Sątoczno

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Sątoczno

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Korsze
Liczba ludności (2013) 130[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Sątoczno
Sątoczno
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Sątoczno
Sątoczno
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Sątoczno (niem. Leunenburg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. Miejscowość w 2013 roku liczyła 130 mieszkańców[1].

Położenie

Miejscowość położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 9 km na północny-zachód od Korsz, nad rzeką Sajną.

Dzieje miejscowości

Wieś należy do jednej z najstarszych miejscowości na Warmii i Mazurach. W 1326 roku na terenie dawnej osady pruskiej komtur z Bałgi Dietrich von Altenburg wzniósł strażnicę krzyżacką, a przy niej kościół wybudowany w latach 1326-1328. Przy zamku powstała osada targowa o zasięgu tranzytowym, która później otrzymała prawa miejskie. W 1344 roku w Sątocznie Krzyżacy podjęli starania o zorganizowanie nowego i oddzielnie zarządzanego komturstwa. Pierwszym i jedynym komturem Sątoczna został Johann Wurkini. W 1347 roku wieś została zniszczona przez Litwinów, komturstwo zlikwidowano. Sątoczno podlegało w późniejszych latach nowo utworzonemu komturstwu w Rynie. W czasie wojny trzynastoletniej Sątoczno przystąpiło do Związku Pruskiego i przez kilka lat czynnie występowało przeciwko Zakonowi. Na przełomie XIV i XV wieku odbudowano kościół (obecny budynek świątyni) zniszczony w czasie najazdu Litwinów. Po zawarciu pokoju z Krzyżakam w 1466 roku Sątoczno znalazło się na terenie Prus Krzyżackich. W 1468 roku w zamian za zaległy żołd Krzyżacy przekazali Sątoczno rycerzowi ze Szwabii Albrechtowi Vogt von Ammerthal. Jego córka Anna wyszła później za Botha zu Eulenburga ze Skandawy. W latach 1520–1610 majątek był główną siedzibą rodu zu Eulenburg. Po 1610 roku siedziba rodu przeniesiona został do pobliskiej Prosny. W czasie reformacji kościół przejeli ewangelicy.
Zamek w Sątocznie został rozebrany w 1628 roku. Sątoczno w 1657 roku zniszczone zostało przez Tatarów. W 1709 roku epidemia dżumy zmniejszyła liczbę mieszkającej tam ludności o prawie 90 %. W latach 1839-1842 odrestaurowano kościół według pomysłu Szymona Gemmela. Miejscowość ucierpiała w czasie wojen napoleońskich oraz I i II wojny światowej. W 1924 roku w Sątocznie gościł Paul von Hindenburg. Wieś znajdowała się w posiadaniu hrabiów Eulenburg do 1945 roku.
W 1949 roku we wsi powstało kino, a w rok później biblioteka wiejska. W latach następnych wybudowano nowy budynek szkoły. W 1970 roku Sątoczno liczyło 63 mieszkańców. We wsi znajdowała się ośmioklasowa szkoła podstawowa, dzieciniec (68 dzieci), biblioteka oraz kino na 100 miejsc.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[2]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[3] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.

Ciekawostki

Po 1945 roku w Sątocznie mieszkał obrońca Westerplatte – starszy sierżant Wiktor Ciereszko.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Sątoczno, Łękajny, Stawnica.
  2. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  3. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Kętrzyn z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1978.
Max Toeppen, Historia Mazur, Olsztyn 1995.
Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach. Powiśle, Warmia, Mazury, wyd. Studio ARTA, Olsztyn 2006.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Korsze [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]
satoczno.pl [21.04.2015]