Pelnik

Pelnik
Pelnik Olsztyńska Strona Rowerowa [15.10.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	Łukta
Liczba ludności (2010)	283
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-105
Tablice rejestracyjne	NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Pelnik
Położenie na mapie Polski Pelnik
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Pelnik (niem. Pulfnick) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Łukta. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 283 mieszkańców.

Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona nad wschodnim brzegu Jeziora Isąg (Żelazne) oraz rzeką Pasłęką, w zachodniej części Pojezierza Olsztyńskiego. Pobliskie jeziora: Karwek (Korweskie) – 2,9 km, Babie – 3 km, Łoby (Wynkowskie) – 3 km. Na rzece Pasłęce zlokalizowany jest rezerwat bobrów.

Dzieje miejscowości

W 1543 roku majątek Pelnik zagospodarowali mieszkańcy sąsiedniego Komorowa. W roku 1600 łączny obszar, na którym gospodarzyło sześciu kmieci z Pelniku i Komorowie obejmował 26 włók. Kmiecie nosili niemieckie nazwiska. Zobowiązani byli do płacenia po osiem grzywien czynszu od jednej włóki ziemi.Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w okolice po zakończeniu wojny trzynastoletniej w roku 1466. Wzmożony napływ Polaków z Mazowsza jest jednak dostrzegalny dopiero XVI-XVII wieku. Pierwsi polscy osadnicy z przypadku Pelnika zjawili się zapewne pod koniec XVII stulecia. Na początku XVIII wieku, w latach 1709-1711, Pelnik dotknęły skutki epidemii dżumy, pustoszącej Prusy. Miejscowość wówczas częściowo opustoszała, ale nie znamy dokładnej liczby ofiar epidemii. Początek kolejnego stulecia okazał się nie mniej burzliwy. W latach 1806–1807 Łukta i najbliższe okolice łącznie z Pelnikiem zostały spustoszone przez kwaterujące wojsko francuskie. Obecnie miejscowość, za sprawą atrakcyjnego położenia nad Jeziorem Isąg, ma charakter rolniczo-turystyczny.Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Irena Krzywiec .

Zabytki:

• Zbiorowa mogiła trzech żołnierzy, poległych w 1945 roku.
• Przed II wojną światową przy dawnym budynku szkoły zlokalizowany był pomnik ku czci poległych w latach 1914-1918

Turystyka

• Żółty szlak rowerowy o długości 24,5 km - przebieg trasy: Łukta – Komorowo – Pelnik – Łęguty – Grazymy – Wynki – Łukta.

Bibliografia:

1. Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
2. Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
4. Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:29.08.2013]
5. Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html [data dostępu:29.08.2013]
6. Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/?do=search&id=pelnik [data dostępu:29.08.2013]