Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Duchowni parafii)
 
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 2: Linia 2:
 
  |nazwa                  = Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku
 
  |nazwa                  = Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku
 
  |grafika                = Katolicki-Olecko.jpg
 
  |grafika                = Katolicki-Olecko.jpg
  |podpis grafiki          = Kościół parafialny, źródło: [http://www.krzyzolecko.pl Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku], 20.12.2013.
+
  |podpis grafiki          = Kościół parafialny.<br>Źródło: [http://www.krzyzolecko.pl/galeria krzyzolecko.pl] [20.12.2013]
 
  |siedziba                = Olecko
 
  |siedziba                = Olecko
 
  |adres                  = ul. Zamkowa 6, 19-400 Olecko
 
  |adres                  = ul. Zamkowa 6, 19-400 Olecko
  |data powołania          = 1871 r.
+
|e-mail                  = parafia@krzyzolecko.pl
|data zamknięcia        =
+
|numer telefonu          = 572-090-043
 +
  |data powołania          = 1871 r.  
 
  |wyznanie                = katolickie
 
  |wyznanie                = katolickie
 
  |kościół                = rzymskokatolicki
 
  |kościół                = rzymskokatolicki
Linia 12: Linia 13:
 
  |1. jednostka nazwa      = ełcka
 
  |1. jednostka nazwa      = ełcka
 
  |2. jednostka typ        = Dekanat
 
  |2. jednostka typ        = Dekanat
  |2. jednostka nazwa      = Olecko
+
  |2. jednostka nazwa      = Olecko, św. Jana apostoła
 
  |obiekt sakralny funkcja = Kościół
 
  |obiekt sakralny funkcja = Kościół
 
  |obiekt sakralny        = kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego  
 
  |obiekt sakralny        = kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego  
  |dzień wspomnienia      =  
+
  |dzień wspomnienia      = 14 września
 
  |www                    = [http://www.krzyzolecko.pl Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku]
 
  |www                    = [http://www.krzyzolecko.pl Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku]
 
}}<br/>
 
}}<br/>
  
''' Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku ''' – [[Parafia rzymskokatolicka | rzymskokatolicka]] parafia leżąca w [[dekanat Olsztyn|dekanacie Olsztyn]], należącym do [[diecezja ełcka | diecezji ełckiej]]. Erygowana w 1871 r. Mieści się przy ul. Zamkowej 6 w [[Olecko|Olecku]]. Od 2006 r. proboszczem parafii jest ks. prał. [[Marian Salamon]].  
+
''' Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku ''' – [[Parafia rzymskokatolicka |rzymskokatolicka]] parafia leżąca w [[dekanat Olecko, św. Jana Apostoła |dekanacie Olecko, św. Jana Apostoła]], należącym do [[diecezja ełcka |diecezji ełckiej]]. Erygowana w 1871 r. Mieści się przy ul. Zamkowej 6 w [[Olecko|Olecku]]. Diecezjalne Sanktuarium Krzyża Świętego od 13 maja 1994 r. zgodnie z dekretem ówczesnego biskupa ełckiego [[Wojciech Ziemba|ks. bpa Wojciecha Ziemby]]. Od 15 lipca 2020 r. proboszczem parafii jest ks. prał. dr [[Andrzej Jaśko]], a od 24 sierpnia 2020 r. wikariuszem - ks. mgr Paweł Lenda.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 +
 +
== Msze i nabożeństwa ==
 +
Porządek Mszy św.:
 +
 +
*Niedziele i święta – 08:00, 10:00, 12:00, 17:00.
 +
 +
*Dni powszednie – 07:30, 18:00.
 +
 +
*Sakrament pokuty i pojednania – 15 minut przed każdą Mszą świętą.
 +
 +
Ponadto:
 +
 +
*w niedziele i święta o godz. 07:30 Godzinki ku czci NMP;
 +
 +
*w pierwsze niedziele miesiąca po Mszy o 12:00 wystawienie Najświętszego Sakramentu i możliwość adoracji w ciszy do godz. 17:00 (o 16:00 wspólna Koronka do MB, Różaniec i zmiana tajemnic);
 +
 +
*w pierwsze czwartki miesiąca od godz. 17:00 tzw. "Godzina Święta" - adoracja;
 +
 +
*25. dnia każdego miesiąca adoracja dla wspólnot - modlitwa za wstawiennictwem MB Królowej Pokoju;
 +
 +
*w pierwsze piątki miesiąca po Mszach wystawienie i nabożeństwo wynagradzające Najświętszemu Sercu Pana Jezusa;
 +
 +
*w każdą drugą sobotę miesiąca o 18:00 Msza Św. a po niej wystawienie i adoracja z modlitwą o uzdrowienie duszy i ciała;
 +
 +
*Wspólnota Odnowy w Duchu Świętym "Emaus" ma we czwartki Mszę Św. o 18:00, a po niej wspólne spotkanie w domu parafialnym;
 +
 +
*w każdy trzeci poniedziałek miesiąca czciciele i członkowie Dzieła Nieustannej Nowenny Uczniów Jezusa mają swoją Mszę o Duchu Św. godz. 18:00, a po niej adorację z modlitwą do Ducha Św.;
 +
 +
*w ostatnie piątki miesiąca o godz. 17:30 Droga Krzyżowa i o 18:00 Msza Św. Składkowa;
 +
 +
*codziennie o godz. 15:00 Koronka do MB.
  
