Parafia pw. Dobrego Pasterza w Węgorzewie

Parafia pw. Dobrego Pasterza
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatoliki
Diecezja	ełcka
Dekanat	Węgorzewo
Kościół	Kościół pw. Dobrego Pasterza
Parafia Dobrego Pasterza w Węgorzewie

Parafia pw. Dobrego Pasterza w Węgorzewie – rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Węgorzewo, należącym do diecezji ełckiej.Erygowana w . Mieści się przy ul.

Historia parafii

Pierwsi ludzie pojawili się w okolicach dzisiejszego Węgorzewa niemal „zaraz” po ustąpieniu lodowca – w czasach późnego paleolitu (ok. 14-12 tys. lat temu). Byli nimi łowcy reniferów, których wierzenia można ogólnie nazwać szamanizmem – tego typu religie do dziś egzystują jeszcze na północnych krańcach Azji. Na Mazurach szamanizm był generalnie powszechny, aż do epoki neolitu – młodszej epoki kamienia (ok. 5 tys. lat temu), kiedy to z południa zaczęła napływać ludność oraz wzorce kulturowe i religijne, wiążące się m.in. z rolniczym kultem bogini matki. Kolejne „nowości” religijne pojawiły się wraz z wprowadzeniem ciałopalenia w epoce brązu – wzrosła wówczas w wierzeniach i obrzędowości m.in. rola słońca (i ognia), choć spalanie części szczątków zmarłych stosowano także już we wcześniejszych epokach.

   Ciałopalenie zostało upowszechnione przez pierwszych Bałtów Zachodnich, którzy ściągnęli na Mazury ok. VI w. p.n.e. Byli to prapradziadowie późniejszych Prusów i Jaćwingów (Jaćwięgów), którzy aż do średniowiecza palili zmarłych na stosach, a swoich bogów czcili w świętych gajach. Istnieją przesłanki podaniowe, które wskazują, iż kościół w pobliskim Węgielsztynie został wzniesiony właśnie w miejscu staropruskiego świętego gaju. Dawny świat Prusów (okolice Węgorzewa leżały najprawdopodobniej na styku plemion: Galindii, Barcji, Nadrowii i Jaćwieży) zakończył się wraz z podbojem przez Krzyżaków Jaćwieży w 1283 r., choć jeszcze w 1388 r. wśród mieszkańców lokowanej wówczas wsi Tarławki żyli także Prusowie. Wówczas byli już oni chrześcijanami, lecz w ich obrzędowości i obyczajowości spotykano liczne przejawy pogaństwa, które przetrwały nawet do XIX w.!

   Pierwszy potwierdzony drewniany zameczek krzyżacki wzniesiono przy ujściu Węgorapy z Mamr ok. 1335–1341 r., a obok powstała niewielka osada, której pierwszymi mieszkańcami byli chłopi ściągnięci z Niemiec. Pierwotne Węgorzewo (Angerburg) i jego okolica zostały zniszczone zimą 1365 r. przez litewskie oddziały księcia trockiego Kiejstuta. Akcja osadnicza została wznowiona dopiero w 1398 r., kiedy na wyspie na rzece Węgorapie Krzyżacy zbudowali nowy, murowany już zamek, również o nazwie Angerburg, który po wielu przebudowach i rozbudowach stoi do dziś w centrum miasta. Od niego nazwę wzięła pobliska wieś, a później miasto, które uzyskało prawa miejskie w 1571 r. Mazurzy, potomkowie osadników z Mazowsza, którzy w kilku falach napłynęli do Prus, spolszczyli tę nazwę na Węgobork. Funkcjonowała ona do 1946 r.

   Pierwsza kaplica powstała być może jeszcze w drewnianym zamku, w którym w 1340 r. biskup warmiński Herman z Pragi i biskup sambijski Jan

20 października 1340 r. dokonali rozgraniczenia swoich diecezji.

   Kaplica pod wezwaniem św. Katarzyny mieściła się także w obrębie nowego, murowanego zamku (fakt potwierdzono w 1420 r.). Najpewniej modlili się tutaj nieliczni rycerze i dostojnicy krzyżaccy, natomiast okoliczna ludność uczęszczała do kościoła w Węgielsztynie. Dopiero w 1479 r. nieopodal węgorzewskiego zamku zbudowano stosunkowo niewielką kaplicę, prawdopodobnie drewnianą. Stała ona w okolicach skrzyżowania dzisiejszych ulic Zamkowej i Sienkiewicza, a aż do początku XX w. funkcjonowała w tym miejscu nazwa Plac klasztorny (Kloster Platz). Kaplica spłonęła na początku XVI w., ale dzwon z tej świątyni do dziś wisi na wieży kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła.

