Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mrocznie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
m (Zastępowanie tekstu - "Kler parafialny" na "Duchowni parafii")
 
(Nie pokazano 54 wersji utworzonych przez 8 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Parafia infobox
 
{{Parafia infobox
−
  |nazwa                  = Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
+
  |nazwa                  = Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mrocznie
−
  |grafika                =  
+
  |grafika                = parafia mroczno.jpg
−
  |podpis grafiki          =  
+
  |podpis grafiki          = Nawiedzenie Matki Boskiej Jasnogórskiej w Mrocznie.<br>Źródło: [http://www.mroczno.diecezja.torun.pl/galeria.html www.mroczno.diecezja.torun.pl]
 
  |siedziba                = Mroczno
 
  |siedziba                = Mroczno
 
  |adres                  = Mroczno, 13-308 Mroczno
 
  |adres                  = Mroczno, 13-308 Mroczno
−
  |data powołania          = 1260
+
  |data powołania          = 1260 r.
 
  |data zamknięcia        =  
 
  |data zamknięcia        =  
 
  |wyznanie                = katolickie
 
  |wyznanie                = katolickie
Linia 12: Linia 12:
 
  |1. jednostka nazwa      = toruńska
 
  |1. jednostka nazwa      = toruńska
 
  |2. jednostka typ        = Dekanat
 
  |2. jednostka typ        = Dekanat
−
  |2. jednostka nazwa      = rybnieński
+
  |2. jednostka nazwa      = Rybno
 
  |obiekt sakralny funkcja = Kościół
 
  |obiekt sakralny funkcja = Kościół
−
  |obiekt sakralny        = Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
+
  |obiekt sakralny        = kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
 
  |dzień wspomnienia      =  
 
  |dzień wspomnienia      =  
−
  |www                    = http://www.mroczno.diecezja.torun.pl
+
  |www                    = [http://www.mroczno.diecezja.torun.pl Parafia w Mrocznie]
 
}}<br/>
 
}}<br/>
  
−
''' Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mrocznie ''' – [[rzymskokatolicka | rzymskokatolicka ]] parafia leżąca w [[dekanat rybnieński|dekanacie rybnieńskim]] należącym do [[diecezja toruńska | diecezji toruńskiej]]. Erygowana w 1260 r. Mieści się w Mrocznie.
+
''' Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mrocznie ''' – rzymskokatolicka parafia leżąca w [[dekanat Rybno|dekanacie Rybno]], należącym do [[diecezja toruńska |diecezji toruńskiej]]. Erygowana w 1260 r. Od 1980 r. proboszczem parafii jest ks. kan. [[Kazimierz Kelpin]].  
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
  
