Rezerwat Lipowy Jar: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{Rezerwat przyrody infobox | nazwa_rezerwatu= Rezerwat Lipowy Jar | zdjęcie= lipowy jar.jpeg | opis_zdjęcia= Las dębowo-lipowo-grabowy (grąd ty...")
 
 
(Nie pokazano 24 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Rezerwat przyrody infobox  
 
{{Rezerwat przyrody infobox  
|    nazwa_rezerwatu= Rezerwat Lipowy Jar
+
|    nazwa_rezerwatu= Rezerwat przyrody Lipowy Jar
 
|            zdjęcie= lipowy jar.jpeg
 
|            zdjęcie= lipowy jar.jpeg
|      opis_zdjęcia= Las dębowo-lipowo-grabowy (grąd typowy) w rezerwacie "Lipowy Jar"
+
|      opis_zdjęcia= Las dębowo-lipowo-grabowy (grąd typowy) w rezerwacie Lipowy Jar. Fot. Dariusz Kubiak.
|  rodzaj_rezerwatu= krajobrazowy
+
|  rodzaj_rezerwatu= leśny
 
|charakter_rezerwatu=  
 
|charakter_rezerwatu=  
|          położenie= [[województwo warmińsko-mazurskie]], [[powiat mrągowski]], [[gmina Piecki]]
+
|          położenie= województwo warmińsko-mazurskie, powiat olecki, Kowale Oleckie (gmina wiejska)
|              data= 1959
+
|              data= 1981 r.
 
|          kod mapy= PL-WN
 
|          kod mapy= PL-WN
|      powierzchnia= 121,04
+
|      powierzchnia= 49,54
  |            stopniN= 53
+
  |            stopniN= 54
  |            minutN= 26
+
  |            minutN= 07
  |            sekundN= 36
+
  |            sekundN= 18
  |            stopniE= 20
+
  |            stopniE= 22
  |            minutE= 25
+
  |            minutE= 08
  |            sekundE= 17
+
  |            sekundE= 38
 
}}
 
}}
  
'''Rezerwat Lipowy Jar'''
+
'''Rezerwat przyrody Lipowy Jar''' – rezerwat utworzony w 1981 r. w celu ochrony fragmentu doskonale zachowanych drzewostanów [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]]. Rezerwat zajmuje obszar o powierzchni 48,5 ha i położony jest w pobliżu miejscowości [[Czerwony Dwór]] w gminie [[Kowale Oleckie (gmina wiejska)|Kowale Oleckie]].
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
  
=== O rezerwacie ===
+
== Fizjogeografia terenu i szata roślinna ==
 
+
Rezerwat obejmuje fragment moreny czołowej odznaczającej się urozmaiconą rzeźbą i bardzo silnym nachyleniem stoków. Obszar rezerwatu znajduje się na wysokości 137–169 m n.p.m. Wyniesienia porasta las liściasty mieszany typu grąd (''Tilio-Carpinetum''), z dużym udziałem starych, około 100–120-letnich [[lipa drobnolistna|lip]], [[dąb szypułkowy|dębów]] i [[świerk pospolity|świerków]], rzadziej klonów. Bogate podszycie tworzą kępy leszczyny i podrost drzew. U podstawy wzgórz morenowych, w utworzonej przez nie dolinie, płynie niewielki strumień zasilany wodą wypływającą z licznych tu źródeł. Wzdłuż jego brzegów wykształcił się wąski pas łęgu gwiazdnicowo-olszowego, którego drzewostan buduje [[olsza czarna]] i [[jesion wyniosły]]. W pewnym oddaleniu od strumienia występują niewielkie płaty olsu i łęgu jesionowo-olszowego.
 
 
Rezerwat "Rezerwat Lipowy Jar"
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
== Rośliny ==
=== Fizjogeografia terenu i szata roślinna ===
+
Do rzadszych gatunków flory rezerwatu można zaliczyć: [[kokorycz okółkowa|kokorycz okółkową]], [[stokłosa Benekena| stokłosę Benekena]], [[podkolan zielonawy]], [[przetacznik górski|przetacznika górskiego]] i [[czartawa pośrednia|czartawę pośrednią]].
 