 
== Historia parafii ==
 
== Historia parafii ==
[[Olecko]] do XIX w. zamieszkiwali przede wszystkim protestanci. Dopiero na początku XIX w. osiedliła się tu większa liczba katolików, którzy w 1853 r. otrzymali własnego duszpasterza. W 1862 r. bp [[Antoni Frenzel]] konsekrował kościół w [[Olecko|Olecku]]. Natomiast 31 marca 1871 r. bp [[Filip Krementz]] erygował Parafię pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Wojciecha w Olecku. Nowo powstała parafia weszła w skład [[dekanat sambijski |dekanatu sambijskiego]] z siedzibą w [[Królewiec |Królewcu]]. Parafia objęła [[powiat olecki]] oraz [[powiat gołdapski |gołdapski]].  
+
Olecko zostało założone w roku 1560 przez księcia Albrechta na pamiątkę spotkania się z królem Zygmuntem Augustem, fundatorem pobliskiego miasta Augustowa. W chwili założenia Olecko było całkowicie protestanckie. W wieku XIX osiedliła się tu większa ilość katolików, którzy w roku 1853 otrzymali własnego duszpasterza. Budowę kościoła rozpoczęto W 1859 roku, poświęcono 1 grudnia 1861, a konsekrował go 27 sierpnia 1862 roku ks. bp Antoni Frenzl. Prawa parafialne Olecko uzyskało 31 marca 1871 roku, gdy Bp F. Krementz erygował parafię p.w. Podwyższenia Krzyża Św. i św. Wojciecha.
<br/>
+
 
Po II wojnie światowej parafia w [[Olecko |Olecku]] zajmowała teren późniejszych parafii w [[Wieliczki |Wieliczkach]], [[Ciche |Cichym]], [[Świętajno |Świętajnie]], [[Gąski |Gąskach]] i [[Kowale Oleckie |Kowalach Oleckich]]. Wymienione placówki z czasem się usamodzielniły. W latach 1974–1978 z terenu parafii wydzielono dwie nowe parafie: w [[Szarejki| Szarejkach]] i [[Szczecinki |Szczecinkach]].  
+
Zgodnie z dekretem, nowo powstała parafia weszła w skład dekanatu sambijskiego z siedzibą w Królewcu i obejmowała tereny powiatu oleckiego oraz gołdapskiego. Zaraz po wojnie parafia w Olecku obejmowała teren późniejszych parafii w Wieliczkach, Cichym, Świętajnie, Gąskach i Kowalach Oleckich. W wyniku usamodzielnienia się tych placówek teren parafii uszczuplił się o kilkanaście miejscowości. Dalsze zmiany granic parafii nastąpiły w latach 1974-1978. Wówczas to z terenu parafii wydzielono dwie nowe: w Szarejkach i Szczecinkach. Zmiany polityczne w latach 80-tych pozwoliły na utworzenie większej liczby parafii także w samym mieście.
<br/>
+
 
Parafia utraciła swoją niezależność po 1987 r., kiedy to ustanowiono [[Parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Olecku| Parafię pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Olecku]]. Ponowne podniesienie do funkcji parafii uzyskała 3 lipca 1989 r.  
+
Kiedy w roku 1987 w Olecku utworzono nową parafię p.w. NMP Królowej Polski, parafia p.w. Krzyża Św. stała się rektoratem. Ponownie podniesiona do funkcji parafii 3 lipca 1989 przez ks. bpa Edmunda Piszcza – Biskupa Warmińskiego. Wraz z reorganizacją struktur kościelnych w Polsce w 1992 roku parafia Podwyższenia Krzyża Św. weszła w skład nowo utworzonej diecezji ełckiej i dekanatu Olecko. 13 maja 1994 Biskup Ełcki Wojciech Ziemba ustanowił kościół parafialny Diecezjalnym Sanktuarium Krzyża Świętego. W 1998 r. z parafii Podwyższenia Krzyża Św. wydzielono jeszcze jedną parafię – Wniebowzięcia NMP. W 2002 r. Biskup Ełcki Edward Samsel dokonał reorganizacji dekanatu Oleckiego. W jej wyniku parafia Podwyższenia Krzyża Św. znalazła się w nowo powołanym dekanacie – Olecko, św. Jana Apostoła, wraz z parafiami: Olecko-Lesk, Cimochy, Gąski, Szczecinki, Wieliczki.
<br/>
+
 