 
== Historia parafii ==
 
== Historia parafii ==
−
Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa została założona przez biskupów chełmińskich w 1260 r. W tym okresie do parafii Mroczno należał kościół filialny we Wlewsku. W połowie XVI w. do parafii należały: Kowaliki, Mroczenko, Straszewy, Sugajenko i Trzcin. W kronikach jako patron parafii wymieniany jest św. Mateusz Apostoł i święta Małgorzata. W 1867 do parafii należały Mroczno, młyn Wąs, Sugajenko, Tama, Trzcin, Aleksandrowo, Straszewo, Fijewo, Kowaliki, oraz przyłączony jako filia okręg kiełpiński, Kłodziana, Wąsioły, Rynek, Zabiny.
+
Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa została założona przez biskupów chełmińskich w 1260 r. W połowie XVI w. do parafii należały następujące miejscowości: [[Kowaliki]], [[Mroczenko]], Straszewy, [[Sugajenko]] i [[Trzcin]]. Pierwszymi patronami parafii byli św. Mateusz Apostoł i św. Małgorzata. W tym czasie do parafii należało ok. 200 wiernych. Parafia posiadała także sześć włók: pod Trzcinem, pod [[Sugajenko|Sugajenkiem]] oraz pod [[Krzemieniewo |Krzemieniewem]]. Z podanych włók osadnicy płacili [[meszna|meszne]]. W drugiej połowie XVII w. wspomniane meszne uiszczały następujące wsie: [[Mroczno]], [[Mroczenko]], [[Sugajenko]], [[Kowaliki]] i [[Trzcin]].
 +
<br/>
 +
W 1867 r. do parafii należały: [[Mroczno]] (531 katolików), młyn Wąs (19), [[Mroczenko]] (309), [[Sugajenko]] (202), Tama (57), [[Trzcin]] (196), Aleksandrowo (33), Straszewo (140) Fijewo (18), [[Kowaliki]] (200). [[Kolator|Kolatorem]] [[Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mrocznie|mroczeńskiego kościoła]] był biskup chełmiński. Po sekularyzacji dóbr biskupich na terenie [[zabór pruski|zaboru pruskiego]] nad [[Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mrocznie |kościołem pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa]] ustanowiono patronat mieszany – sprawowany przez biskupa chełmińskiego w parzystych miesiącach roku, a przez rząd pruski w nieparzystych miesiącach.
 +
<br/>
 +
Przy parafii od połowy XVII w. funkcjonowała szkoła parafialna z dużym ogrodem. Według źródeł w latach 1740 i 1787 funkcję nauczyciela w szkole pełnił organista, zaś w 1884 r. do szkoły w [[Mroczno|Mrocznie]] chodziły również dzieci z Wąsów (101 uczniów). Na terenie parafii były również szkoły w: [[Mroczenko |Mroczenku]], Kiełpinach i Fijewie.
 +
<br/>
 +
W okresie międzywojennym parafia należała do [[Dekanat Lidzbark |dekanatu lidzbarskiego]]. W 1928 r. na terenie parafii mieszkało 3096 wiernych: w [[Mroczno|Mrocznie]] (1352), [[Mroczenko|Mroczenku]] (494), [[Sugajenko|Sugajenku]] (512), Straszewach (138), [[Trzcin|Trzcinie]] (414) i  [[Kowaliki|Kowalikach]] (186). W obrębie parafii mieszkało ogółem 3148 osób, w tym 1096 Polaków (katolików) i 52 Niemców (ewangelików). W 1936 r. wzniesiono nowy gmach [[Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezus w Mrocznie |kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa]].
 +
<br/>
 +
Od 2002 r. parafia znajduje się w [[Dekanat Rybno Pomorskie |dekanacie Rybno]]. W 2003 r. parafia obejmowała następujące miejscowości: [[Mroczno]], Wybudowanie, [[Mroczenko]], [[Sugajenko]] i [[Trzcin]].
  
 +
== Duchowni parafii ==
  
 +
'''Proboszczowie:'''
 +
 +
* ks. Stanisław Wojski z diecezji gnieźnieńskiej (1667) 
 
   
 
   
 +
* ks. Łukasz Czoler (1706)
 +
 +
* ks. Franciszek Naguszewski (1740)
 +
 +
* ks. Tomasz Groszewski (1811–1825)
 +
 +
* ks. Mateusz Wesołowski (1826–1831)
 +
 +
* ks. Jan Rozwadowski (1833–1858)
 +
 +
* ks. Teodor Stanisław Jeszko (1859–1862)
 +
 +
* ks. [[Michał Makowski]] (1863–1895)
 +
 +
* ks. dr [[Michał Maliński]] (1896–1931)
 +
 +
* ks. [[Wincenty Kalitowski]] (1931–1937)
 +
 +
* ks. [[Wincenty Siegmund]] (1937–1948)
 +
 +
* ks. Alfons Kropidłowski (1948–1968)
  
−
+
* ks. Kazimierz Błędzki (1968–1976)
−
Jak wynika z materiałów wizytacyjnych Strzesza, we wsi była szkoła parafialna z dużym ogrodem. Parafian mroczeńskich liczono na 200 osób.
 
−
 
−
 
−
Kolatorem kościoła był biskup chełmiński, a po sekularyzacji dóbr, zgodnie z zarządzeniem z dnia 1 IX 1848r., ustanowiono nad kościołem mroczeńskim patronat mieszany, sprawowany przez biskupa chełmińskiego w parzystych miesiącach roku oraz w nieparzystych miesiącach przez rząd pruski.
 
−
 
−
W 1867 r. w skład mroczeńskiego okręgu parafialnego (2155 wiernych) wchodziły następujące miejscowości: Mroczno (531 katolików), młyn Wąs (19), Mroczenko (309), Sugajenko (202), Tama (57), Trzcin (196), Aleksandrowo (33), Straszewo (140) Fijewo (18), Kowaliki (200) oraz przyłączony w 1789 roku jako filia okręg kiełpiński: Kiełpiny, Kłodzina, Wasioły, Rynek, Żabiny. W 1884 r. na tym terenie mieszkało 2869 wiernych.
 
