Piskorz: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Źródło)
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
  
 
{{Zwierzę infobox
 
{{Zwierzę infobox
  |nazwa zwyczajowa      = ''Piskorz''
+
  |nazwa zwyczajowa      = Piskorz
 
  |nazwa łacińska        = ''Misgurnus fossilis''
 
  |nazwa łacińska        = ''Misgurnus fossilis''
 
  |TSN                    =  
 
  |TSN                    =  
Linia 7: Linia 7:
 
  |okres istnienia        =  
 
  |okres istnienia        =  
 
  |grafika                = Piskorz.jpg
 
  |grafika                = Piskorz.jpg
  |opis grafiki          = ''źródło: wikicommoms''
+
  |opis grafiki          = Autor: Krüger. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Misgurnus_fossilis1.jpg Commons Wikimedia]
  |typ                    = [[strunowce]]
+
  |typ                    = strunowce
  |podtyp                = [[kręgowce]]
+
  |podtyp                = kręgowce
  |gromada                = [[promieniopłetwe]]
+
  |gromada                = promieniopłetwe
  |rząd                  = [[karpiokształtne]]
+
  |rząd                  = karpiokształtne
  |rodzina                = [[piskorzowate]]
+
  |rodzina                = piskorzowate
  |rodzaj                = ''[[Misgurnus]]''
+
  |rodzaj                = ''Misgurnus''
 
  |gatunek                = piskorz
 
  |gatunek                = piskorz
  |synonimy              = ''Cobitis fossilis Linnaeus, 1758<br>
+
  |synonimy              = ''Cobitis fossilis'' Linnaeus, 1758<br>
 
  |wikispecies            = Misgurnus_fossilis
 
  |wikispecies            = Misgurnus_fossilis
 
  |commons                = Category:Misgurnus_fossilis
 
  |commons                = Category:Misgurnus_fossilis
}}<br/>
+
}}
''' Koza pospolita, koza, kózka ''' '' (Misgurnus fossilis) ''– gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny [http://pl.wikipedia.org/wiki/Piskorzowate piskorzowatych] (Cobitidae).  
+
''' Koza pospolita, koza, kózka ''' ''(Misgurnus fossilis)'' – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny piskorzowatych (''Cobitidae'').
 +
<br/><br/>
 +
[[Grafika:Piskorz_od_przodu.jpg|290px|right|thumb|Autor: Tiit Hunt. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vingerjas.jpg Commons Wikimedia] ]]
 +
[[Grafika:Piskorz_tak.jpg|290px|right|thumb|Autor: Harka, Akos. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Misgurnus_fossilis_Hungary.jpg Commons Wikimedia] ]]
 +
== Morfologia ==
 +
Ciało ma walcowate, prawie okrągłe, bocznie cienione jedynie w tylnej części. Skóra pokryta gęstym luzem. Wąski, dolny otwór gębowy otoczony dziesięcioma wąsikami; sześć na szczęce górnej. cztery na szczęce dolnej. Przedni otwór nosowy rurkowaty. Brak ocznego kolca. Łuski bardzo małe. Niepełna linia boczna. Płetwa grzbietowa z 8–9, a odbytowa z 7–8 promieniami. Płetwa ogonowa zaokrąglona. Grzbiet ciemnobrązowy. Boki jaśniejsze, skórzastego koloru, z szeroką, biegnącą pośrodku czarnobrązową, dług wstęgą, oraz powyżej i poniżej z równoległymi, węższymi ciemnymi paskami. Strona brzuszna jasna. Długość 20–25 cm, maksymalnie 30 cm.  
 
<br/>
 
<br/>
== Morfologia ==
+
Oprócz normalnego oddychania skrzelowego posiada zdolność oddychania jelitowego. Przy niedoborach tlenu w wodzie połyka powietrze atmosferyczne i przepycha je przez jelito. W jego śluzówce rozwinięta jest bogata sieć naczyń krwionośnych, którymi pobierany jest z powietrza tlen i wydalany z organizmu dwutlenek węgla. Zużyte powietrze wydalane jest otworem odbytowym. Okres inkubacji jaj 8–10 dni. Wylęgające się larwy mają nitkowate, zewnętrzne skrzela.  
Ciało walcowate. prawie okrągłe, bocznie cienione jedynie w tylnej części. Skóra pokryta gęstym luzem. Wąski, dolny otwór gębowy otoczony dziesięcioma wąsikami; sześć na szczęce górnej. cztery na szczęce dolnej. Przedni otwór nosowy rurkowaty. Brak ocznego kolca. Łuski bardzo małe. Niepełna linia boczna. Płetwa grzbietowa z 8-9, a odbytowa z 7-8 promieniami. Płetwa ogonowa zaokrąglona. Grzbiet ciemnobrązowy. Boki jaśniejsze, skórzastego koloru, z szeroką, biegnącą pośrodku czarnobrązową, dług wstęgą, oraz powyżej i poniżej z równoległymi, węższymi ciemnymi paskami. Strona brzuszna jasna. Długość 20-25 cm, maksymalnie 30 cm.
 