W 1992 r. parafia weszła w skład nowo utworzonej [[diecezja ełcka |diecezji ełckiej]] i [[dekanat Olecko |dekanatu Olecko]]. W 1998 r. z parafii wydzielono [[Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Olecku| Parafię pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Olecku]]. Obecnie Msze św. odbywają się w [[Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku|Kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego]].
+
== Kult Krzyża Świętego ==
<br/>
+
Krzyż misyjny przy kościele wykonany z drzewa dębowego został ustawiony w 1960 roku na zakończenie misji parafialnych. 10 września 1981 w czasie przygotowania do odpustu, po nabożeństwie wierni wychodzący z kościoła zauważyli strugi płynące z przodu i z prawej strony krzyża pod ramieniem poprzecznym. Sączące się krople koloru czerwonego spływały kilka dni. „Krwawienie” trwało do końca listopada 1981 roku. 2 marca 1982 „krwawienie” ponowiło się. Wierni uznali to za znak – wezwanie i przestrogę. Ludność odczytywała w tym znaku krwawiące rany Chrystusa. Wydarzenie stało się głośne nie tylko w regionie, ale też i w całej Polsce. Zaczęły napływać pielgrzymki z całego kraju. Na odpust obchodzony w wigilię święta, 13 września 1981 r. przybyły pielgrzymki z Warszawy, Białegostoku, Lublina. Zamościa i ze Śląska, łącznie ponad 2 tys. osób . Ówczesne władze państwowe nie interweniowały, a władze kościelne nie zajęły oficjalnego stanowiska. W 1987 r. staraniem ks. S. Tabaki (ówczesnego rektora kościoła) krzyż obudowano, tworząc rodzaj kaplicy na planie kwadratu. W północnej, wschodniej i zachodniej elewacji od przyziemia do 3/4 wysokości kaplicy umieszczono przeszklone okna w formie wydłużonego prostokąta zakończonego półkoliście. Całość budowli nakryta została czterema dwuspadowymi daszkami wykonanymi z dachówki ceramicznej zakończonej krzyżem. We wnętrzu kaplicy umieszczono obrazy – wota oraz tablicę z krótką historią wydarzeń. Ramię poprzeczne krzyża zostało umieszczone w specjalnej gablocie. Od roku 2003, w 25 rocznicę Pontyfikatu Jana Pawła II, przy Krzyżu o godz. 15:00 odmawiana jest codziennie Koronka do Miłosierdzia Bożego. Szczególnie z okazji odpustu Podwyższenia Krzyża Świętego (14 września) gromadzą się wierni nie tylko z okolicznych miejscowości, ale także z terenu całej diecezji ełckiej.
 +
 
 +
1987 – rozpoczęto budowę kaplicy Krzyża.
 +
 
 +
1989 – przybyły pierwsze piesze pielgrzymki.
 +
 
 +
1993-94 – wybudowano stacje Męki Pańskiej.
 +
 
 +
13 V 1994 – Dekret Biskupa Ełckiego ustanawiający Sanktuarium Krzyża św.
 +
 
 +
14 IX 1994 – Dekret erygujący Drogę Krzyżową wokół kościoła.
 +
 
 +
17 IX 1994 – Biskup Julian Wojtkowski z Olsztyna w obecności Biskupa Ełckiego, kapłanów i wiernych poświęcił Stacje Drogi Męki Pańskiej i odprawił nabożeństwo Drogi Krzyżowej.
  
== Kler parafialny ==
+
W Roku Jubileuszowym 2000 wykonano dębową obudowę krzyża. Miejsce to stanowi szczególny kult Krzyża św. i Męki Pańskiej.
 +
== Duszpasterze ==
 
'''Wykaz proboszczów:'''
 
'''Wykaz proboszczów:'''
  
* ks. J. Osiński (1853–1867)  
+
* ks. Jan Osiński (1853–1867)  
  
* ks. K. Schneider (1867–1885)  
+
* ks. Karol Schneider (1867–1885)  
  
* ks. I. Knorr (1886–1891)  
+
* ks. Józef K. Knorr (1885–1891)  
  
* ks. F. Schnarbach (1892–1900)  
+
* ks. Franciszek Schnarbach (1891–1900)  
  
