Rumian: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi =Rumiana |
|zdjęcie = | |zdjęcie = | ||
|opis zdjęcia = | |opis zdjęcia = | ||
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = działdowski | |powiat = działdowski | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 327 | + | |liczba ludności = 327 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Rumian ''' (niem. ''Rumian'') – | + | ''' Rumian ''' (niem. ''Rumian'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Rybno (gmina wiejska)|gminie Rybno]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku liczyła 327 mieszkańców<ref>łącznie Rumian i [[Lesiak]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Teresa Świniarska]]<ref>[http://bip.gminarybno.pl/ Strona Gminy Rybno] [05.12.2013]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w południowej części województwa | + | Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i Niziny Mazowieckiej, nad [[Struga Rumiańska|Strugą Rumiańską]], na północny zachód od jeziora [[Jezioro Rumian|Rumian]], 4 km na północ od [[Rybno|Rybna]], w pobliżu granicy z powiatami [[Powiat nowomiejski|nowomiejskim]] i [[Powiat iławski|iławskim]]. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś została założona na terenie dóbr należących do biskupa chełmińskiego. Po raz pierwszy | + | Wieś została założona na terenie dóbr należących do biskupa chełmińskiego. Po raz pierwszy pojawiła się w źródłach z 1303 roku jako ''Romna'', a w 1341 roku jako ''Roman''; od połowy XVI wieku utrwaliła się forma Rumian. Pierwszą niewielką kapliczkę wybudowano tu w XVI wieku, a nieco później drewniany kościół i założono parafię. Na początku XVII wieku Rumian obejmował 60 łanów ziemi, znajdowała się tu karczma oraz młyn wodny. Według danych z 1706 roku do tutejszego proboszcza należało sześć łanów ziemi, posiadał on również cztery woły, cztery krowy, jałówkę, cztery konie robocze i dwa zaprzęgowe, sześć owiec, jedenaście owiec, dziewięć jagniąt, cztery świnie oraz drób. Szkołę założono zapewne wraz z parafią. Na początku XVIII wieku uczęszczało do niej 30 dzieci, a nauczycielem był organista. Na miejscu zniszczonego drewnianego kościoła w 1714 roku wzniesiono nową - również drewnianą - świątynię w stylu barokowym. |
W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej; do 1932 roku wchodziła w skład [[Powiat lubawski |powiatu lubawskiego]]. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Rumian był krótko siedzibą [[Gromada Rumian|gromady]]. | W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej; do 1932 roku wchodziła w skład [[Powiat lubawski |powiatu lubawskiego]]. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Rumian był krótko siedzibą [[Gromada Rumian|gromady]]. | ||
| − | |||
| − | 1858 | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
| + | |||
| + | *1858 r. – 356 osób | ||
| − | 1868 | + | *1868 r. – 411 osób |
| − | 1885 | + | *1885 r. – 485 osób |
| − | 1905 | + | *1905 r. – 525 osób |
| − | 1910 | + | *1910 r. – 519 osób |
| − | |||
| − | == | + | == Szkolnictwo == |
| − | *[[Szkoła Podstawowa w Rumianie]] | + | *[[Szkoła Podstawowa w Rumianie|szkoła podstawowa]] |
<br/> | <br/> | ||
== Religia == | == Religia == | ||
| − | We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Barbary w Rumianie |parafii rzymskokatolickiej | + | We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Barbary w Rumianie |parafii rzymskokatolickiej]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[Kościół pw. św. Barbary w Rumianie| | + | *[[Kościół pw. św. Barbary w Rumianie|kościół pw. św. Barbary]] z 1714 roku, drewniany, na kamiennym cokole |
| − | * | + | *budynek plebanii z początku XX wieku oraz zabytkowa kostnica i przykościelny cmentarz |
| − | * | + | *budynek szkoły z końca XIX wieku |
| − | * | + | *młyn z 1940 roku, obecnie nieczynny |
| − | |||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
| − | * | + | *szlak pieszy lub rowerowy – przebieg trasy: Rybno – Rumian – jezioro Rumian – [[Nowa Wieś Ostródzka]] – [[Szczupliny]] – [[Kolonia Rybno]] – Rybno; trasa leży w całości w obrębie [[Welski Park Krajobrazowy| Welskiego Parku Krajobrazowego]] |
| − | |||
==Ludzie związani z miejscowością== | ==Ludzie związani z miejscowością== | ||