   W 1525 r. wraz z sekularyzacją Zakonu Krzyżackiego wszyscy dotychczasowi mieszkańcy katolicy przeszli na luteranizm. Ci, którzy się na to nie godzili, musieli opuścić tereny Księstwa Pruskiego i przenieść się np. na pobliską Warmię, która pozostała krainą katolicką („księstwem” biskupim).

   Właściwy pierwszy kościół węgorzewski powstał dopiero w czasach ewangelickich, najprawdopodobniej po 1538 r. na terenie ówczesnej Nowej Wsi w rejonie dzisiejszej ulicy Plac Wolności. Później kościół ten nazywano polskim. Nowy kościół, zwany później niemieckim, wzniesiono w latach 1605–1611 – od samego początku pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła. 
   Zwyczajowe nazwy świątyń wiązały się z językiem liturgii oraz zamożnością i pochodzeniem wiernych. Do polskiego kościoła uczęszczali biedniejsi mieszczanie i okoliczni gospodarze, do niemieckiego – patrycjat. W 1729 r. świątynia polska była w tak złym stanie technicznym, iż rozebrano ją, a z pozyskanych cegieł wzniesiono w kościele niemieckim boczne skrzydła (pseudotransept). Odtąd w mieście była jedna parafia luterańska (od 1817 r. ewangelicka, unijna). 
   W Węgoborku (Węgorzewie) mieszkali także m.in. kalwini, mormoni, metodyści, żydzi. W latach 1931–1933 w obrębie zakładu dobroczynnego Bethesda wzniesiono nowy kościół ewangelicki pod wezwaniem Świętego Krzyża (obecnie cerkiew bizantyjsko–ukraińska), który zastąpił „zakładową” kaplicę z XIX w.

   Pierwsi katolicy pojawili się w Węgoborku wraz z lokowaniem w pruskich miasteczkach garnizonów, co nastąpiło w pierwszej połowie XVIII w. W 1718 r. ściągnęli tutaj kirasjerzy, którzy swoje koszary mieli właśnie przy dzisiejszej ul. Pionierów (pierwotnie ul. Koszarowej).

   Przy końcu XIX w. mieszkała już w Węgorzewie znaczna ilość katolików (m.in. przybysze z Warmii i katolickich regionów Niemiec oraz ich potomkowie), choć jeszcze w 1841 r. było w mieście tylko 10 katolików. Po 1903 r. katolickie Msze św. odprawiali sześć razy w roku kapłani z Gołdapi, a od 1910 r. – raz w miesiącu duchowni z Kętrzyna. W 1912 r. wspólnota katolicka w mieście i okolicy liczyła 250 wyznawców. 
   W latach 1912–1913 na gruncie przy ówczesnej ul. Bismarcka 2, pozyskanym dzięki zaangażowaniu kupca Franza Tietza i urzędnika pocztowego Augusta Hochmanna, wybudowano dla katolików bardzo modernistyczną i unikalną „piętrową” kaplicę pod wezwaniem Dobrego Pasterza. Poświęcono ją 5 listopada 1913 r. W czasie I wojny światowej odprawiał tu Msze św. kapelan ze szpitala wojskowego w Kętrzynie (ks. Wojciech Rogaczewski). Własnego duszpasterza katolicy węgorzewscy otrzymali 1 grudnia 1919 r. Ówczesna diaspora liczyła 120 wyznawców w mieście i 280 w powiecie.

Kolejnymi proboszczami byli: Nieswandt (1919–1920), Paul Rehnke (1920–1926), Josef Braunfisch (1926–1931), Alfons Brocki (1931–1943), Alfons Martin (1943–1945).

   Pierwsza parafia katolicka w Węgorzewie została utworzona 18 października 1928 r. przy naszym kościele Dobrego Pasterza. Istniała ona do II wojny światowej. W 1947 r. kościół pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła, dotąd protestancki, został przejęty przez katolików i stał się nowym kościołem parafialnym w Węgorzewie. Kościół Dobrego Pasterza odtąd był kościołem rektoralnym.

   4 grudnia 1960 r. decyzją biskupa warmińskiego Tomasza Wilczyńskiego, przy kościele pod wezwaniem Dobrego Pasterza pracę podjęli Księża Salwatorianie.

   24 czerwca 1989 r. biskup warmiński Edmund Piszcz utworzył kanonicznie parafię pod wezwaniem Pana naszego Jezusa Chrystusa Dobrego Pasterza. Dekret wszedł w życie 1 lipca 1989 r. Pierwszym proboszczem nowo utworzonej parafii był ks. Joachim Strzelecki SDS, następnymi zaś: ks. Jerzy Buzikiewicz SDS, ks. Roman Pasieczny SDS, a od 1 lipca 1998 r. ks. Piotr Mazurek SDS.

