Odnożyca jesionowa

Odnożyca jesionowa
Ramalina fraxinea
(L.) Ach.
Odnożyca jesionowa - odcinki plechy z owocnikami
Systematyka
Królestwo	grzyby
Gromada	grzyby workowe
Klasa	miseczniaki (Lecanoromycetes)
Rząd	misecznicowce
Rodzina	odnożycowate
Rodzaj	odnożyca
Gatunek	odnożyca jesionowa
Synonimy

Odnożyca jesionowa (Ramalina fraxinea (L.) Ach.) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny odnożycowatych (Ramalinaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales).

Plecha

Plecha odnożycy jesionowej jest krzaczkowata, duża, nawet do 30 cm długości, chociaż obecnie rzadko spotyka się okazy, które mają powyżej 15 cm. Odcinki plechy są sztywne, szarozielone, czasem o odcieniu oliwkowym, rozgałęzione, spłaszczone, pomarszczone lub dołeczkowate, z białawymi szczelinkami (pseudocyfele). Soraliów i izydiów brak. Owocniki prawie zawsze obecne, na brzegach lub na płaskiej stronie odcinków, duże (do 1 cm średnicy), zwykle bez brzeżka, o cielistych tarczkach.

Rozmieszczenie i ekologia

Gatunek ten występuje na korze drzew liściastych rosnących pojedynczo, zwłaszcza na drzewach przydrożnych. Gatunek był jeszcze niedawno pospolity w całym kraju, obecnie jest coraz rzadszy, a w niektórych regionach zanikający.

Wartość użytkowa

Gatunek ginący, umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost zagrożonych wymarciem (EN). W Polsce podlega ścisłej ochronie.

Ciekawostki

Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje jeszcze dość często. W wyniku modernizacji dróg i wycinania starych drzew przydrożnych liczba jego stanowisk ulega zmniejszeniu.

Odnożyca jesionowa jest porostem bardzo wrażliwym na zanieczyszczenia powietrza. Pełni rolę gatunku wskaźnikowego w różnych testach lichenoindykacyjnych (skala porostowa).

Bibliografia

W. Fałtynowicz: Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczenia powietrza. Wyd. CEEW, Krosno, 1995.
U Bielczyk: Porosty. Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, Kraków, 2001.
S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.
W. Fałtynowicz: Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012.

Linki zewnętrzne

pl.wikipedia.org, Odnożyca jesionowa [21.04.2014]