Przeździęk Mały: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Przeździęk Mały   
 
  |nazwa                = Przeździęk Mały   
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        = Przeździęka Małego  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe      
+
  |opis zdjęcia          =     
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Przeździęk Mały''' (niem. ''Klein Przesdenk'', od 1900 r. ''Klein Dankheim'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[gmina Wielbark |gminie Wielbark]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Przeździęk Mały''' (niem. ''Klein Przesdenk'', od 1900 r. ''Klein Dankheim'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Wielbark (gmina wiejska)|gminie Wielbark]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 80 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Natalia Gąsiewska]]<ref> http://wielbark.com.pl/Solectwa</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
==Położenie==
 +
Wieś położona jest w południowej części [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]], na [[Pogranicze kurpiowsko-mazurskie|pograniczu kurpiowsko–mazurskim]]. Miejscowość leży w odległości 10 km na wschód od [[Wielbark|Wielbarka]], na północ od linii kolejowej Wielbark – [[Nidzica]] oraz drogi wojewódzkiej nr 604.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś położona jest w południowej części [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]], na [[pogranicze kurpiowsko-mazurskie|pograniczu kurpiowsko-mazurskim]]. Miejscowość leży w odległości  10 km na wschód od [[Wielbark|Wielbarka]], na północ od linii kolejowej Wielbark-[[Nidzica]] oraz drogi wojewódzkiej nr 604.
+
Wieś została założona w 1686 roku na 5 łanach w ramach [[Osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]]. Dzięki osuszeniu okolicznych mokradeł i karczunkowi lasów mieszkańcom udało się powiększyć obszar wsi – w połowie XIX wieku obejmowała ona już prawie 80 łanów.  
  
<br/>
+
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
  
=== Dzieje miejscowości ===
 
Wieś została założona w 1686 roku na 5 łanach w ramach [[osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]]. Dzięki osuszeniu okolicznych mokradeł i karczunkowi lasów mieszkańcom udało się powiększyć obszar wsi – w połowie XIX wieku obejmowała ona już prawie 80 łanów.Wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Ryszard Robaczewski]]<ref> http://wielbark-ug.bip-wm.pl/public/?id=40146 [data dostępu: 10.09.2013]</ref>.
 
  
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
  
1782 – 35 gospodarstw
+
*1782 r. – 35 gospodarstw
 
 
1818 – 172 osoby, 31 gospodarstw
 
  
1858 41 gospodarstw
+
*1818 r. 172 osoby, 31 gospodarstw
  
1939 262 osoby
+
*1858 r. 41 gospodarstw
  
<br/>
+
*1939 r. – 262 osoby
=== Zabytki: ===
 
*Budynek [[szkoła w Przeździęku Małym|szkoły]] z przełomu XIX i XX wieku, z czerwonej cegły
 
*Kilka przykładów budownictwa drewnianego z przełomu XIX i XX wieku (chałupy nr 7 i 16)
 
*[[Cmentarz wojenny]] na skraju wsi w lesie; znajdują się tu dwie [[mogiły zbiorowe]], pomiędzy nimi głaz z wyrytym napisem informującym, iż pochowanych jest tu 2 oficerów i 13 żołnierzy armii rosyjskiej poległych w sierpniu 1914 roku
 
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Zabytki ==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.
+
*budynek [[Szkoła podstawowa w Przeździęku Małym|szkoły]] z przełomu XIX i XX wieku, z czerwonej cegły
#Knercer Wiktor, ''Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim'', Warszawa 1995.
+
*kilka przykładów budownictwa drewnianego z przełomu XIX i XX wieku (chałupy nr 7 i 16)
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów gminy Wielbark'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 44-47.
+
*[[Cmentarz wojenny w Przeździęku Małym |cmentarz wojenny]] na skraju wsi w lesie; znajdują się tu dwie mogiły zbiorowe, pomiędzy nimi głaz z wyrytym napisem informującym, iż pochowanych jest tu 2 oficerów i 13 żołnierzy armii rosyjskiej poległych w sierpniu 1914 roku
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
 
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
 
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 9.09.2013]
 
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 9.09.2013]
 
#Wojewódzka Ewidencja Zabytków: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 9.09.2013]
 
  
 +
==Bibliografia ==
 +
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/>
 +
Knercer Wiktor, ''Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim'', Warszawa 1995.<br/>
 +
Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów gminy Wielbark'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 44-47.<br/>
 +
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/>
 +
''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [09.09.2013]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [09.09.2013]<br/>
 +
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [09.09.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
Linia 76: Linia 72:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat szczycieński]]   
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 14:29, 28 paź 2013 (CET)
+
[[Kategoria: Wielbark (gmina wiejska)]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 13:41, 22 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat szczycieński]]  [[Kategoria: gmina Wielbark]]  
+
[[Kategoria: 1601-1700]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 13:41, 22 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 09:44, 13 lip 2016

Przeździęk Mały

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Wielbark
Liczba ludności (2010) 80
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-160
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Przeździęk Mały
Przeździęk Mały
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Przeździęk Mały
Przeździęk Mały
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Przeździęk Mały (niem. Klein Przesdenk, od 1900 r. Klein Dankheim) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Wielbark. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 80 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Natalia Gąsiewska[1].

Położenie

Wieś położona jest w południowej części Pojezierza Mazurskiego, na pograniczu kurpiowsko–mazurskim. Miejscowość leży w odległości 10 km na wschód od Wielbarka, na północ od linii kolejowej Wielbark – Nidzica oraz drogi wojewódzkiej nr 604.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1686 roku na 5 łanach w ramach osadnictwa szkatułowego. Dzięki osuszeniu okolicznych mokradeł i karczunkowi lasów mieszkańcom udało się powiększyć obszar wsi – w połowie XIX wieku obejmowała ona już prawie 80 łanów.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:

  • 1782 r. – 35 gospodarstw
  • 1818 r. – 172 osoby, 31 gospodarstw
  • 1858 r. – 41 gospodarstw
  • 1939 r. – 262 osoby

Zabytki

  • budynek szkoły z przełomu XIX i XX wieku, z czerwonej cegły
  • kilka przykładów budownictwa drewnianego z przełomu XIX i XX wieku (chałupy nr 7 i 16)
  • cmentarz wojenny na skraju wsi w lesie; znajdują się tu dwie mogiły zbiorowe, pomiędzy nimi głaz z wyrytym napisem informującym, iż pochowanych jest tu 2 oficerów i 13 żołnierzy armii rosyjskiej poległych w sierpniu 1914 roku

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Knercer Wiktor, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1995.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów gminy Wielbark, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 44-47.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [09.09.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [09.09.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [09.09.2013]

Przypisy