 
 
 
Rezerwat obejmuje rozległą dolinę z wieloma bocznymi wąwozami, na terenie której znajdują się liczne systemy źródliskowe. Zachodzące tu zjawisko erozji wstecznej polega na wymywaniu przez wody wysiękowe piasków, zalegających na wypiętrzonych w tym miejscu nieprzepuszczalnych iłach mioceńskich. W efekcie tego procesu wytworzyły się półkoliste nisze zwane cyrkami dolinnymi, kształtujące zbocze doliny w prawie pionowe ściany. Dna tych obniżeń znajdują się na wysokości 153 m n.p.m. i są miejscami obniżone o 20 m w stosunku do terenów przyległych. Wypływające ze zboczy dziesiątki strumyków dają początek rzece Łynie, która spada kaskadami ku niżej leżącemu wąwozowi, wciętemu do głębokości 60 m w podłoże. Ujście doliny zamyka niewielki (ok. 1,5 ha) staw młyński powstały na skutek wybudowania tamy rzecznej. Dna cyrków porośnięte są przez roślinność źródliskową, a niżej położone, aluwialne doliny porastają zbiorowiska łęgowe z rzadkim drzewostanem łęgowym. Większa część wysoczyzny, która znajduje się w granicach rezerwatu, porastają drzewostany sosnowe, w przeważającej części posadzone na siedlisku grądu subkontynentalnego (''Tilio-Carpinetum''). Wiek tego drzewostanu oceniany jest na 120-140 lat. Niespotykane ukształtowanie terenu tworzy swoisty mikroklimat. Duża ilość zimnych wód źródlanych oraz obniżenie terenu i jego lesistość powodują utrzymywanie się tu, w porównaniu z terenem otaczającym, niższych temperatur latem i wyższych zimą.  
 
 
<br/>
 
<br/>
 +
== Grzyby ==
 +
Na obszarze rezerwatu stwierdzono 108 gatunków porostów, w tym szereg bardzo rzadkich. Na szczególną uwagę zasługują m.in.: [[otwornica brodawkowata]] (''Pertusaria pupillaris''), [[rafidicyrtis cienkozarodnikowy]] (''Rhaphidicyrtis trichosporella''), [[trzonecznica gładka]] (''Chaenotheca laevigata''), [[szadziec przyprószony]] (''Scoliciosporum pruinosum''), [[włostka cieniutka]] (''Bryoria capillaris''), [[włostka spleciona]] (''B. implexa''), [[brodaczka rozpierzchła]] (''Usnea fulvoreagens'').
  
 
+
==Galeria zdjęć==
=== Ciekawostki ===
+
<gallery mode=packed widths=200px heights=200px class="left">
 
+
File: lipowy_jar_rp_w.png|<center>Rezerwat Lipowy Jar
 
+
File: lipowy_jar_rp_g.png|<center>Rezerwat Lipowy Jar
Rezerwat "Źródła rzeki Łyny" został nazwany imieniem Romana Kobendzy (1886-1955) - słynnego polskiego botanika, dendrologa, profesora SGGW - dla podkreślenia jego zasług położonych m.in. na polu ochrony przyrody Pojezierza Mazurskiego.  
+
</gallery>
 
+
== Zobacz też ==
Rezerwat wchodzi w skład dwóch obszarów [[Natura 2000]]: Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków "[[Puszcza Napiwodzko-Ramucka]]" (kodPLB280007) oraz Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk "[[Ostoja Napiwodzko Ramucka]]" (kod PLH280052).
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Lipowy_Jar pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Lipowy Jar] [22.05.2014]
 