| − | *[[Edmund Ligman]] (ur. 1960) | + | *[[Edmund Ligman]] (ur. 1960) – samorządowiec, wójt gminy Rybno, nauczyciel w szkole podstawowej w Rumianie |
| − | * | + | *w miejscowym kościele został pochowany [[Mateusz Truszczyński]] (1794–1862) – duchowny katolicki, proboszcz [[Parafia pw. Świętego Mikołaja w Zwiniarzu |parafii w Zwiniarzu]] |
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| Linia 87: | Linia 80: | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858. | ||
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
| − | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka | + | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.11.2013] |
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013] |
| − | #[http://www.westpreussen.de/cms/ct/ortsverzeichnis/details.php?ID=5636| Westpreussen.de] [ | + | #[http://www.westpreussen.de/cms/ct/ortsverzeichnis/details.php?ID=5636| Westpreussen.de] [12.11.2013] |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 20:55, 17 lis 2014
| Rumian | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | działdowski |
| Gmina | Rybno |
| Liczba ludności (2010) | 327 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Rumian | |
| Położenie na mapie Polski  Rumian | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Rumian (niem. Rumian) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Rybno. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku liczyła 327 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Teresa Świniarska[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, nad Strugą Rumiańską, na północny zachód od jeziora Rumian, 4 km na północ od Rybna, w pobliżu granicy z powiatami nowomiejskim i iławskim.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona na terenie dóbr należących do biskupa chełmińskiego. Po raz pierwszy pojawiła się w źródłach z 1303 roku jako Romna, a w 1341 roku jako Roman; od połowy XVI wieku utrwaliła się forma Rumian. Pierwszą niewielką kapliczkę wybudowano tu w XVI wieku, a nieco później drewniany kościół i założono parafię. Na początku XVII wieku Rumian obejmował 60 łanów ziemi, znajdowała się tu karczma oraz młyn wodny. Według danych z 1706 roku do tutejszego proboszcza należało sześć łanów ziemi, posiadał on również cztery woły, cztery krowy, jałówkę, cztery konie robocze i dwa zaprzęgowe, sześć owiec, jedenaście owiec, dziewięć jagniąt, cztery świnie oraz drób. Szkołę założono zapewne wraz z parafią. Na początku XVIII wieku uczęszczało do niej 30 dzieci, a nauczycielem był organista. Na miejscu zniszczonego drewnianego kościoła w 1714 roku wzniesiono nową - również drewnianą - świątynię w stylu barokowym.
W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej; do 1932 roku wchodziła w skład powiatu lubawskiego. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Rumian był krótko siedzibą gromady.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1858 r. – 356 osób
- 1868 r. – 411 osób
- 1885 r. – 485 osób
- 1905 r. – 525 osób
- 1910 r. – 519 osób
Szkolnictwo
Religia
We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.
Zabytki
- kościół pw. św. Barbary z 1714 roku, drewniany, na kamiennym cokole
- budynek plebanii z początku XX wieku oraz zabytkowa kostnica i przykościelny cmentarz
- budynek szkoły z końca XIX wieku
- młyn z 1940 roku, obecnie nieczynny
Turystyka
- szlak pieszy lub rowerowy – przebieg trasy: Rybno – Rumian – jezioro Rumian – Nowa Wieś Ostródzka – Szczupliny – Kolonia Rybno – Rybno; trasa leży w całości w obrębie Welskiego Parku Krajobrazowego
Ludzie związani z miejscowością
- Edmund Ligman (ur. 1960) – samorządowiec, wójt gminy Rybno, nauczyciel w szkole podstawowej w Rumianie
- w miejscowym kościele został pochowany Mateusz Truszczyński (1794–1862) – duchowny katolicki, proboszcz parafii w Zwiniarzu
Bibliografia
- Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1966.
- Przewodnik po zabytkach kultury materialnej Welskiego Parku Krajobrazowego, tekst Jarosław Kapiński, Wanda Grodzka, Lidzbark 2001.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
- Westpreussen.de [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Rumian i Lesiak
- ↑ Strona Gminy Rybno [05.12.2013]
