W wykazach za lata 1702 i 1767 miejscowość pojawia się jako osada chłopska. W 1817 roku wieś składała się z 21 domów zamieszkanych przez 105 osób. W 1939 roku Nowa Wieś Mała liczyła 191 mieszkańców.
+
W grudniu 1701 roku ówczesny sołtys [[Łęgno| Łęgna]] ‒ [[Mateusz Maagk]] ‒ otrzymał z rąk biskupa [[Andrzej Załuski| Andrzeja Chryzostoma Załuskiego]] wyspę na jeziorze w pobliżu Nowej Wsi Małej. W wykazach za lata 1702 i 1767 miejscowość pojawiła się jako osada chłopska. W 1817 roku wieś składała się z 21 domów zamieszkanych przez 105 osób. W 1939 roku Nowa Wieś Mała liczyła 191 mieszkańców.
Po zakończeniu [[II wojna światowa| II wojny światowej]] do miejscowości zaczęła napływać ludność z terenu Lubelszczyzny i Wileńszczyzny. Pierwszym sołtysem wybrano [[H. Olszewska| H. Olszewską]]. W roku 1963 wieś zelektryfikowano. W miejscowości nie ma szkoły; miejscowe dzieci uczęszczają do placówki w Dobrym Mieście.
+
Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] pierwszym sołtysem wybrano [[H. Olszewska| H. Olszewską]]. W roku 1963 wieś zelektryfikowano. W miejscowości nie ma szkoły; dzieci uczęszczają do placówki w Dobrym Mieście.
 +
 
  
 
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
 
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
  
1846 – 161 osób (3 ewangelików, 158 katolików; 24 domy)
+
*1846 r. – 161 osób (3 ewangelików, 158 katolików; 24 domy)
  
1871 – 206 osób (wszyscy katolicy; 27 domów)
+
*1871 r. – 206 osób (wszyscy katolicy; 27 domów)
  
1925 – 197 osób (5 ewangelików, 192 katolików; 30 domów)
+
*1925 r. – 197 osób (5 ewangelików, 192 katolików; 30 domów)
  
1978 – 251 osób (43 gospodarstwa)
+
*1978 r. – 251 osób (43 gospodarstwa)
  
1984 – 185 osób (46 gospodarstw)
+
*1984 r. – 185 osób (46 gospodarstw)
 
 
<br/>
 
  
 
==Gospodarka==
 
==Gospodarka==
W miejscowości działają firmy handlowo-usługowe, sklepy spożywczo-przemysłowe, firmy budowlane oraz [[Zakład Suszenia i Uszlachetniania Warzyw M. Jaworski]].
+
W miejscowości działają firmy handlowo–usługowe, sklepy spożywczo–przemysłowe, firmy budowlane oraz [[Zakład Suszenia i Uszlachetniania Warzyw M. Jaworski]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
==Kultura==
 
==Kultura==
W miejscowości istnieje [[Stowarzyszenie na Rzecz Mieszkańców Nowej Wsi Małej - ''Mała wieś'']], które skupia się w swych działaniach na rozwoju lokalnym o charakterze społecznym i materialnym.
+
W miejscowości istnieje [[Stowarzyszenie na Rzecz Mieszkańców Nowej Wsi Małej – "Mała wieś"]], które skupia się w swych działaniach na rozwoju lokalnym o charakterze społecznym i materialnym.
<br/>
 
 
 
[[File:Maryjna kapliczka warmińska w Nowej Wsi Małej.jpg|thumb|left|300px|Maryjna kapliczka warmińska w Nowej Wsi Małej]]
 
 
 
 
==Turystyka==
 
==Turystyka==
*Szlak rowerowy o długości o długości 34 km – przebieg trasy: [[Knopin]]-[[Barcikowo]]-[[Międzylesie]]-[[Smolajny]]-[[Praslity]]-Nowa Wieś Mała-[[Głotowo]]-Knopin
+
*szlak rowerowy o długości o długości 34 km – przebieg trasy: [[Knopin]] [[Barcikowo]] [[Międzylesie]] [[Smolajny]] [[Praslity]] Nowa Wieś Mała [[Głotowo]] Knopin
<br/>
 
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*[[kaplica p.w. Miłosierdzia Bożego w Nowej Wsi Małej|Kaplica p.w. Miłosierdzia Bożego]], 1905
+
*[[Kaplica pw. Miłosierdzia Bożego w Nowej Wsi Małej|kaplica]] z 1905
*Kapliczka przydrożna wzniesiona w 1871 roku
+
*kapliczka przydrożna wzniesiona w 1871 roku
 
