Nowe Monasterzysko

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Nowe Monasterzysko

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat elbląski
Gmina Młynary
Liczba ludności (2010) 201
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Nowe Monasterzysko
Nowe Monasterzysko
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Nowe Monasterzysko
Nowe Monasterzysko
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Nowe Monasterzysko (niem. Münsterberg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Młynary. Miejscowość w 2010 roku liczyła 201 mieszkańców. Funkcję sołtysa sprawuje Aneta Dietrych[1].

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, w odległości około 7,5 km na północny-zachód od Młynar.

Dzieje miejscowości

Wieś Münsterberg była lokowana 8 listopada 1320 roku na prawie chełmińskim, jako nie oparty na osadnictwie pruskim, majątek. Po sekularyzacji Prus Zakonnych w 1525 roku, miejscowość znalazła się w obrębie Prus Górnych (Oberland), w starostwie pasłęckim. W latach 1567-1568 Nowe Monasterzysko należało do parafii w Młynarach. Około roku 1600 we wsi ufundowano kościół. Patronem i budowniczym był Joachim von Belau, właściciel majątku w Nowym Monasterzysku i pobliskim Sokolniku. Kościół w Nowym Monasterzysku był filią kościoła w Zastawnie. Przy kościele funkcjonował cmentarz. Pod względem wyznaniowym luteranie stanowili większość ogółu mieszkańców wsi, obok nich występowali katolicy oraz zwolennicy kościoła ewangelicko-reformowanego.
Po śmierci ostatnich członków rodu von Belau kościół popadł w ruinę (rozebrano go około 1780 roku). Przykościelny cmentarz funkcjonował aż do 1945 roku.
W drugiej połowie XIX wieku Nowe Monasterzysko znalazło się w posiadaniu rodziny baronów von Minnigerode i pozostało w nim do 1945 roku. Baronowie von Minnigerode posiadali także dobra w Rejsytach, Anglitach i Pęklewie nad Zalewem Wiślanym. Po zakończeniu I wojny światowej, na miejscowym cmentarzu postawiono obelisk dla uczczenia pamięci ofiar wojny. Fundatorami obelisku byli mieszkańcy i właściciele majątku.
Krótko przed wybuchem II wojny światowej wieś liczyła 258 mieszkańców. Właścicielem majątku był doktor praw August Friedrich baron von Minnigerode. Większość czasu spędzał on w Berlinie, dlatego dobra wydzierżawił Alfredowi Doepner’owi.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego[2]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[3] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim.

We wsi działa Stowarzyszenia Miłośników Wsi Nowe Monasterzysko.

Zabytki

  • stary cmentarz ewangelicki

Przypisy

  1. Urząd Miasta i Gminy Młynary
  2. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  3. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl[10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Plan odnowy miejscowości Nowe Monasterzysko [10.02.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Miasta i Gminy Młynary [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]