<br/>
 
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
+
Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, ''Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego'', Olsztyn 1999. <br/>
S. Dąbrowski, B. Polakowski, L. Wołos: ''Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego''. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie, 1999.  
+
Zalewska Anna, Rutkowski Piotr, ''Porosty rezerwatu Lipowy Jar w Puszczy Boreckiej (Pojezierze Mazurskie, NE Polska)'' "Acta Botanica Warmiae et Masuriae" 2001, nr 1, s. 147-163.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] [[Kategoria: Powiat olecki]] [[Kategoria: Kowale Oleckie (gmina wiejska)]]
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_%C5%B9r%C3%B3d%C5%82a_Rzeki_%C5%81yny
 
 
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Roman_Kobendza
 
<br/>
 
 
 
 
 
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Natura 2000]][[Kategoria: Ochrona przyrody]][[Kategoria: Rezerwaty przyrody]][[Kategoria: gmina Nidzica]][[Kategoria: Łyna]]
 

Aktualna wersja na dzień 12:40, 20 mar 2015

Rezerwat przyrody Lipowy Jar

{{{Opis_zdjęcia}}}
Las dębowo-lipowo-grabowy (grąd typowy) w rezerwacie Lipowy Jar. Fot. Dariusz Kubiak.
Rodzaj rezerwatu leśny
Państwo  Polska
Data utworzenia 1981 r.
Powierzchnia 49,54 ha
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rezerwat przyrody Lipowy Jar
Rezerwat przyrody Lipowy Jar
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rezerwat przyrody Lipowy Jar
Rezerwat przyrody Lipowy Jar
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rezerwat przyrody Lipowy Jar – rezerwat utworzony w 1981 r. w celu ochrony fragmentu doskonale zachowanych drzewostanów Puszczy Boreckiej. Rezerwat zajmuje obszar o powierzchni 48,5 ha i położony jest w pobliżu miejscowości Czerwony Dwór w gminie Kowale Oleckie.

Fizjogeografia terenu i szata roślinna

Rezerwat obejmuje fragment moreny czołowej odznaczającej się urozmaiconą rzeźbą i bardzo silnym nachyleniem stoków. Obszar rezerwatu znajduje się na wysokości 137–169 m n.p.m. Wyniesienia porasta las liściasty mieszany typu grąd (Tilio-Carpinetum), z dużym udziałem starych, około 100–120-letnich lip, dębów i świerków, rzadziej klonów. Bogate podszycie tworzą kępy leszczyny i podrost drzew. U podstawy wzgórz morenowych, w utworzonej przez nie dolinie, płynie niewielki strumień zasilany wodą wypływającą z licznych tu źródeł. Wzdłuż jego brzegów wykształcił się wąski pas łęgu gwiazdnicowo-olszowego, którego drzewostan buduje olsza czarna i jesion wyniosły. W pewnym oddaleniu od strumienia występują niewielkie płaty olsu i łęgu jesionowo-olszowego.

Rośliny

Do rzadszych gatunków flory rezerwatu można zaliczyć: kokorycz okółkową, stokłosę Benekena, podkolan zielonawy, przetacznika górskiego i czartawę pośrednią.

Grzyby

Na obszarze rezerwatu stwierdzono 108 gatunków porostów, w tym szereg bardzo rzadkich. Na szczególną uwagę zasługują m.in.: otwornica brodawkowata (Pertusaria pupillaris), rafidicyrtis cienkozarodnikowy (Rhaphidicyrtis trichosporella), trzonecznica gładka (Chaenotheca laevigata), szadziec przyprószony (Scoliciosporum pruinosum), włostka cieniutka (Bryoria capillaris), włostka spleciona (B. implexa), brodaczka rozpierzchła (Usnea fulvoreagens).

Galeria zdjęć

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Lipowy Jar [22.05.2014]

Bibliografia

Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego, Olsztyn 1999.
Zalewska Anna, Rutkowski Piotr, Porosty rezerwatu Lipowy Jar w Puszczy Boreckiej (Pojezierze Mazurskie, NE Polska) "Acta Botanica Warmiae et Masuriae" 2001, nr 1, s. 147-163.