* ks. B. Zimmermann (1900–1911)  
+
* ks. Bernard Zimmermann (1900–1911)  
  
* ks. P. Bierneth (1911–1920)  
+
* ks. Franciszek Biernath (1911–1920)  
  
* ks. J. Zink (1920–1926)   
+
* ks. Joannes Zink (1920–1926)   
  
* ks. K. Lenoveld (1926–1934)  
+
* ks. Karol Langwald (1926–1934)  
  
* ks. A. Schultz (1934–1935)  
+
* ks. Arthur Schultz (1934–1935)  
  
* ks. H. Markowsky (1935–1944)  
+
* ks. Horst Markowsky (1935–1944)  
  
* ks. J. Tomaszewski (1945–1946)  
+
* ks. Aleksander Harusiewicz (1944-1945)
 +
 
 +
* ks. Jan Tomaszewski (1945–1946)  
  
 
* ks. Wacław Batowski (1946–1948)  
 
* ks. Wacław Batowski (1946–1948)  
Linia 65: Linia 112:
 
* ks. Józef Mańkowski (1975–1980)  
 
* ks. Józef Mańkowski (1975–1980)  
  
* ks. Edmund Łagód (1980–1987)  
+
* ks. inf. Edmund Łagód (1980–1987)  
  
* ks. J.W. Brzeszczyński (1987)
+
* ks. Jerzy W. Brzeszczyński (1987)
  
* ks. Stanisław Tabaka (1987–2006)
+
* ks. prał. Stanisław Tabaka (1987–2006)
 +
 
 +
* ks. prał. Marian Salamon (2006-2016)
 +
 
 +
* ks. kan. Andrzej Bryg (2016-2017)
 +
 
 +
* ks. kan. Waldemar Barnak (2017-2020)
 +
 
 +
* ks. prał. Andrzej Jaśko (2020-...)
  
 
'''Wykaz wikariuszy:'''
 
'''Wykaz wikariuszy:'''
  
* ks. J. Bułat (1949–1954)  
+
* ks. Jan Bułat (1949–1954)  
  
* ks. K. Olszewski (1954–1955)  
+
* ks. Kazimierz Olszewski (1954–1955)  
  
* ks. Z. Nowak (1955–1957)  
+
* ks. Zbigniew Nowak (1955–1957)  
  
 
* ks. B. Binkowski (1957–1958)  
 
* ks. B. Binkowski (1957–1958)  
Linia 85: Linia 140:
 
* ks. F. Rut (1958)  
 
* ks. F. Rut (1958)  
  
* ks. W. Niedośpiał (1959–1961)  
+
* ks. Wincenty Niedośpiał (1959–1961)  
  
* ks. M. Szabla (1961)  
+
* ks. Władysław Gołyński (1960)
  
* ks. W. Gałoński (1960)  
+
* ks. Mieczysław Szabla (1961)
  
* ks. S. Bielawski (1966–1974)  
+
* ks. Bogdan Grzankowski (1964–1967)  
  
* ks. B. Grzankowski (1964–1967)  
+
* ks. Wojciech Kosno (1966–1968)  
  
* ks. W. Kosko (1966–1968)  
+
* ks. Stanisław Bielawski (1966-1974)
  
* ks. F. Gryboś (1968)  
+
* ks. Franciszek M. Gryboś (1968)  
  
 
* ks. M. Ruta (1968)  
 
* ks. M. Ruta (1968)  
  
* ks. R. Szczerba (1969–1976)  
+
* ks. Ryszard Szczerba (1969–1976)  
  
* ks. W. Bykowski (1970)   
+
* ks. Walenty Bykowski (1970)   
  
* ks. J. Graszek (1974)  
+
* ks. Jan Graszek (1974)  
  
* ks. F. Stosik (1974)  
+
* ks. Franciszek Stosik (1974)  
  
* ks. W. Hnatuk (1975)  
+
* ks. Władysław Hnatczuk (1975)  
  
 
* ks. W. Hłodnuk (1976)  
 
* ks. W. Hłodnuk (1976)  
  
* ks. R. Żendarski (1976)  
+
* ks. Roman Żendarski (1976)  
  
 
* ks. A. Kondrat (1977)  
 
* ks. A. Kondrat (1977)  
  
* ks. J. Kusiej (1978)  
+
* ks. Józef Kusiej (1978)  
  
* ks. A. Myjek (1978)   
+
* ks. Antoni Myjak (1978)   
  
* ks. J. Kurzętoski (1980)  
+
* ks. Jan Kurzątkowski (1980)  
  
* ks. M. Szczęsnowicz (1980)  
+
* ks. Mieczysław Szczęsnowicz (1980)  
  
