Prątnica

Prątnica
Zabytkowy Kościół w Prątnicy Źródło: http://kolumber.pl/photos/show/place:56781/page:1, dostęp 23 września 2013
Rodzaj miejscowości	Wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	Warmińsko-Mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Lubawa
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-260
Tablice rejestracyjne	NIL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Prątnica
Położenie na mapie Polski Prątnica
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Prątnica (niem. Prontnitza, w latach 1866-1945 miejscowość nosiła nazwę Pronikau) – wieś sołecka w Polsce. Położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim w gminie Lubawa. Miejscowość położona 5 km na południowy wschód od Lubawy. Wieś istniała prawdopodobnie już za czasów pogańskich. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Obecnie sołtysem wsi jest Jan Kowalkowski.

Charakterystyka fizjograficzna

W krajobrazie ciągnie się pas równiny sandrowej. W budowie sandrowej znaczącą rolę pełniły osady piaszczyste. W ich składzie chemicznym znajduje się wysoka zawartość krzemionki. W skład surowców mineralnych wchodzi: kruszywo, surowce ceramiczne oraz organiczne. Złoża ich zalegają na powierzchni albo występują płytko pod powierzchnią ziemi. Do najobficiej występujących bogactw naturalnych zalicza się torf. Sieć hydrograficzna omawianego terenu powstała z chwilą ustąpienia lodowca.

Dzieje miejscowości

Biskup Otto nadał wsi w latach 1324-1349 przywilej na prawie chełmińskim. Przekazywał on w użytkowanie wsi 60 łanów ziemi. Również w XIV wieku został wybudowany kościół i utworzono we wsi parafię. Biskup chełmiński Tideman Gise założył w 1546 roku staw rybny miedzy wsiami: Prątnicą i Tynwałdem. Ponadto doprowadził wodę z rzeczki Prątnicy, przez granicę dóbr biskupich, aż do wsi Tuszewo. Utworzenie stawu spowodowało zalanie łąk mieszkańcom wsi Prątnica. Wówczas biskup nadał im dwa opustoszałe łany jako odszkodowanie. W XVI wieku wieś prowadziła sprzedaż piwa. Od roku 1773 miejscowość była w posiadaniu króla pruskiego. W 1789 roku były we wsi 34 zagrody. W roku 1885 żyło tu 553 osoby, w tym było 507 katolików i 46 ewangelików. Szkoła w Prątnicy była w drugiej połowie XVIII wieku. W latach 1798–1799 uczył w niej Żmijewski. W roku 1906 wybuchł strajk szkolny, który szybko został. W roku 1928 Prątnica liczyła 550 osób. Po drugiej wojnie światowej wieś się rozbudowała. W latach sześćdziesiątych wybudowano nową szkołę i ośrodek zdrowia. Wieś sołecka Prątnica w 1978 roku liczyła 782 mieszkańców. W tym roku była we wsi szkoła podstawowa, przedszkole oraz biblioteka.

Zabytki

Do zabytków w Prątnicy należy: murowany, kościół parafialny, w stylu gotyckim, zbudowany w XIV wieku, przebudowany około 1600 roku. Ciekawostką jest cygański bożek wmurowany w ścianę kościoła. Figura ta do dzisiaj zachowała wyraźne rysy.

Gospodarka

W 1975 roku wraz z reformą władz i administracji terenowej zmodyfikowana została funkcja kółek rolniczych. W 1975 roku nastąpiła ich reorganizacja. Utworzono Spółdzielnię Kółek Rolniczych w Lubawie. Prątnica stała się filią Zakładu Usług Mechanizacji Rolnictwa i Transportu w Lubawie.

Bibliografia

Prątnica, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.
Śliwiński Józef, Lubawa, z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.

Zobacz też

(dyskusja) 20:12, 23 wrz 2013 (CEST)