*7 kapliczek przydrożnych z początku XX stulecia
 
*7 kapliczek przydrożnych z początku XX stulecia
*Kapliczka przydrożna wzniesiona w 1740 roku, przebudowana w XX wieku
+
*kapliczka przydrożna wzniesiona w 1740 roku, przebudowana w XX wieku
[[File:Nowa Wieś Mała. Kapliczka warmińska z początku XX wieku.jpg|thumb|300px|Nowa Wieś Mała. Kapliczka warmińska z początku XX wieku]]
 
 
 
<br/>
 
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Suchenek Zygmunt, ''Dobre Miasto: skrawek uroczej Warmii'', Olsztyn 2011.
+
Suchenek Zygmunt, ''Dobre Miasto: skrawek uroczej Warmii'', Olsztyn 2011.<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS]  [data dostępu: 10.11.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.11.2013]
#[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#2342/pl/i/nowa_wies_mala_-_kapliczka| Ciekawe Mazury.pl] [data dostępu: 10.11.2013]
 
<br/>
 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
Linia 94: Linia 77:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat olsztyński]]
<br/>
+
[[Kategoria: Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)]]   
 
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
+
[[Kategoria: 1601-1700]]
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: powiat olsztyński]]  [[Kategoria: gmina Dobre Miasto]] [[Kategoria: wieś sołecka]]
 

Aktualna wersja na dzień 23:13, 27 mar 2015

Nowa Wieś Mała

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Dobre Miasto
Liczba ludności (2010) 247
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Nowa Wieś Mała
Nowa Wieś Mała
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Nowa Wieś Mała
Nowa Wieś Mała
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Nowa Wieś Mała (niem. Neuendorf bei Guttstadt) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W roku 2010 wieś była zamieszkana przez 247 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krystyna Łowczyk[1].

Położenie

Miejscowość jest położona w północnej części Pojezierza Olsztyńskiego, w odległości 3,3 km od Dobrego Miasta.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona na 29 łanach przez biskupa Szymona Rudnickiego w roku 1608. Kolejny z biskupów – Jan Albrecht Waza nadał 4 łany na okres 60 lat niejakiemu Kasprowi Karpińskiemu. Po jego śmierci ziemia przypadła w roku 1632 siostrze Karpińskiego. W 1656 roku Nowa Wieś Mała była zamieszkana przez sołtysa i 6 chłopów. Pod koniec lat 80. XVII wieku miejscowość liczyła już 24 osoby (sołtysa, 2 rybaków, zagrodnika, 9 komorników, 2 osoby starsze, 9 chłopów). W roku 1695 odnotowano liczbę 116 mieszkańców (24 rodziny, 57 kobiet i 59 mężczyzn). Wieś wchodziła w skład parafii rzymskokatolickiej w Dobrym Mieście. W grudniu 1701 roku ówczesny sołtys ŁęgnaMateusz Maagk ‒ otrzymał z rąk biskupa Andrzeja Chryzostoma Załuskiego wyspę na jeziorze w pobliżu Nowej Wsi Małej. W wykazach za lata 1702 i 1767 miejscowość pojawiła się jako osada chłopska. W 1817 roku wieś składała się z 21 domów zamieszkanych przez 105 osób. W 1939 roku Nowa Wieś Mała liczyła 191 mieszkańców. Po zakończeniu II wojny światowej pierwszym sołtysem wybrano H. Olszewską. W roku 1963 wieś zelektryfikowano. W miejscowości nie ma szkoły; dzieci uczęszczają do placówki w Dobrym Mieście.


Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

  • 1846 r. – 161 osób (3 ewangelików, 158 katolików; 24 domy)
  • 1871 r. – 206 osób (wszyscy katolicy; 27 domów)
  • 1925 r. – 197 osób (5 ewangelików, 192 katolików; 30 domów)
  • 1978 r. – 251 osób (43 gospodarstwa)
  • 1984 r. – 185 osób (46 gospodarstw)

Gospodarka

W miejscowości działają firmy handlowo–usługowe, sklepy spożywczo–przemysłowe, firmy budowlane oraz Zakład Suszenia i Uszlachetniania Warzyw M. Jaworski.

Kultura

W miejscowości istnieje Stowarzyszenie na Rzecz Mieszkańców Nowej Wsi Małej – "Mała wieś", które skupia się w swych działaniach na rozwoju lokalnym o charakterze społecznym i materialnym.

Turystyka

Zabytki

  • kaplica z 1905
  • kapliczka przydrożna wzniesiona w 1871 roku
  • 7 kapliczek przydrożnych z początku XX stulecia
  • kapliczka przydrożna wzniesiona w 1740 roku, przebudowana w XX wieku

Bibliografia

Suchenek Zygmunt, Dobre Miasto: skrawek uroczej Warmii, Olsztyn 2011.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.11.2013]

Przypisy

  1. Wrota Warmii i Mazur [12.10.2013]