 
* ks. K. Szymański (1981)  
 
* ks. K. Szymański (1981)  
  
* ks. Z. Grabowski (1981–1982)  
+
* ks. Zdzisław S. Grabowski (1981–1982)  
  
* ks. J. Sznitowski (1981)   
+
* ks. Jarosław Sznitowski (1981)   
  
* ks. W. Karwaj (1981)  
+
* ks. Wacław Karawaj (1981)  
  
* ks. P. Miklusz (1983–1984)  
+
* ks. Piotr Miklusz (1983–1984)  
  
* ks. R. Łukaszewicz (1984–1987)  
+
* ks. Ryszard Łukaszewicz (1984–1987)  
  
* ks. L. Janowicz (1984–1985)
+
* ks. Lech Janowicz (1984–1985)
  
* ks. A. Wanago (1985–1987)  
+
* ks. Andrzej Wanago (1985–1987)  
  
 
* ks. K. Kierbedź (1986)  
 
* ks. K. Kierbedź (1986)  
Linia 145: Linia 200:
 
* ks. W. Brzeszczyński (1986)  
 
* ks. W. Brzeszczyński (1986)  
  
* ks. K. Husak (1987)  
+
* ks. Krzysztof Husak (1987)  
  
* ks. I. Najmowicz (1989–1991)
+
* ks. Ignacy Najmowicz (1989–1991)
  
* ks. J. Walerowski SVD (1989–1991)  
+
* ks. Janusz Walerowski SVD (1989–1991)  
  
* ks. A. Sitko SVD (1991–1993)  
+
* ks. Arkadiusz Sitko SVD (1991–1993)  
  
* ks. K. Bronakowski (1993–1995)  
+
* ks. Krzysztof Bronakowski (1993–1995)  
  
* ks. J. Sutuła (1995–1999)  
+
* ks. Jarosław Sutuła (1995–1999)  
  
* ks. K. Mikołajczyk (1995–1996)  
+
* ks. Kazimierz Mikołajczyk (1995–1996)  
  
 
* ks. Maciej Mackiewicz (1999–2003)  
 
* ks. Maciej Mackiewicz (1999–2003)  
Linia 169: Linia 224:
 
* ks. Arkadiusz Lisowski (2007–2010)  
 
* ks. Arkadiusz Lisowski (2007–2010)  
  
* ks. Wojciech Szypulewski (obecnie – od 2010)  
+
* ks. Wojciech Szypulewski (2010-2013)
<br/>
+
 
 +
* ks. Artur Wyrzykowski (2013-2015)
 +
 
 +
* ks. Adam Żełobowski (2015-2018)
 +
 
 +
* ks. Arkadiusz Gutowski (2018-2020)
 +
 
 +
* ks. Paweł Lenda (2020-...)
 +
 
 +
== Wspólnoty działające na terenie parafii ==
 +
Przy parafii działają wspólnoty:
 +
 
 +
* Liturgiczna Służba Ołtarza
 +
 
 +
* Starsza Służba Liturgiczna
 +
 
 +
* Dzieci Komunijne
 +
 
 +
* Bierzmowani
 +
 
 +
* Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży
 +
 
 +
* Różaniec Rodziców za Dzieci
 +
 
 +
* Wspólnoty Żywego Różańca
 +
 
 +
* Wspólnota Mężczyzn Św. Józefa
 +
 
 +
* Dzieło Nieustannej Nowenny Uczniów Jezusa do Ducha Św.
  
== Sanktuaria działające na terenie parafii ==
+
* Wspólnota Odnowy w Duchu Św. "Emaus"
  
[[Biskup ełcki]] [[Wojciech Ziemba]] 13 maja 1994 r. ustanowił kościół parafialny Diecezjalnym Sanktuarium Krzyża Świętego.
+
* Parafialny Zespół Caritas
<br/>
 
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
[http://www.diecezjaelk.pl Diecezja ełcka]
+
[http://www.diecezjaelk.pl Diecezja ełcka]<br/>
 
 
 
[http://www.krzyzolecko.pl Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku]
 
[http://www.krzyzolecko.pl Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku]
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Kościół]][[Kategoria: Parafie rzymskokatolickie]][[Kategoria: Kościół rzymskokatolicki]][[Kategoria: Diecezja ełcka]][[Kategoria: Dekanat Olecko]] [[Kategoria: Powiat olecki]] [[Kategoria: Gmin Olecko]]
+
[[Kategoria: Kościół rzymskokatolicki]]
 +
[[Kategoria: Parafie rzymskokatolickie]]
 +
[[Kategoria: Diecezja ełcka]]
 +
[[Kategoria: Dekanat Olecko]]
 +
[[Kategoria: Powiat olecki]]  
 +
[[Kategoria: Olecko (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: 1801-1918]]
 +
[[Kategoria: 1990-]]