−
 
−
Proboszcz ks. Michał Maliński, mając na uwadze dobro duszpasterskie, ustanowił w roku 1908 samodzielnego duszpasterza dla Kiełpin.
 
−
 
−
Wspomniane wcześniej wizytacje biskupie wymieniają również nazwiska zasłużonych proboszczów. Byli to m. in. : Stanisław Wojski z diecezji gnieźnieńskiej (1667r.), Łukasz Czoler (1706r.) i Franciszek Naguszewski (1740r.).
 
−
 
−
W okresie nowożytnym przy kościele istniała szkoła parafialna. Źródła informują, że szkoła funkcjonowała od połowy XVII w. W 1674 i 1706r. wymieniona jest szkoła z nauczycielem . w 1740 i 1787r. funkcję nauczyciela pełnił organista. W 1884 r. do szkoły katolickiej w Mrocznie, której nowy budynek powstał w 1876 r., chodziły również dzieci z Wąsów (101 uczniów). Szkoła miała dwie klasy i uczęszczało do niej 180 dzieci. Na terenie parafii były jeszcze szkoły w: Mroczenku, Kiełpinach, Fijewie.
 
−
 
  
−
+
* ks. Jerzy Deja (1976–1980)
−
W okresie międzywojennym parafia należała do dekanatu lidzbarskiego.
 
−
 
  
−
+
* ks. kan. [[Kazimierz Kelpin]] (od 1980 r.)<br/>
−
W 1928 roku na terenie parafii mieszkało 3096 wiernych: Mroczno (1352), Mroczenko (494), Sugajenko (512), Straszewy (138), Trzcin (414) i  Kowaliki (186). W obrębie parafii mieszkało ogółem 3148 osób, w tym 1096 Polaków (katolików) i 52 Niemców (ewangelików).
 
−
 
−
W 1936 r. zbudowano nowy kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa, istniejąc
 
−
 
−
W latach II Rzeczpospolitej na terenie parafii działały następujące bractwa i  stowarzyszenia: Żywy różaniec, założone 15 VIII 1869 r., Bractwo Trzeźwości – 22 X 1855r., Stowarzyszenie Dzieci Marii – 8 XII 1922r., Apostolstwo Modlitwy - 3 IX 1899r., Arcybractwo Przenajświętszego Sakramentu – 1 III 1925r., oraz Stowarzyszenie Matek i Młodzieży Katolickiej.
 
−
 
−
25 III 1992 roku został ustanowiony nowy podział przez Ojca św. Jana Pawła II nowy podział administracyjny polskich diecezji. Parafia Mroczno została włączona do Diecezji Toruńskiej. W czasie II wojny światowej proboszczem parafii był ks. Walerian Siegmund, który zamieszkiwał w skrawku plebanii okupowanej przez niemiecką policję. Od 1948 do 1968 roku duszpasterzował ks. Alfons Kropidłowski. Jako obozowiec niemieckich lagrów zachorował, przeszedł na emeryturę i zamieszkiwał początkowo w Mrocznie, potem w Kościerzynie gdzie zmarł. Od 1968 do 1976 roku duszpasterzował ks. Kazimierz Błędzki (poprzednio w sąsiednich Gwiździnach). Po nagłej śmierci ks. Błędzkiego - od 1976 do 1980 roku - duszpasterzował ks. Jerzy Deja. Zmodernizował wnętrze świątyni oraz dostosował je do wyborów soborowych. Od 1980 roku proboszczem parafii jest ks. Kazimierz Kelpin. W tym czasie podjęto kontynuację rozpoczętych prac w kościele, między innymi malowanie kościoła przez p. mgra Henryka Delińskiego z Gdańska. Wykonał on polichromię całego kościoła. Wyłożono także marmurem posadzkę całego kościoła.. Witraże okienne wykonał p. Leon Jędrzejewski z Torunia. W latach 1992 - 1994 zmieniono pokrycie dachu kościoła - eternit zastąpiono blachą miedzianą. W latach 1993 - 1996 wybudowano nowy dom parafialny. W 2005 roku został wybudowany dom pogrzebowy przy kościele na starym cmentarzu. Od 2001 roku, po nowym podziale dekanatów Diecezji Toruńskiej, Mroczno należy do dekanatu Rybno.
 
