Potryty

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Potryty

Dworek w Potrytach.Fot. Mieczysław Kalski
Dworek w Potrytach.
Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Jeziorany
Liczba ludności (2010) 299
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Potryty
Potryty
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Potryty
Potryty
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Zabytkowy młyn w Potrytach.
Fot. Mieczysław Kalski

Potryty (niem. Potritten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 299 osób[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jolanta Górecka[2].

Położenie

Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, nad rzeką Symsarną, w odległości 9,4 km od Jezioran. W pobliżu znajdują się jeziora: Blanki, Ustnik oraz Spągi.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w pierwszej połowie XIV wieku. Nie uniknęła zniszczeń związanych z wojną polsko–krzyżacką w latach 1519–1521, co w znacznym stopniu spowolniło jej rozwój oraz doprowadziło do częściowego wyludnienia. Na przepływającej tuż przy wsi rzece od XVIII wieku funkcjonował młyn wodny. W 1785 roku wieś wchodziła w skład parafii w Jezioranach i liczyła 13 domów. W 1820 roku liczba budynków mieszkalnych wzrosła do 15. W końcu XIX i pierwszej połowie XX wieku majątek ziemski o powierzchni 280 ha należał do rodziny von Marquard. W latach dwudziestych XX wieku w Potrytach funkcjonowały dwa młyny i tartak. Wraz z zakończeniem II wojny światowej w miejscowości zaczęła osiedlać się polska ludność. Po 1945 roku we wsi powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, w którym zorganizowano dojazdowy punkt lekarski. Obecnie w miejscowości działa mała elektrownia wodna.


Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

  • 1820 r. – 92 osoby
  • 1885 r. – 167 osób
  • 1900 r. – 161 osób
  • 1905 r. – 349 osób

Zabytki

  • dwór barokowy z XVIII wieku
  • zespół dworsko–folwarczny z przełomu XIX i XX wieku: oficyna, czworak, kuźnia, tartak, dawny zajazd, obory, budynki gospodarcze
  • park podworski o charakterze krajobrazowym; powierzchnia – ok. 1,5 ha; wiek drzewostanu: 70-100 lat; przez park przepływa rzeka Symsarna
  • młyn z urządzeniami technicznymi oraz dom młynarza z początku XIX stulecia
  • dwie zabytkowe kapliczki warmińskie
  • cmentarzysko z epoki brązu zlokalizowane na terenie wsi

Turystyka

Bibliografia

Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [21.12.2013]
Ciekawe Mazury [21.12.2013]
Dom Warmiński [21.12.2013]
Moje Mazury [21.12.2013]
Wikipedia [21.12.2013]

Przypisy