Prątnica: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Dzieje miejscowości)
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Prątnica  
 
  |nazwa                = Prątnica  
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Prątnicy  
 
  |dopełniacz wsi        = Prątnicy  
  |zdjęcie              = Kościół w Prątnicy.jpg 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Zabytkowy Kościół w Prątnicy<br/>Źródło: http://kolumber.pl/photos/show/place:56781/page:1, dostęp 23 września 2013
+
  |opis zdjęcia          =  
  |rodzaj miejscowości  = Wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = Warmińsko-Mazurskie
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = iławski
 
  |powiat                = iławski
 
  |gmina                = Lubawa  
 
  |gmina                = Lubawa  
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      =   
+
  |liczba ludności      =  622
  |rok                  =   
+
  |rok                  =  2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          = 14-260
 
  |kod pocztowy          = 14-260
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Prątnica''' (niem. ''Prontnitza'', w latach 1866-1945 miejscowość nosiła nazwę ''Pronikau'') – wieś sołecka w Polsce. Położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]] w [[gmina Lubawa|gminie Lubawa]]. Miejscowość położona 5 km na południowy wschód od [[Lubawa|Lubawy]]. Wieś istniała prawdopodobnie już za czasów pogańskich. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Obecnie sołtysem wsi jest [[Jan  Kowalkowski]].   
+
'''Prątnica''' (niem. ''Prontnitza'', w latach 1866–1945 miejscowość nosiła nazwę ''Pronikau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat iławski|powiecie iławskim]] w [[Lubawa (gmina wiejska)|gminie Lubawa]]. Wieś w latach 1975–1998 należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku liczyła 622 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest [[Jan  Kowalkowski]]<ref>[http://lubawa.wm.pl/146041,Pratnica-Dzien-Kobiet-z-duza-dawka-humoru.html#axzz3IyqICBtI/ Portal Miejski Gazety Olsztyńskiej] [13.11.2014]</ref>.   
 +
<br/><br/>
  
 +
==Położenie==
 +
Miejscowość położona jest 5 km na południowy wschód od [[Lubawa|Lubawy]].
 
<br/>
 
<br/>
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
W krajobrazie ciągnie się pas [[równina sandrowa|równiny sandrowej]]. W budowie sandrowej znaczącą rolę pełniły osady piaszczyste. W ich składzie chemicznym znajduje się wysoka zawartość krzemionki. W skład surowców mineralnych wchodzi: kruszywo, surowce ceramiczne oraz organiczne. Złoża ich zalegają na powierzchni albo występują płytko pod powierzchnią ziemi. Do najobficiej występujących bogactw naturalnych zalicza się torf. Sieć hydrograficzna omawianego terenu powstała z chwilą ustąpienia lodowca.
 
  
<br/>
+
== Dzieje miejscowości ==
=== Dzieje miejscowości ===
+
Wieś istniała prawdopodobnie już za czasów pogańskich. Biskup Otto nadał wsi w latach 1324–1349 przywilej na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Przekazywał on w użytkowanie wsi 60 łanów ziemi. Również w XIV wieku został wybudowany kościół i utworzono we wsi parafię. Biskup chełmiński [[Tiedemann Giese]] założył w 1546 roku staw rybny miedzy Prątnicą i [[Tynwałd|Tynwałdem]]. Ponadto doprowadził wodę z rzeczki [[Rzeka Prątnica |Prątnicy]] przez granicę dóbr biskupich aż do wsi [[Tuszewo]]. Utworzenie stawu spowodowało zalanie łąk mieszkańcom wsi. Wówczas biskup nadał im dwa opustoszałe łany jako odszkodowanie. W XVI wieku wieś prowadziła sprzedaż piwa. Od roku 1773 miejscowość była w posiadaniu króla pruskiego. W 1789 roku były we wsi 34 zagrody. W roku 1885 żyło tu 553 osoby, w tym było 507 katolików i 46 ewangelików.  
Biskup Otto nadał wsi w latach 1324-1349 przywilej na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Przekazywał on w użytkowanie wsi 60 łanów ziemi. Również w XIV wieku został wybudowany kościół i utworzono we wsi parafię. Biskup chełmiński [[Tideman Gise]] założył w 1546 roku staw rybny miedzy wsiami: Prątnicą i [[Tynwałd|Tynwałdem]]. Ponadto doprowadził wodę z rzeczki Prątnicy, przez granicę dóbr biskupich, aż do wsi [[Tuszewo]]. Utworzenie stawu spowodowało zalanie łąk mieszkańcom wsi Prątnica. Wówczas biskup nadał im dwa opustoszałe łany jako odszkodowanie. W XVI wieku wieś prowadziła sprzedaż piwa. Od roku 1773 miejscowość była w posiadaniu [[króla pruskiego]]. W 1789 roku były we wsi 34 zagrody. W roku 1885 żyło tu 553 osoby, w tym było 507 katolików i 46 ewangelików. [[Szkoła w Prątnicy]] była w drugiej połowie XVIII wieku. W latach 1798–1799 uczył w niej Żmijewski. W roku 1906 wybuchł strajk szkolny, który szybko został. W roku 1928 Prątnica liczyła 550 osób. Po drugiej wojnie światowej wieś się rozbudowała. W latach sześćdziesiątych wybudowano nową szkołę i ośrodek zdrowia. Wieś sołecka Prątnica w 1978 roku liczyła 782 mieszkańców. W tym roku była we wsi szkoła podstawowa, przedszkole oraz biblioteka.
 