  
 +
== Filie parafii ==
 +
W XIV w. do parafii Mroczno należał kościół filialny we Wlewsku, zaś w 1789 r. jako filię przyłączono do parafii okręg kiełpiński obejmujący wsie Kiełpiny, Kłodzina, Wasioły, Rynek i Żabiny. W 1908 r. ks. prob. [[Michał Maliński]] ustanowił samodzielnego duszpasterza dla Kiełpin.
 
<br/>
 
<br/>
 +
==Stowarzyszenia i ruchy katolickie działające na terenie parafii==
 +
'''W okresie II Rzeczpospolitej na terenie parafii działały następujące bractwa i stowarzyszenia:'''
 +
 +
* Apostolstwo Modlitwy (założone 03.09.1899 r.)
 +
 +
* Arcybractwo Przenajświętszego Sakramentu (01.03.1925 r.)
 +
 +
* Bractwo Trzeźwości (22.10.1855 r.)
 +
 +
* Stowarzyszenie Dzieci Marii (08.12.1922 r.)
  
−
== Kler parafialny ==
+
* Stowarzyszenie Matek i Młodzieży Katolickiej
−
Proboszcz:
+
 
−
ks. kanonik Kaziemierz Kelpin,
+
* Żywy Różaniec (15.08.1869 r.)
 
<br/>
 
<br/>
  
−
== Filie parafii ==
+
'''Obecnie na terenie parafii działają:'''
−
...
+
 
−
<br/>
+
* Akcja Katolicka
 +
 
 +
* Chór parafialny
 +
 
 +
* Grupa pielgrzymkowa
 +
 
 +
* Koło ministranckie
 +
 
 +
* Towarzystwo Przyjaciół Wyższego Seminarium Duchownego
 +
 
 +
* Schola dziewczęca
 +
 
 +
* Stowarzyszenie Rodzin Katolickich
 +
 
 +
* Zespół charytatywny
 +
 
 +
* Zespół ewangelizacyjny
 +
 
 +
* Żywy Różaniec <br/>
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
−
http://www.diecezja-torun.pl
+
[http://www.diecezja-torun.pl|Diecezja toruńska]
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
−
...
+
Korecki Andrzej, ''Z dziejów gminy Grodziczno'', Pelplin 2003, 354 s.  
−
<br/>
 
  
−
[[Kategoria: Kościół]][[Kategoria: Parafie rzymskokatolickie]][[Kategoria: Kościół rzymskokatolicki]][[Kategoria: Diecezja toruńska]][[Kategoria: Dekanat rybnieński]][[Kategoria: Powiat nowomiejski]][[Kategoria: Gmina Grodziczno]]
+
[[Kategoria: Kościół rzymskokatolicki]]
 +
[[Kategoria: Parafie rzymskokatolickie]]
 +
[[Kategoria: Diecezja toruńska]]
 +
[[Kategoria: Dekanat Rybno Pomorskie]]
 +
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
 +
[[Kategoria: Grodziczno (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Kurzętnik (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: 1201-1300]]
 +
[[Kategoria: 1990-]]

Aktualna wersja na dzień 08:55, 28 lip 2015

Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mrocznie
Nawiedzenie Matki Boskiej Jasnogórskiej w Mrocznie.Źródło: www.mroczno.diecezja.torun.pl
Nawiedzenie Matki Boskiej Jasnogórskiej w Mrocznie.
Źródło: www.mroczno.diecezja.torun.pl
Siedziba Mroczno
Adres Mroczno, 13-308 Mroczno
Data powołania 1260 r.
Wyznanie katolickie
Kościół rzymskokatolicki
Diecezja toruńska
Dekanat Rybno
Kościół kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
Parafia w Mrocznie


Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mrocznie – rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Rybno, należącym do diecezji toruńskiej. Erygowana w 1260 r. Od 1980 r. proboszczem parafii jest ks. kan. Kazimierz Kelpin.