 
 
 
 
[[Grafika:Piskorz_od_przodu.jpg|320px|center|Wąsiki]]<br/>
 
 
 
 
 
Oprócz normalnego oddychania skrzelowego posiada zdolność oddychania jelitowego. Przy niedoborach tlenu w wodzie połyka powietrze atmosferyczne i przepycha je przez jelito. W jego śluzówce rozwinięta jest bogata sieć naczyń krwionośnych, którymi pobierany jest z powietrza tlen i wydalany z organizmu dwutlenek węgla. Zużyte powietrze wydalane jest otworem odbytowym. Okres inkubacji jaj 8-10 dni. Wylęgające się larwy mają nitkowate, zewnętrzne skrzela.  
 
 
 
[[Grafika:Piskorz_tak.jpg|320px|center|Piskorz]]<br/>
 
 
 
 
 
  
 
== Odżywianie ==
 
== Odżywianie ==
Aktywny w nocy. Żywi się bezkręgowcami (larwy owadów, mięczaki, robaki itp.).
+
Aktywny jest w nocy. Żywi się bezkręgowcami (larwy owadów, mięczaki, robaki itp.).
 
 
 
 
  
 
== Występowanie ==
 
== Występowanie ==
Płytkie, stojące wody o mulistym podłożu (torfowiska, rowy, stawy, małe jeziorka). Od północnej Francji przez Europę Środkową, dorzecze Dunaju, aż po dorzecze Wołgi. Dzień spędza ukryty przy dnie. Przy gwałtownej zmianie ciśnienia pływa tuż przy powierzchni wody.
+
Występuje w płytkich, stojących wodach o mulistym podłożu (torfowiska, rowy, stawy, małe jeziorka), od północnej Francji przez Europę Środkową, dorzecze Dunaju, aż po dorzecze Wołgi. Dzień spędza ukryty przy dnie. Przy gwałtownej zmianie ciśnienia pływa tuż przy powierzchni wody.
  
 
== Tarło ==
 
== Tarło ==
Trze się gromadnie w maju i czerwcu na płyciznach i rozlewiskach. Samica składa 5000–30000 ziaren ikry, które są przyklejane do roślin wodnych. Okres inkubacji trwa 8-10 dni, a świeżo wylęgłe larwy zaopatrzone są w dodatkowe, nitkowatego kształtu skrzela zewnętrzne umieszczone na głowie, zanikają one po kilku dniach, gdy narybek zaczyna samodzielnie żerować.
+
Trze się gromadnie w maju i czerwcu na płyciznach i rozlewiskach. Samica składa 5000–30000 ziaren ikry, które są przyklejane do roślin wodnych. Okres inkubacji trwa 8–10 dni, a świeżo wylęgłe larwy zaopatrzone są w dodatkowe, nitkowatego kształtu skrzela zewnętrzne umieszczone na głowie, zanikają one po kilku dniach, gdy narybek zaczyna samodzielnie żerować.
  
 
== Ochrona i zagrożenie ==
 
== Ochrona i zagrożenie ==
Na terenie Polski wszystkie gatunki kozowatych (piskorzowatych) są objęte [http://pl.wikipedia.org/wiki/Gatunkowa_ochrona_zwierz%C4%85t ścisłą ochroną gatunkową].
+
Na terenie Polski wszystkie gatunki kozowatych (piskorzowatych) są objęte ścisłą ochroną gatunkową.
 
Piskorz został wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt w kategorii NT – gatunki niższego ryzyka, ale bliskie zagrożenia. W klasyfikacji [http://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzynarodowa_Unia_Ochrony_Przyrody IUCN] zaliczony do kategorii LC.
 
Piskorz został wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt w kategorii NT – gatunki niższego ryzyka, ale bliskie zagrożenia. W klasyfikacji [http://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzynarodowa_Unia_Ochrony_Przyrody IUCN] zaliczony do kategorii LC.
  
Linia 53: Linia 45:
 
Ze względu na swoją reakcję na wzrost ciśnienia (wypływanie na powierzchnie) nazywana jest rybą-barometrem.
 
