Prynowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Zabytki:)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Prynowo
 
  |nazwa                = Prynowo
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        = Prynowa  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe      
+
  |opis zdjęcia          =     
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 17: Linia 15:
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
 
  |liczba ludności      = 166
 
  |liczba ludności      = 166
  |rok                  = 2009
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |kod pocztowy          =11-600
 
  |kod pocztowy          =11-600
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Prynowo''' (niem. ''Prinowen'', od 1938 r. ''Primsdorf'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[Węgorzewo (gmina miejsko-wiejska)|gminie Węgorzewo]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
''' Prynowo''' (niem. ''Prinowen'', od 1938 r. ''Primsdorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[Węgorzewo (gmina miejsko-wiejska)|gminie Węgorzewo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 166 mieszkańców. Obecnie sołectwo tworzy jedynie Prynowo. Funkcję sołtysa sprawuje [[Edward Wolański]]<ref>[http://gmina.wegorzewo.sisco.info/?id=367/ Strona Gminy Węgorzewo] [30.08.2013]</ref>.
 
+
<br/><br/>
<br/>
 
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Wieś położona jest w  północnej części [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na [[Pojezierze Giżycko-Węgorzewskie|Pojezierzu Giżycko-Węgorzewskim]], 5 km na północny zachód od [[Węgorzewo|Węgorzewa]].
 
  
 +
==Położenie==
 +
Wieś położona jest w północnej części [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na [[Pojezierze Giżycko-Węgorzewskie|Pojezierzu Giżycko-Węgorzewskim]], 5 km na północny zachód od [[Węgorzewo|Węgorzewa]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś została lokowana w 1435 roku na prawie chełmińskim na 60 łanach nadanych pięciu osadnikom, którzy już wcześniej tu mieszkali. Początkowo wieś nazywana była ''Primsdorf'', ''Prymsdorf'', choć już w połowie XVI wieku funkcjonowała nazwa Prynowo, ''Prinoffa''. W 1540 roku we wsi mieszkały ogółem 22 rodziny chłopskie.
+
Wieś została lokowana w 1435 roku na [[Prawo chełmińskie |prawie chełmińskim]] na 60 łanach nadanych pięciu osadnikom, którzy już wcześniej tu mieszkali. Początkowo wieś nazywana była ''Primsdorf'', ''Prymsdorf'', choć już w połowie XVI wieku funkcjonowała nazwa Prynowo, ''Prinoffa''. W 1540 roku we wsi mieszkały ogółem 22 rodziny chłopskie.
W 1710 roku w wyniku [[Epidemia dżumy 1709-1711| epidemii dżumy]] zmarło 117 mieszkańców wsi.
+
W 1710 roku w wyniku epidemii dżumy zmarło 117 mieszkańców wsi.
  
 
Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 93 dzieci, zaś w 1935 roku dwóch nauczycieli pracowało tu z 77 dziećmi. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] uruchomiono ją ponownie w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas.
 
Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 93 dzieci, zaś w 1935 roku dwóch nauczycieli pracowało tu z 77 dziećmi. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] uruchomiono ją ponownie w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas.
  
W latach 60. XX wieku do sołectwa Prynowo należały wsie: [[Jeglak]], Prynowo i [[Prynówko]]. Obecnie sołectwo tworzy jedynie Prynowo. Funkcję sołtysa sprawuje [[Edward Wolański]].<ref>http://gmina.wegorzewo.sisco.info/?id=367[data dostępu: 30.08.2013]</ref>.
+
W latach 60. XX wieku do sołectwa Prynowo należały wsie: [[Jeglak]], Prynowo i [[Prynówko]].
  
  
Liczba mieszkańców
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
1858 - 516 osób
+
*1858 r. – 516 osób
  
1939 - 401 osób
+
*1939 r. – 401 osób
  
 +
== Religia ==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie |parafii rzymskokatolickiej w Węgorzewie]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Religia ===
+
== Zabytki ==
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie |parafii rzymskokatolickiej pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie]].
+
*pozostałości [[Zespół dworski w Prynowie|zespołu dworskiego]] z przełomu XIX i XX wieku: dwór i budynek gospodarczy, murowane
 
+
*zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy, murowane
<br/>
+
*dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
 
 
=== Zabytki: ===
 
*Pozostałości [[Zespół dworski w Prynowie|zespołu dworskiego]] z przełomu XIX i XX wieku: dwór i budynek gospodarczy, murowane
 
*Zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy, murowane
 
*Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
 
 
 
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
#Grzegorz Białuński, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
#Andrzej Wakar, Bohdan Wilamowski, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.
+
#Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.
#Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6085&p_token=0.8776370041633961 [data dostępu: 30.07.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6085&p_token=0.8776370041633961/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.07.2013]
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html [data dostępu: 30.07.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [30.07.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Wersja z 19:35, 27 paź 2014

Prynowo

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat węgorzewski
Gmina Węgorzewo
Liczba ludności (2010) 166
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 11-600
Tablice rejestracyjne NWE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Prynowo
Prynowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Prynowo
Prynowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Prynowo (niem. Prinowen, od 1938 r. Primsdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 166 mieszkańców. Obecnie sołectwo tworzy jedynie Prynowo. Funkcję sołtysa sprawuje Edward Wolański[1].

Położenie

Wieś położona jest w północnej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na Pojezierzu Giżycko-Węgorzewskim, 5 km na północny zachód od Węgorzewa.

Dzieje miejscowości

Wieś została lokowana w 1435 roku na prawie chełmińskim na 60 łanach nadanych pięciu osadnikom, którzy już wcześniej tu mieszkali. Początkowo wieś nazywana była Primsdorf, Prymsdorf, choć już w połowie XVI wieku funkcjonowała nazwa Prynowo, Prinoffa. W 1540 roku we wsi mieszkały ogółem 22 rodziny chłopskie. W 1710 roku w wyniku epidemii dżumy zmarło 117 mieszkańców wsi.

Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 93 dzieci, zaś w 1935 roku dwóch nauczycieli pracowało tu z 77 dziećmi. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas.

W latach 60. XX wieku do sołectwa Prynowo należały wsie: Jeglak, Prynowo i Prynówko.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1858 r. – 516 osób
  • 1939 r. – 401 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Węgorzewie.

Zabytki

  • pozostałości zespołu dworskiego z przełomu XIX i XX wieku: dwór i budynek gospodarczy, murowane
  • zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy, murowane
  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku

Bibliografia

  1. Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
  2. Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
  3. Bank Danych Lokalnych GUS [30.07.2013]
  4. Deutsche Verwaltungsgeschichte [30.07.2013]

Przypisy