Parafia pw. św. Antoniego w Braniewie

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Parafia pw. św. Antoniego

Wyznanie katolickie
Kościół rzymskokatolicki
Dekanat Braniewo
Parafia Antoniego w Braniewie


Parafia pw. św. Antoniego w Braniewie rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Giżycko – św. Krzysztofa należącym do diecezji ełckiej.[1] Erygowana w 1962. Mieści się przy ulicy Giżyckiej. itd.

Historia parafii

KOŚCIÓŁ PAR. p.w. św. Antoniego, do 1945 ewangelicki. Prawo patronatu króla pruskiego. Gmina ewangelicka wymieniona w Braniewie 1527; powstała na nowo 1773 i odbywała swe nabożeństwa początkowo w dużej sali ratusza staromiejskiego; 1786 adaptowano na zbór ratusz nowomiejski. Obecny kościół zbudowany 1830—7. W 1828 król pruski asygnuje już pewne sumy na rozpoczęcie prac, później realizowanych z funduszów państwowych i składek tutejszej gminy ewangelickiej; 1830 przyznanie przez miasto terenu pod budowę (na parcelach domów przy ul. Króle-wieckiej spalonych w 1824). Prace wykonywane wg projektu Oberbaudeputation w Berlinie pod nadzorem Karola Fryderyka Schinkla, prowadzone w dwu etapach przez miejsco¬wych inspektorów budowlanych: Rehfelda oraz Augusta Ber-trama. Kościół restaurowany 1876, po 1904 i 1936—8 (kiedy wg starych planów wykonano ambonę i ołtarz gł.). 1946 adaptowany do kultu katolickiego z wymianą części wyposażenia. Póinoklasycystyczny. Zwrócony prezbiterium ku pn. Murowany, tynkowany. Halowy, trójosiowy. Na planie wydłużonego prostokąta, z wyodrębnioną tylko we wnętrzu apsydą ołtarzową, po bokach której zakrystie i nad nimi składziki, od frontu z dwiema wieżami, między którymi kruchta z emporą organową. Wnętrze (fig. 106) kryte sufitami, w nawie 106 głównej z fasetą, apsyda murowaną konchą. Dzielone dwie¬ma parami opilastrowanych filarów, nad którymi arkady międzynawowe o licu profilowanym; nawy boczne zabu¬dowane dwiema kondygnacjami empor wspartych dodatkowymi parami filarków i powtarzających podziały archi¬tektoniczne całości. Przy pn. ścianie ambona, analogiczna w formie do empor, wykonana wg starego projektu 1936—8. Zewnątrz elewacje płasko boniowane, z otworami okien¬nymi i horyzontalnymi podziałami dwoma gzymsami ko-donowymi oraz szerokim fryzem podokapowym (w fa¬sadzie trzykrotnie spiętrzonym). Portale i okna analogiczne, zamknięte arkadami o łuku półpełnym, wspartymi u nasady na gzymsach kordonowych. W elewacjach bocznych trzy osie dużych okien i na skrajach po dwa małe jedno nad drugim. Fasada płaska, z lekko zryzalitowanymi wieżami, połączonymi w przedostatniej kondygnacji attyką zasłaniającą dach; dołem trzy portale (środkowy powiększony), wyżej w wieżach małe okna, na osi szeroka płycina; prześwity dzwonne i okna poddasza w attyce zwielokrotnione i łączone ze sobą. Dachy obite blachą, nad nawą dwuspadowy, nad wieżami namiotowe. Żeliwne balustrady wież i attyki 1837. Stolarka drzwi frontowych z okuciami i zamkiem (fig. 496) 1837. — Prospekt organowy późno-klasycystyczny 1837. Chrzcielnica drewniana rokokowa ok. poł. w. XVIII. Dwa konfesjonały eklektyczne z 1. poł. w. XIX. Obrazy barokowe: 1. Kamienowanie św. Szczepana 2. poł. w. XVII; 2. Biczowanie pocz. w. XVIII. Krucyfiks (fig. 383) późnogotycki ok. 1520, przeniesiony po 1945 z Pęciszewa (obecnie nad nową mensą w ołtarzu głównym), o falistej linii poziomego ramienia, w typie Drzewa Życia, na zakończeniu ramion w medalionach symbole ewangelistów: Marka, Jana i Łukasza. Monstrancja promienista (fig. 457) rokokowa 1764, pochodząca z kościoła Św. Trójcy w Braniewie, wg napisu wykonał Zrizewitz (Jan Zachariasz Krzyżewicz z Gołdyn w Kurlandii), z wydłużoną stopą zdobioną trybowanymi rocaillami i odlewanymi główkami aniołków, z glorią dekorowaną główkami aniołków wśród obłoków, zwieńczoną postacią Boga Ojca. Krucyfiks ołtarzowy 1. poł. w. XIX. Cztery świeczniki cynowe 2. ćw. w. XVIII. Lichtarze: 1. cztery klasycystyczne po 1837, wg napisu wyk. Fraget z Warszawy; 2. osiem eklektycznych z ok. poł. w. XIX; 3. sześć eklektycznych z ok. poł. w. XIX wg napisu wyk. Fraget z Warszawy.

Kler parafialny

Proboszcz:

ks. kan. mgr Edward Woliński


Wykaz wikariuszy:

ks. mgr Wiktor Rusin


ks. mgr Michał Maciejewski

Filie parafii

...

Zobacz też

Diecezja elbląska

Bibliografia

Parafia Antoniego w Braniewie