Pielgrzymowo
| Pielgrzymowo | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Gmina | Kozłowo |
| Sołectwo | Pielgrzymowo |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Pielgrzymowo | |
| Położenie na mapie Polski  Pielgrzymowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Pielgrzymowo (Ranis, niem. Pilgramsdorf) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Kozłowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W kadencji 2011-2015 sołtysem we wsi jest Monika Reiss.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie gminy Kozłowo, przez którą przepływają dwie rzeki – Nida i Szkotówka, łączą się tworzą rzekę Wkrę – dopływ Narwi. Ponadto znajduje się tu 9 jezior o pow. 347 ha. Większe z nich to: Jezioro Kownatki, Jezioro Kąty oraz Jezioro Szkotowskie.
Dzieje miejscowości
Nazwa miejscowości pochodzi od pierwszego właściciela wsi - rycerza Pielgrzyma (Pilgerima). Wielki mistrz Winryk von Kniprode nadał w 1362 r. rycerzowi Pielgrzymowi 60 [włóka| włók]] na prawie chełmińskim. Pielgrzym zobowiązany został do jednej, lekkiej służby konnej. Otrzymał również 9 lat wolnizny i prawo swobodnego połowu ryb w rzece Nidzie. Oryginał przywileju lokacyjnego zaginął, ale na prośbę sołtysa, komtur ostródzki Wolf von Sausenheim wystawił nowy dokument. Wieś otrzymała ponownie 9 lat wolnizny. Po tym okresie mieszkańcy musieli płacić czynsz w wysokości pół grzywny i dwóch kur oraz uiszczać pługowe. W 1437 r. Pielgrzymowo było wsią czynszową. Następnie w 1502 r. wielki mistrz Fryderyk, książę saski nadał: Jędrzejowi, Mikołajowi, Janowi, Maćkowi Morawskim 42 włóki na prawie chełmińskim. Bracia otrzymali obowiązek jednej służby na koniu i w zbroi. W 1509 r. komtur nidzicki Jobst Truchsess von Wetzhausen nadał mieszkańcom wsi dodatkowych 12 łanów. W 1570 r. wśród mieszkańców wsi wymieniono następujące osoby: Górny, Paczoszka, Kaszonka, Klimek. W 1600 r. w Pielgrzymowie byli sami Polacy. W 1717 r. do wsi przynależał majątek szlachecki o obszarze 8 łanów i wolna wieś z 60 łanami i 25 chłopami chełmińskimi. Obszar ten należał do Sophie von Polenz. Szkołę we wsi założono w okresie panowania króla Fryderyka Wilhelma III. W XIX w. Pielgrzymowo znajdowało się w powiecie niborskim.
Gospodarka
We wsi działa firma grzewcza.
Ludzie związani z miejscowością
Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Winryk von Kniprode.
Bibliografia
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883, 960 ss.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Reznera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