   1 lipca 1990 r. ówczesny biskup warmiński Edmund Piszcz utworzył z części parafii Dobrego Pasterza i parafii św. Piotra i Pawła nową parafię pod wezwaniem Matki Bożej Fatimskiej, którą powierzył Księżom Salwatorianom.

Lista Salwatorianów pracujących w Węgorzewie od 1960 r.:

ks. Teofil z. Bonawentura MORAWIEC ks. Franciszek TOMANEK ks. Leszek DUBLEWICZ ks. Stanisław z. Apolinary DIAKÓW ks. Jan z. Cyryl ZIĘBIŃSKI ks. Jan GŁOWACZ ks. Jakub KRZEPTOWSKI ks. Tadeusz SOŁTYS ks. Joachim MUSIOLIK ks. Józef PRZYBYŁO ks. Korneliusz GRABEK ks. Henryk KNAPIK ks. Jerzy JASKUŁA ks. Flawian WYCIK ks. Augustyn KITA ks. Stanisław MARTYNA ks. Jan z. Fabian WĄSIK ks. Jan z. Bartłomiej MATUZIK ks. Józef CIEŻAK ks. Leszek IREK ks. Sylwester WRÓBEL ks. Kalikst PODLESIECKI ks. Władysław WOCH ks. Tadeusz TABAK ks. Marian PIEKARCZYK ks. Joachim STRZELECKI - proboszcz (1989 - 1990) ks. Piotr NIEWIADOMSKI br. Konrad DERKOWSKI ks. Jerzy BUZIKIEWICZ - proboszcz (1990 - 1994) ks. Wiesław STRZĄDAŁA ks. dk Joachim STENCEL ks. Dariusz ZARĘBSKI ks. Roman PASIECZNY - proboszcz (1994 - 1998) ks. Cezary BARSZCZYŃSKI ks. Stanisław MUCHA ks. Jacek ŻEBROWSKI ks. Piotr MAZUREK - proboszcz (1998 - ???) ks. Krzysztof BOGDAŃSKI ks. Krzysztof BRODA ks. Zbigniew GACKOWSKI ks. Rafał CHWAŁKOWSKI

  Do parafii Dobrego Pasterza należą następujące miejscowości: Janówko, Mały Trygort, Ruska Wieś i Trygort, a z Węgorzewa niektóre ulice: Graniczna, Jaracza, Krótka, Plac Wolności, Pionierów, Poprzeczna, Portowa, Przemysłowa, Reymonta, Towarowa i część ulicy Zamkowej. 
   Do parafii należy ponad 2 tysiące mieszkańców. Wyznawców religii rzymskokatolickiej jest 1700. Pozostali mieszkańcy są wyznania greckokatolickiego, prawosławni, ewangelicy, zielonoświątkowcy. 
   Księgi chrztów, małżeństw i zmarłych są prowadzone od 1 lipca 1989 r. 
   Odpust parafialny obchodzimy zawsze w czwartą niedzielę wielkanocną – tzw. Niedzielę Dobrego Pasterza.

   Msze św. w naszym kościółku są odprawiane każdego dnia. W dni powszednie o godz. 7.00 i 17.00 od października do kwietnia oraz o godz. 7.00 i 18.30 od maja do września. 
   W każdą niedzielę Msze św. rozpoczynają się o godz.: 7.30, 9.00, 11.00, 12.30 i 18.30. W lipcu i sierpniu jest jeszcze dodatkowa Msza św. o godz. 20.30.

Odprawiamy również nabożeństwa: w niedziele śpiewane są Godzinki i Nieszpory niedzielne, w poniedziałek – Nabożeństwo do Miłosierdzia Bożego, we wtorek – Różaniec, w środę – Nowenna do Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, w czwartek – adoracja Najświętszego Sakramentu, a w pierwszy czwartek miesiąca – nabożeństwo o powołania kapłańskie, zakonne i misyjne, w pierwszy piątek miesiąca – nabożeństwo do Najświętszego Serca Pana Jezusa, w pierwszą sobotę miesiąca – nabożeństwo do Niepokalanego Serca Matki Bożej.

   Oprócz tego w październiku i listopadzie odprawiamy nabożeństwa różańcowe, w Adwencie – Roraty, w Wielkim Poście – Drogi Krzyżowe i Gorzkie Żale z kazaniami pasyjnymi, w maju – nabożeństwa majowe, a w czerwcu – nabożeństwa do Serca Pana Jezusa

Kler parafialny

....

Filie parafii

...

Zobacz też

Diecezja ełcka

Bibliografia

Diecezja ełcka, 01.01.2014.

Parafia Dobrego Pasterza w Węgorzewie, 01.01.2014.