Aktualna wersja na dzień 14:41, 21 paź 2020

Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku

Kościół parafialny.Źródło: krzyzolecko.pl [20.12.2013]
Kościół parafialny.
Źródło: krzyzolecko.pl [20.12.2013]
Siedziba Olecko
Adres ul. Zamkowa 6, 19-400 Olecko
Data powołania 1871 r.
Data zamknięcia {{{data zamknięcia}}}
Wyznanie katolickie
Kościół rzymskokatolicki
Diecezja ełcka
Dekanat Olecko, św. Jana apostoła
Kościół kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
Wspomnienie liturgiczne 14 września
Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku


Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Olecko, św. Jana Apostoła, należącym do diecezji ełckiej. Erygowana w 1871 r. Mieści się przy ul. Zamkowej 6 w Olecku. Diecezjalne Sanktuarium Krzyża Świętego od 13 maja 1994 r. zgodnie z dekretem ówczesnego biskupa ełckiego ks. bpa Wojciecha Ziemby. Od 15 lipca 2020 r. proboszczem parafii jest ks. prał. dr Andrzej Jaśko, a od 24 sierpnia 2020 r. wikariuszem - ks. mgr Paweł Lenda.

Msze i nabożeństwa

Porządek Mszy św.:

  • Niedziele i święta – 08:00, 10:00, 12:00, 17:00.
  • Dni powszednie – 07:30, 18:00.
  • Sakrament pokuty i pojednania – 15 minut przed każdą Mszą świętą.

Ponadto:

  • w niedziele i święta o godz. 07:30 Godzinki ku czci NMP;
  • w pierwsze niedziele miesiąca po Mszy o 12:00 wystawienie Najświętszego Sakramentu i możliwość adoracji w ciszy do godz. 17:00 (o 16:00 wspólna Koronka do MB, Różaniec i zmiana tajemnic);
  • w pierwsze czwartki miesiąca od godz. 17:00 tzw. "Godzina Święta" - adoracja;
  • 25. dnia każdego miesiąca adoracja dla wspólnot - modlitwa za wstawiennictwem MB Królowej Pokoju;
  • w pierwsze piątki miesiąca po Mszach wystawienie i nabożeństwo wynagradzające Najświętszemu Sercu Pana Jezusa;
  • w każdą drugą sobotę miesiąca o 18:00 Msza Św. a po niej wystawienie i adoracja z modlitwą o uzdrowienie duszy i ciała;
  • Wspólnota Odnowy w Duchu Świętym "Emaus" ma we czwartki Mszę Św. o 18:00, a po niej wspólne spotkanie w domu parafialnym;
  • w każdy trzeci poniedziałek miesiąca czciciele i członkowie Dzieła Nieustannej Nowenny Uczniów Jezusa mają swoją Mszę o Duchu Św. godz. 18:00, a po niej adorację z modlitwą do Ducha Św.;
  • w ostatnie piątki miesiąca o godz. 17:30 Droga Krzyżowa i o 18:00 Msza Św. Składkowa;
  • codziennie o godz. 15:00 Koronka do MB.

Historia parafii

Olecko zostało założone w roku 1560 przez księcia Albrechta na pamiątkę spotkania się z królem Zygmuntem Augustem, fundatorem pobliskiego miasta Augustowa. W chwili założenia Olecko było całkowicie protestanckie. W wieku XIX osiedliła się tu większa ilość katolików, którzy w roku 1853 otrzymali własnego duszpasterza. Budowę kościoła rozpoczęto W 1859 roku, poświęcono 1 grudnia 1861, a konsekrował go 27 sierpnia 1862 roku ks. bp Antoni Frenzl. Prawa parafialne Olecko uzyskało 31 marca 1871 roku, gdy Bp F. Krementz erygował parafię p.w. Podwyższenia Krzyża Św. i św. Wojciecha.

Zgodnie z dekretem, nowo powstała parafia weszła w skład dekanatu sambijskiego z siedzibą w Królewcu i obejmowała tereny powiatu oleckiego oraz gołdapskiego. Zaraz po wojnie parafia w Olecku obejmowała teren późniejszych parafii w Wieliczkach, Cichym, Świętajnie, Gąskach i Kowalach Oleckich. W wyniku usamodzielnienia się tych placówek teren parafii uszczuplił się o kilkanaście miejscowości. Dalsze zmiany granic parafii nastąpiły w latach 1974-1978. Wówczas to z terenu parafii wydzielono dwie nowe: w Szarejkach i Szczecinkach. Zmiany polityczne w latach 80-tych pozwoliły na utworzenie większej liczby parafii także w samym mieście.

