Omule

Omule
Rodzaj miejscowości	Wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	Warmińsko-Mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Lubawa
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-260
Tablice rejestracyjne	NIL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Omule
Położenie na mapie Polski Omule
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Omule (niem. Omulle, w latach 1942-1945 miejscowość nosiła nazwę Mole) – wieś sołecka w Polsce, znajdująca się w województwie warmińsko-mazurskim, powiecie iławskim. Przynależy do gminy Lubawa. Miejscowość położona 6 km na południowy wschód od Lubawy. Należała do klucza lubawskiego. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Obecnie sołtysem wsi jest Benedykt Czarnecki.

Charakterystyka fizjograficzna

W okolicach Omula występują pagórki morenowe. Zbudowane są z materiału żwirowo–kamienistego, z głazami o średnicy do 1,5 m. Najczęściej można spotkać tu głazy granitowe, gnejsy oraz piaskowce, kwarcyty i paleozoiczne wapienie.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała po roku 1303. W 1338 roku Omule były wsią czynszową, ulokowaną na prawie chełmińskim. Obszar w 1570 roku liczył 60 łanów ziemi. W roku 1682 biskup Opaliński nadał swojemu czynszownikowi Stanisławowi Oczkowskiemu 6 łanów na 40 lat.

Władze pruskie przejęły Omule w 1773 roku. W 1789 roku we wsi było trzydzieści zagród. Znajdowała się także karczma. Areał wsi w 1885 roku wynosił 957 ha. We wsi mieszkało 469 osób, w tym 401 katolików oraz 68 ewangelików.

Szkoła w Omulu była już przed 1797 rokiem. Wówczas uczył w niej Andrzej Łasiński.

Po drugiej wojnie światowej we wsi Omule, oddalonej od głównych dróg handlowych oraz ośrodków kulturalno–oświatowych, przez okres kilkunastu lat, poza czteroklasową szkołą podstawową, nie było tu innych ośrodków kultury. W latach sześćdziesiątych we wsi nastąpiło znaczne ożywienie społeczno–gospodarcze. We wsi powstał wówczas również ośrodek kultury, w którym mieściły się KGW, miejscowa OSP, biblioteka, koło ZSMP. W roku 1978 we wsi Omule mieszkało 496 ludzi.

Bibliografia

Omule, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 7, red. B. Chlebowski, Warszawa 1886.
Śliwiński Józef, ‘’Lubawa, z dziejów miasta i okolic’’, Olsztyn 1982.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.

Zobacz też

(dyskusja) 19:47, 23 wrz 2013 (CEST)