Parafia pw. św. Jakuba Apostoła w Białutach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 37: | Linia 37: | ||
'''Księża katolicy wymienieni w dokumentach parafialnych:''' | '''Księża katolicy wymienieni w dokumentach parafialnych:''' | ||
| − | (1677–1687) | + | * ks. Dutkowsky lub Putkowsky (1677–1687) |
| − | (1718–1725) | + | * ks. Jakob Szielkowski (1718–1725) |
| − | (1765–1770) | + | * ks. Kasimir Baranowski (1765–1770) |
| − | (1811–1831) | + | * ks. Anton Grodcziki (1811–1831) |
| − | (1831–1835) | + | * ks. Adalbert Czackert (1831–1835) |
| − | (1835–1845) | + | * ks. Schulzen (1835–1845) |
| − | (1848–1857) | + | * ks. Pawlowski (1848–1857) |
| − | (1858–1860) | + | * ks. Eduard Klawitter (1858–1860) |
| − | (1863–1872) | + | * ks. Karl Gustav Holtzer (1863–1872) |
| − | (1886) | + | * ks. Podlaszewski (1886) |
| − | (1891) | + | * ks. Binerowski (1891) |
| − | (przed 1914) | + | * ks. Casina Leonardus Marchlewski (przed 1914) |
'''Wykaz proboszczów:''' | '''Wykaz proboszczów:''' | ||
| − | (1904-1912) | + | ks. Bernhard Czekay (1904-1912) |
| − | (od 1912) | + | ks. Heinrich Heldt (od 1912) |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 17:55, 24 lut 2014
| Parafia pw. św. Jakuba Apostoła w Białutach | |
| | |
 Kościół parafialny, źródło: Parafia w Białutach, 12.12.2013.
| |
| Siedziba | Białuty |
| Adres | Białuty 21, 13-240 Iłowo-Osada |
| Data powołania | 1371 r. |
| Wyznanie | katolickie |
| Kościół | rzymskokatolicki |
| Diecezja | toruńska |
| Dekanat | Działdowo |
| Kościół | kościół pw. św. Jakuba Apostoła |
| Wspomnienie liturgiczne | Świętego Jakuba Apostoła (ostatnia niedziela lipca) |
| Parafia w Białutach | |
Parafia pw. św. Jakuba Apostoła w Białutach – rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Działdowo, który należy do diecezji toruńskiej. Erygowana w 1371 r. Mieści się w Białutach. Proboszczem parafii jest ks. Grzegorz Malinowski.
Spis treści
Historia parafii
Parafia została ufundowana przez Krzyżaków w 1371 r. Parafia znalazła się w diecezji pomezańskiej i podporządkowano jej następujące miejscowości: Białuty, Wola Białucka, Dźwieżnia, Sochy i Purgałki. W XVI w. parafia borykała się z trudnościami. W wyniku sekularyzacji Prus na jej terenie pojawili się protestanci. W czasie walki o kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Białutach zabito proboszcza ewangelickiego. W 1577 r. parafię podporządkowano diecezji płockiej. W 1578 r. świątynia katolicka została przejęta przez nowo powstałą parafię ewangelicką. O odzyskanie kościoła pw. św. Jakuba Apostoła i przywrócenie parafii katolickiej starał się Stanisław Narzymski. Ostatecznie w 1593 r. przywrócono parafię katolicką, która należała do dekanatu janowskiego diecezji płockiej.
W 1781 r. w parafii odbyła się wizytacja archidiakona pułtuskiego diecezji płockiej, ks. Jakuba Jasieńskiego. Wówczas do parafii należały Białuty i Dźwierznia. Parafia uposażona była w trzy pola siewne w Napierkach, Woli Białuckiej i Uniszkach.
W 1907 r. w parafii było 870 wiernych (wyłącznie Polaków), w 1910 r. – 900 (w tym 600 Polaków), a w 1912 r. – 908 (w tym 500 Mazurów). W 1902 r. utworzono okręg duszpasterski, obejmujący Białuty, Pruski, Dźwierznię, Krokowo, Wolę, Grabowo i Napierki. Jako kaznodzieję pomocniczego zatrudniono wówczas Roberta Assmanna. 1 października 1905 r. okręg duszpasterski przekształcono w gminę kościelną. Gmina początkowo posiadała jednego proboszcza wspólnie z Zaborowem. W 1907 r. gminę usamodzielniono.
W dniach 23–24 lipca 2013 r. w parafii odbyło się nawiedzenie obrazu Pani Jasnogórskiej. Bezpośrednim duchowym przygotowaniem do nawiedzenia były misje parafialne, które głosił o. Bazyli.
Obecnie do parafii należą następujące miejscowości: Białuty, Białuty Kolonia, Chorap, Dźwierznia, Pruski, Purgałki, Szczepka.
Kler parafialny
Księża katolicy wymienieni w dokumentach parafialnych:
- ks. Dutkowsky lub Putkowsky (1677–1687)
- ks. Jakob Szielkowski (1718–1725)
- ks. Kasimir Baranowski (1765–1770)
- ks. Anton Grodcziki (1811–1831)
- ks. Adalbert Czackert (1831–1835)
- ks. Schulzen (1835–1845)
- ks. Pawlowski (1848–1857)
- ks. Eduard Klawitter (1858–1860)
- ks. Karl Gustav Holtzer (1863–1872)
- ks. Podlaszewski (1886)
- ks. Binerowski (1891)
- ks. Casina Leonardus Marchlewski (przed 1914)
Wykaz proboszczów:
ks. Bernhard Czekay (1904-1912)
ks. Heinrich Heldt (od 1912)
Filie parafii
Kaplica w przedszkolu w Pruskach
Kaplica w lesie białuckim. Nieopodal kaplicy znajdują się zbiorowe mogiły pomordowanych w działdowskim obozie. W ostatnią niedzielę września odprawia się tu uroczystą Mszę św.
Ruchy i stowarzyszenie działające na terenie parafii
Akcja Katolicka
Chór kościelny
Koło Ministranckie
Zespół Charytatywny Caritas
Żywy Różaniec
Zobacz też
Bibliografia
Diecezja toruńska, 03.01.2014.
Mogilnicki Zbigniew, 660-lecie Działdowa. Cztery lata po urodzinach miasta, Działdowo 2008, 100 ss.
Parafia w Białutach, 12.12.2013.
Wółkowski Wojciech, Działdowo i okolice, Działdowo 2006.