  
 +
Szkoła w Prątnicy istniała w drugiej połowie XVIII wieku. W latach 1798–1799 uczył w niej Żmijewski. W roku 1906 wybuchł strajk szkolny, który szybko został stłumiony. W roku 1928 Prątnica liczyła 550 osób. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |drugiej wojnie światowej]] wieś się rozbudowała. W latach sześćdziesiątych wybudowano nową szkołę i ośrodek zdrowia. Wieś sołecka Prątnica w 1978 roku liczyła 782 mieszkańców. W tym roku była we wsi szkoła podstawowa, przedszkole oraz biblioteka.
 +
W 1975 roku wraz z reformą władz i administracji terenowej zmodyfikowana została funkcja kółek rolniczych. W 1975 roku nastąpiła ich reorganizacja. Utworzono [[Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Lubawie|Spółdzielnię Kółek Rolniczych w Lubawie]]. Prątnica stała się filią Zakładu Usług Mechanizacji Rolnictwa i Transportu w Lubawie.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki ===
+
==Religia==
Do zabytków w Prątnicy należy: murowany, kościół parafialny, w stylu gotyckim, zbudowany w XIV wieku, przebudowany około 1600 roku. Ciekawostką jest cygański bożek wmurowany w ścianę kościoła. Figura ta do dzisiaj zachowała wyraźne rysy.
+
We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Prątnicy |parafii rzymskokatolickiej]].
 
 
 
<br/>
 
<br/>
=== Gospodarka ===
 
W 1975 roku wraz z reformą władz i administracji terenowej zmodyfikowana została funkcja kółek rolniczych. W 1975 roku nastąpiła ich reorganizacja. Utworzono [[Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Lubawie|Spółdzielnię Kółek Rolniczych w Lubawie]]. Prątnica stała się filią Zakładu Usług Mechanizacji Rolnictwa i Transportu w Lubawie.
 
  
<br/>
+
== Zabytki ==
=== Bibliografia ===
+
*murowany [[Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Prątnicy|kościół parafialny]] w stylu gotyckim, zbudowany w XIV wieku, przebudowany około 1600 roku; ciekawostką jest cygański bożek wmurowany w ścianę kościoła; figura do dzisiaj zachowała wyraźne rysy
  
 +
== Bibliografia ==
 +
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/>
 +
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
 
''Prątnica'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.<br/>
 
''Prątnica'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.<br/>
 
Śliwiński Józef, ''Lubawa, z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1982.<br/>
 
Śliwiński Józef, ''Lubawa, z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1982.<br/>
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
+
[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [13.11.2014]
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/>
 
<br/>
 
  
== Zobacz też ==
+
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat iławski]][[Kategoria: Gmina Lubawa]][[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Powiat iławski]]
([[Dyskusja użytkownika:Asiuulek|dyskusja]]) 20:12, 23 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Lubawa (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 08:48, 26 lut 2016

Prątnica

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat iławski
Gmina Lubawa
Liczba ludności (2010) 622
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 14-260
Tablice rejestracyjne NIL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Prątnica
Prątnica
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Prątnica
Prątnica
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Prątnica (niem. Prontnitza, w latach 1866–1945 miejscowość nosiła nazwę Pronikau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie iławskim w gminie Lubawa. Wieś w latach 1975–1998 należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku liczyła 622 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Jan Kowalkowski[1].

Położenie

Miejscowość położona jest 5 km na południowy wschód od Lubawy.

Dzieje miejscowości

Wieś istniała prawdopodobnie już za czasów pogańskich. Biskup Otto nadał wsi w latach 1324–1349 przywilej na prawie chełmińskim. Przekazywał on w użytkowanie wsi 60 łanów ziemi. Również w XIV wieku został wybudowany kościół i utworzono we wsi parafię. Biskup chełmiński Tiedemann Giese założył w 1546 roku staw rybny miedzy Prątnicą i Tynwałdem. Ponadto doprowadził wodę z rzeczki Prątnicy przez granicę dóbr biskupich aż do wsi Tuszewo. Utworzenie stawu spowodowało zalanie łąk mieszkańcom wsi. Wówczas biskup nadał im dwa opustoszałe łany jako odszkodowanie. W XVI wieku wieś prowadziła sprzedaż piwa. Od roku 1773 miejscowość była w posiadaniu króla pruskiego. W 1789 roku były we wsi 34 zagrody. W roku 1885 żyło tu 553 osoby, w tym było 507 katolików i 46 ewangelików.

Szkoła w Prątnicy istniała w drugiej połowie XVIII wieku. W latach 1798–1799 uczył w niej Żmijewski. W roku 1906 wybuchł strajk szkolny, który szybko został stłumiony. W roku 1928 Prątnica liczyła 550 osób. Po drugiej wojnie światowej wieś się rozbudowała. W latach sześćdziesiątych wybudowano nową szkołę i ośrodek zdrowia. Wieś sołecka Prątnica w 1978 roku liczyła 782 mieszkańców. W tym roku była we wsi szkoła podstawowa, przedszkole oraz biblioteka. W 1975 roku wraz z reformą władz i administracji terenowej zmodyfikowana została funkcja kółek rolniczych. W 1975 roku nastąpiła ich reorganizacja. Utworzono Spółdzielnię Kółek Rolniczych w Lubawie. Prątnica stała się filią Zakładu Usług Mechanizacji Rolnictwa i Transportu w Lubawie.

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.

Zabytki

  • murowany kościół parafialny w stylu gotyckim, zbudowany w XIV wieku, przebudowany około 1600 roku; ciekawostką jest cygański bożek wmurowany w ścianę kościoła; figura do dzisiaj zachowała wyraźne rysy

Bibliografia

Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Prątnica, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.
Śliwiński Józef, Lubawa, z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982.
Bank Danych Lokalnych GUS [13.11.2014]

Przypisy