Historia parafii

Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa została założona przez biskupów chełmińskich w 1260 r. W połowie XVI w. do parafii należały następujące miejscowości: Kowaliki, Mroczenko, Straszewy, Sugajenko i Trzcin. Pierwszymi patronami parafii byli św. Mateusz Apostoł i św. Małgorzata. W tym czasie do parafii należało ok. 200 wiernych. Parafia posiadała także sześć włók: pod Trzcinem, pod Sugajenkiem oraz pod Krzemieniewem. Z podanych włók osadnicy płacili meszne. W drugiej połowie XVII w. wspomniane meszne uiszczały następujące wsie: Mroczno, Mroczenko, Sugajenko, Kowaliki i Trzcin.
W 1867 r. do parafii należały: Mroczno (531 katolików), młyn Wąs (19), Mroczenko (309), Sugajenko (202), Tama (57), Trzcin (196), Aleksandrowo (33), Straszewo (140) Fijewo (18), Kowaliki (200). Kolatorem mroczeńskiego kościoła był biskup chełmiński. Po sekularyzacji dóbr biskupich na terenie zaboru pruskiego nad kościołem pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa ustanowiono patronat mieszany – sprawowany przez biskupa chełmińskiego w parzystych miesiącach roku, a przez rząd pruski w nieparzystych miesiącach.
Przy parafii od połowy XVII w. funkcjonowała szkoła parafialna z dużym ogrodem. Według źródeł w latach 1740 i 1787 funkcję nauczyciela w szkole pełnił organista, zaś w 1884 r. do szkoły w Mrocznie chodziły również dzieci z Wąsów (101 uczniów). Na terenie parafii były również szkoły w: Mroczenku, Kiełpinach i Fijewie.
W okresie międzywojennym parafia należała do dekanatu lidzbarskiego. W 1928 r. na terenie parafii mieszkało 3096 wiernych: w Mrocznie (1352), Mroczenku (494), Sugajenku (512), Straszewach (138), Trzcinie (414) i Kowalikach (186). W obrębie parafii mieszkało ogółem 3148 osób, w tym 1096 Polaków (katolików) i 52 Niemców (ewangelików). W 1936 r. wzniesiono nowy gmach kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Od 2002 r. parafia znajduje się w dekanacie Rybno. W 2003 r. parafia obejmowała następujące miejscowości: Mroczno, Wybudowanie, Mroczenko, Sugajenko i Trzcin.

Duchowni parafii

Proboszczowie:

  • ks. Stanisław Wojski z diecezji gnieźnieńskiej (1667)
  • ks. Łukasz Czoler (1706)
  • ks. Franciszek Naguszewski (1740)
  • ks. Tomasz Groszewski (1811–1825)
  • ks. Mateusz Wesołowski (1826–1831)
  • ks. Jan Rozwadowski (1833–1858)
  • ks. Teodor Stanisław Jeszko (1859–1862)
  • ks. Alfons Kropidłowski (1948–1968)
  • ks. Kazimierz Błędzki (1968–1976)
  • ks. Jerzy Deja (1976–1980)

Filie parafii

W XIV w. do parafii Mroczno należał kościół filialny we Wlewsku, zaś w 1789 r. jako filię przyłączono do parafii okręg kiełpiński obejmujący wsie Kiełpiny, Kłodzina, Wasioły, Rynek i Żabiny. W 1908 r. ks. prob. Michał Maliński ustanowił samodzielnego duszpasterza dla Kiełpin.

Stowarzyszenia i ruchy katolickie działające na terenie parafii

W okresie II Rzeczpospolitej na terenie parafii działały następujące bractwa i stowarzyszenia:

  • Apostolstwo Modlitwy (założone 03.09.1899 r.)
  • Arcybractwo Przenajświętszego Sakramentu (01.03.1925 r.)
  • Bractwo Trzeźwości (22.10.1855 r.)
  • Stowarzyszenie Dzieci Marii (08.12.1922 r.)
  • Stowarzyszenie Matek i Młodzieży Katolickiej
  • Żywy Różaniec (15.08.1869 r.)


Obecnie na terenie parafii działają:

  • Akcja Katolicka
  • Chór parafialny
  • Grupa pielgrzymkowa
  • Koło ministranckie
  • Towarzystwo Przyjaciół Wyższego Seminarium Duchownego
  • Schola dziewczęca
  • Stowarzyszenie Rodzin Katolickich
  • Zespół charytatywny
  • Zespół ewangelizacyjny
  • Żywy Różaniec

Zobacz też

toruńska

Bibliografia

Korecki Andrzej, Z dziejów gminy Grodziczno, Pelplin 2003, 354 s.

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Parafia_pw._Najświętszego_Serca_Pana_Jezusa_w_Mrocznie&oldid=152334”