Kiedy w roku 1987 w Olecku utworzono nową parafię p.w. NMP Królowej Polski, parafia p.w. Krzyża Św. stała się rektoratem. Ponownie podniesiona do funkcji parafii 3 lipca 1989 przez ks. bpa Edmunda Piszcza – Biskupa Warmińskiego. Wraz z reorganizacją struktur kościelnych w Polsce w 1992 roku parafia Podwyższenia Krzyża Św. weszła w skład nowo utworzonej diecezji ełckiej i dekanatu Olecko. 13 maja 1994 Biskup Ełcki Wojciech Ziemba ustanowił kościół parafialny Diecezjalnym Sanktuarium Krzyża Świętego. W 1998 r. z parafii Podwyższenia Krzyża Św. wydzielono jeszcze jedną parafię – Wniebowzięcia NMP. W 2002 r. Biskup Ełcki Edward Samsel dokonał reorganizacji dekanatu Oleckiego. W jej wyniku parafia Podwyższenia Krzyża Św. znalazła się w nowo powołanym dekanacie – Olecko, św. Jana Apostoła, wraz z parafiami: Olecko-Lesk, Cimochy, Gąski, Szczecinki, Wieliczki.

Kult Krzyża Świętego

Krzyż misyjny przy kościele wykonany z drzewa dębowego został ustawiony w 1960 roku na zakończenie misji parafialnych. 10 września 1981 w czasie przygotowania do odpustu, po nabożeństwie wierni wychodzący z kościoła zauważyli strugi płynące z przodu i z prawej strony krzyża pod ramieniem poprzecznym. Sączące się krople koloru czerwonego spływały kilka dni. „Krwawienie” trwało do końca listopada 1981 roku. 2 marca 1982 „krwawienie” ponowiło się. Wierni uznali to za znak – wezwanie i przestrogę. Ludność odczytywała w tym znaku krwawiące rany Chrystusa. Wydarzenie stało się głośne nie tylko w regionie, ale też i w całej Polsce. Zaczęły napływać pielgrzymki z całego kraju. Na odpust obchodzony w wigilię święta, 13 września 1981 r. przybyły pielgrzymki z Warszawy, Białegostoku, Lublina. Zamościa i ze Śląska, łącznie ponad 2 tys. osób . Ówczesne władze państwowe nie interweniowały, a władze kościelne nie zajęły oficjalnego stanowiska. W 1987 r. staraniem ks. S. Tabaki (ówczesnego rektora kościoła) krzyż obudowano, tworząc rodzaj kaplicy na planie kwadratu. W północnej, wschodniej i zachodniej elewacji od przyziemia do 3/4 wysokości kaplicy umieszczono przeszklone okna w formie wydłużonego prostokąta zakończonego półkoliście. Całość budowli nakryta została czterema dwuspadowymi daszkami wykonanymi z dachówki ceramicznej zakończonej krzyżem. We wnętrzu kaplicy umieszczono obrazy – wota oraz tablicę z krótką historią wydarzeń. Ramię poprzeczne krzyża zostało umieszczone w specjalnej gablocie. Od roku 2003, w 25 rocznicę Pontyfikatu Jana Pawła II, przy Krzyżu o godz. 15:00 odmawiana jest codziennie Koronka do Miłosierdzia Bożego. Szczególnie z okazji odpustu Podwyższenia Krzyża Świętego (14 września) gromadzą się wierni nie tylko z okolicznych miejscowości, ale także z terenu całej diecezji ełckiej.

1987 – rozpoczęto budowę kaplicy Krzyża.

1989 – przybyły pierwsze piesze pielgrzymki.

1993-94 – wybudowano stacje Męki Pańskiej.

13 V 1994 – Dekret Biskupa Ełckiego ustanawiający Sanktuarium Krzyża św.

14 IX 1994 – Dekret erygujący Drogę Krzyżową wokół kościoła.

17 IX 1994 – Biskup Julian Wojtkowski z Olsztyna w obecności Biskupa Ełckiego, kapłanów i wiernych poświęcił Stacje Drogi Męki Pańskiej i odprawił nabożeństwo Drogi Krzyżowej.

W Roku Jubileuszowym 2000 wykonano dębową obudowę krzyża. Miejsce to stanowi szczególny kult Krzyża św. i Męki Pańskiej.

