Sątoczno: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja nieprzejrzana]
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Sątoczno |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = |...")
 
Linia 35: Linia 35:
  
 
==Dzieje miejscowości==
 
==Dzieje miejscowości==
 +
Wieś należy do jednej z najstarszych miejscowości na Warmii i Mazurach.. W 1326 roku na terenie dawnej osady pruskiej komtur z Bałgi Dietrich von Altenburg wzniósł strażnicę krzyżacką, a przy niej kościół. Przy zamku powstała osada targowa o zasięgu tranzytowym, która później otrzymała prawa miejskie. W 1344 roku w Sątocznie Krzyżacy podjęli starania o zorganizowanie nowego i oddzielnie zarządzanego komturstwa. Pierwszym i jedynym komturem Sątoczna został Johann Wurkini. W 1347 roku Sątoczno zostało spalone przez Litwinów, w związku z czym zlikwidowano komturię. Później podlegało nowo utworzonemu komturstwu w Rynie. W czasie wojny trzynastoletniej Sątoczno przystąpiło do Związku Pruskiego i przez kilka lat czynnie występowało przeciwko Zakonowi. Pierwszy kościół w Sątocznie wybudowano w latach 1326-1328. Został on później spalony w czasie najazdu Litwinów w 1347 roku. Świątynie odbudowano (obecny budynek kościoła) a na przełomie XIV i XV wieków. Po zawarciu pokoju z Krzyżakam iw 1466 roku Sątoczno znalazło się na terenie [[Prusy Krzyżackie|Prus Krzyżackich]]. W 1468 w zamian za zaległy żołd Krzyżacy przekazali Sątoczno rycerzowi ze Szwabii Albrechtowi Vogt von Ammerthal. Jego córka Anna wyszła później za Botha zu Eulenburga ze Skandawy. (Eulenburowie do XVI w. pisali się jako Ilenburg.) Sątoczno było główną siedzibą rodu zu Eulenburg w latach 1520–1610. Po 1610 siedziba rodu przeniesiona został do pobliskiej Prosny. W czasie reformacji kościół przejeli ewangelicy. Od końca sredniowiecza kościół pozostawał pod patronatem Eulenburgów.
 +
 +
Zamek w Sątocznie został rozebrany w 1628. Zamek znajdował się na północ od kościoła. Sątoczno w 1657 zniszczone zostało przez Tatarów. W 1709 epidemia dżumy dziesięciokrotnie zmniejszyła liczbę ludności w Sątocznie i okolicy. W latach 1839-1842 odrestaurowano kościół według pomysłu proboszcza Szymona Gemmela. Sątoczno też znacznie ucierpiało w czasie wojen napoleońskich oraz I i II wojny światowej. W 1924 Sątoczno odwiedził Paul von Hindenburg. Wieś znajdowała się w posiadaniu hrabiów Eulenburg do 1945
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Wersja z 17:43, 3 kwi 2015

Sątoczno

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Korsze
Liczba ludności (2010) 138[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Sątoczno
Sątoczno
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Sątoczno
Sątoczno
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Sątoczno (niem. Leunenburg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. Miejscowość w 2010 roku liczyła 138 mieszkańców[1].

Położenie

Miejscowość położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 9 km na północny-zachód od Korsz, nad rzeką Sajną.

Dzieje miejscowości

Wieś należy do jednej z najstarszych miejscowości na Warmii i Mazurach.. W 1326 roku na terenie dawnej osady pruskiej komtur z Bałgi Dietrich von Altenburg wzniósł strażnicę krzyżacką, a przy niej kościół. Przy zamku powstała osada targowa o zasięgu tranzytowym, która później otrzymała prawa miejskie. W 1344 roku w Sątocznie Krzyżacy podjęli starania o zorganizowanie nowego i oddzielnie zarządzanego komturstwa. Pierwszym i jedynym komturem Sątoczna został Johann Wurkini. W 1347 roku Sątoczno zostało spalone przez Litwinów, w związku z czym zlikwidowano komturię. Później podlegało nowo utworzonemu komturstwu w Rynie. W czasie wojny trzynastoletniej Sątoczno przystąpiło do Związku Pruskiego i przez kilka lat czynnie występowało przeciwko Zakonowi. Pierwszy kościół w Sątocznie wybudowano w latach 1326-1328. Został on później spalony w czasie najazdu Litwinów w 1347 roku. Świątynie odbudowano (obecny budynek kościoła) a na przełomie XIV i XV wieków. Po zawarciu pokoju z Krzyżakam iw 1466 roku Sątoczno znalazło się na terenie Prus Krzyżackich. W 1468 w zamian za zaległy żołd Krzyżacy przekazali Sątoczno rycerzowi ze Szwabii Albrechtowi Vogt von Ammerthal. Jego córka Anna wyszła później za Botha zu Eulenburga ze Skandawy. (Eulenburowie do XVI w. pisali się jako Ilenburg.) Sątoczno było główną siedzibą rodu zu Eulenburg w latach 1520–1610. Po 1610 siedziba rodu przeniesiona został do pobliskiej Prosny. W czasie reformacji kościół przejeli ewangelicy. Od końca sredniowiecza kościół pozostawał pod patronatem Eulenburgów.

Zamek w Sątocznie został rozebrany w 1628. Zamek znajdował się na północ od kościoła. Sątoczno w 1657 zniszczone zostało przez Tatarów. W 1709 epidemia dżumy dziesięciokrotnie zmniejszyła liczbę ludności w Sątocznie i okolicy. W latach 1839-1842 odrestaurowano kościół według pomysłu proboszcza Szymona Gemmela. Sątoczno też znacznie ucierpiało w czasie wojen napoleońskich oraz I i II wojny światowej. W 1924 Sątoczno odwiedził Paul von Hindenburg. Wieś znajdowała się w posiadaniu hrabiów Eulenburg do 1945 W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[2]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[3] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Sątoczno, Łękajny.
  2. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  3. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Korsze [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]