Ze względu na swoją reakcję na wzrost ciśnienia (wypływanie na powierzchnie) nazywana jest rybą-barometrem.
  
 
+
== Bibliografia ==  
== Źródło ==  
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Piskorz Piskorz, pl.wikipedia.org] [13.11.2014]<br>
''1) [http://pl.wikipedia.org/wiki/Piskorz pl.wikipedia.org] [13.11.2014]<br>
+
[http://www.rtw.org.pl/atlas/piskorz.html rtw.org.pl] [13.11.2014]
''2) [http://www.rtw.org.pl/atlas/piskorz.html rtw.org.pl] [13.11.2014]
 
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria:Zwierzęta]] [[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]]
+
[[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]]

Aktualna wersja na dzień 06:47, 25 lut 2015

Piskorz

Misgurnus fossilis`
Linnaeus, 1758
Misgurnus fossilis Linnaeus, 1758
Autor: Krüger. Źródło: Commons Wikimedia
Autor: Krüger. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada promieniopłetwe
Rząd karpiokształtne
Rodzina piskorzowate
Rodzaj Misgurnus
Gatunek piskorz
Synonimy

Cobitis fossilis Linnaeus, 1758

Koza pospolita, koza, kózka (Misgurnus fossilis) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny piskorzowatych (Cobitidae).

Autor: Tiit Hunt. Źródło: Commons Wikimedia
Autor: Harka, Akos. Źródło: Commons Wikimedia

Morfologia

Ciało ma walcowate, prawie okrągłe, bocznie cienione jedynie w tylnej części. Skóra pokryta gęstym luzem. Wąski, dolny otwór gębowy otoczony dziesięcioma wąsikami; sześć na szczęce górnej. cztery na szczęce dolnej. Przedni otwór nosowy rurkowaty. Brak ocznego kolca. Łuski bardzo małe. Niepełna linia boczna. Płetwa grzbietowa z 8–9, a odbytowa z 7–8 promieniami. Płetwa ogonowa zaokrąglona. Grzbiet ciemnobrązowy. Boki jaśniejsze, skórzastego koloru, z szeroką, biegnącą pośrodku czarnobrązową, dług wstęgą, oraz powyżej i poniżej z równoległymi, węższymi ciemnymi paskami. Strona brzuszna jasna. Długość 20–25 cm, maksymalnie 30 cm.
Oprócz normalnego oddychania skrzelowego posiada zdolność oddychania jelitowego. Przy niedoborach tlenu w wodzie połyka powietrze atmosferyczne i przepycha je przez jelito. W jego śluzówce rozwinięta jest bogata sieć naczyń krwionośnych, którymi pobierany jest z powietrza tlen i wydalany z organizmu dwutlenek węgla. Zużyte powietrze wydalane jest otworem odbytowym. Okres inkubacji jaj 8–10 dni. Wylęgające się larwy mają nitkowate, zewnętrzne skrzela.

Odżywianie

Aktywny jest w nocy. Żywi się bezkręgowcami (larwy owadów, mięczaki, robaki itp.).

Występowanie

Występuje w płytkich, stojących wodach o mulistym podłożu (torfowiska, rowy, stawy, małe jeziorka), od północnej Francji przez Europę Środkową, dorzecze Dunaju, aż po dorzecze Wołgi. Dzień spędza ukryty przy dnie. Przy gwałtownej zmianie ciśnienia pływa tuż przy powierzchni wody.

Tarło

Trze się gromadnie w maju i czerwcu na płyciznach i rozlewiskach. Samica składa 5000–30000 ziaren ikry, które są przyklejane do roślin wodnych. Okres inkubacji trwa 8–10 dni, a świeżo wylęgłe larwy zaopatrzone są w dodatkowe, nitkowatego kształtu skrzela zewnętrzne umieszczone na głowie, zanikają one po kilku dniach, gdy narybek zaczyna samodzielnie żerować.

Ochrona i zagrożenie

Na terenie Polski wszystkie gatunki kozowatych (piskorzowatych) są objęte ścisłą ochroną gatunkową. Piskorz został wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt w kategorii NT – gatunki niższego ryzyka, ale bliskie zagrożenia. W klasyfikacji IUCN zaliczony do kategorii LC.

Znaczenie gospodarcze

Ryba nie ma większego znaczenia gospodarczego. Ze względu na swoją reakcję na wzrost ciśnienia (wypływanie na powierzchnie) nazywana jest rybą-barometrem.

Bibliografia

Piskorz, pl.wikipedia.org [13.11.2014]
rtw.org.pl [13.11.2014]