Duszpasterze

Wykaz proboszczów:

  • ks. Jan Osiński (1853–1867)
  • ks. Karol Schneider (1867–1885)
  • ks. Józef K. Knorr (1885–1891)
  • ks. Franciszek Schnarbach (1891–1900)
  • ks. Bernard Zimmermann (1900–1911)
  • ks. Franciszek Biernath (1911–1920)
  • ks. Joannes Zink (1920–1926)
  • ks. Karol Langwald (1926–1934)
  • ks. Arthur Schultz (1934–1935)
  • ks. Horst Markowsky (1935–1944)
  • ks. Aleksander Harusiewicz (1944-1945)
  • ks. Jan Tomaszewski (1945–1946)
  • ks. Wacław Batowski (1946–1948)
  • ks. Ludwik Białek (1948–1953)
  • ks. Kazimierz Mackiewicz (1953–1975)
  • ks. Józef Mańkowski (1975–1980)
  • ks. inf. Edmund Łagód (1980–1987)
  • ks. Jerzy W. Brzeszczyński (1987)
  • ks. prał. Stanisław Tabaka (1987–2006)
  • ks. prał. Marian Salamon (2006-2016)
  • ks. kan. Andrzej Bryg (2016-2017)
  • ks. kan. Waldemar Barnak (2017-2020)
  • ks. prał. Andrzej Jaśko (2020-...)

Wykaz wikariuszy:

  • ks. Jan Bułat (1949–1954)
  • ks. Kazimierz Olszewski (1954–1955)
  • ks. Zbigniew Nowak (1955–1957)
  • ks. B. Binkowski (1957–1958)
  • ks. J. Jankowski (1957–1958)
  • ks. F. Rut (1958)
  • ks. Wincenty Niedośpiał (1959–1961)
  • ks. Władysław Gołyński (1960)
  • ks. Mieczysław Szabla (1961)
  • ks. Bogdan Grzankowski (1964–1967)
  • ks. Wojciech Kosno (1966–1968)
  • ks. Stanisław Bielawski (1966-1974)
  • ks. Franciszek M. Gryboś (1968)
  • ks. M. Ruta (1968)
  • ks. Ryszard Szczerba (1969–1976)
  • ks. Walenty Bykowski (1970)
  • ks. Jan Graszek (1974)
  • ks. Franciszek Stosik (1974)
  • ks. Władysław Hnatczuk (1975)
  • ks. W. Hłodnuk (1976)
  • ks. Roman Żendarski (1976)
  • ks. A. Kondrat (1977)
  • ks. Józef Kusiej (1978)
  • ks. Antoni Myjak (1978)
  • ks. Jan Kurzątkowski (1980)
  • ks. Mieczysław Szczęsnowicz (1980)
  • ks. K. Szymański (1981)
  • ks. Zdzisław S. Grabowski (1981–1982)
  • ks. Jarosław Sznitowski (1981)
  • ks. Wacław Karawaj (1981)
  • ks. Piotr Miklusz (1983–1984)
  • ks. Ryszard Łukaszewicz (1984–1987)
  • ks. Lech Janowicz (1984–1985)
  • ks. Andrzej Wanago (1985–1987)
  • ks. K. Kierbedź (1986)
  • ks. W. Brzeszczyński (1986)
  • ks. Krzysztof Husak (1987)
  • ks. Ignacy Najmowicz (1989–1991)
  • ks. Janusz Walerowski SVD (1989–1991)
  • ks. Arkadiusz Sitko SVD (1991–1993)
  • ks. Krzysztof Bronakowski (1993–1995)
  • ks. Jarosław Sutuła (1995–1999)
  • ks. Kazimierz Mikołajczyk (1995–1996)
  • ks. Maciej Mackiewicz (1999–2003)
  • ks. Tomasz Sikorski (2003)
  • ks. Janusz Haraburda (2004)
  • ks. Marcin Maczan (2004–2007)
  • ks. Arkadiusz Lisowski (2007–2010)
  • ks. Wojciech Szypulewski (2010-2013)
  • ks. Artur Wyrzykowski (2013-2015)
  • ks. Adam Żełobowski (2015-2018)
  • ks. Arkadiusz Gutowski (2018-2020)
  • ks. Paweł Lenda (2020-...)

Wspólnoty działające na terenie parafii

Przy parafii działają wspólnoty:

  • Liturgiczna Służba Ołtarza
  • Starsza Służba Liturgiczna
  • Dzieci Komunijne
  • Bierzmowani
  • Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży
  • Różaniec Rodziców za Dzieci
  • Wspólnoty Żywego Różańca
  • Wspólnota Mężczyzn Św. Józefa
  • Dzieło Nieustannej Nowenny Uczniów Jezusa do Ducha Św.
  • Wspólnota Odnowy w Duchu Św. "Emaus"
  • Parafialny Zespół Caritas

Zobacz też

Diecezja ełcka
Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku