Sampława: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę " {{Wieś infobox |nazwa = Sampława |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = Sampła...")
 
 
(Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Sampława   
 
  |nazwa                = Sampława   
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Sampławy   
 
  |dopełniacz wsi        = Sampławy   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
 
  |opis zdjęcia          =     
 
  |opis zdjęcia          =     
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = Warmińsko-Mazurskie
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
  |powiat                = Iławski
+
  |powiat                = iławski
 
  |gmina                = Lubawa
 
  |gmina                = Lubawa
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      =
+
  |liczba ludności      = 602
  |rok                  =
+
  |rok                  = 2010
  |strefa numeracyjna    =
+
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
  |kod pocztowy          =
+
  |kod pocztowy          = 14-226
  |tablice rejestracyjne =
+
  |tablice rejestracyjne = NIL
 
  |SIMC                  =
 
  |SIMC                  =
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Sampława''' (niem. '' Samplawa'', w latach 1908-1945 miejscowość nosiła nazwę ''Samplau'') – wieś w położona w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Sampława leży w odległości 4 km na południowy zachód od Lubawy.
+
'''Sampława''' (niem. ''Samplawa'', w latach 1908–1945 miejscowość nosiła nazwę ''Samplau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Lubawa (gmina wiejska)|gminie Lubawa]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 602 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Iwona Rutkowska.
 
 
<br/>
 
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna: ===
 
Podstawowym materiałem, składającym się na powstanie gleb, są utwory polodowcowe, takie, jak: gliny, piaski zwałowe oraz piaski wodno – lądowe. Wśród licznie występujących bogactw naturalnych można wyróżnić torf.
 
Sieć hydrograficzna omawianego obszaru powstała wraz z ustąpieniem lodowca.
 
Roślinność synantropijna rozwija się w postaci zbiorowisk segetalnych, które towarzyszą roślinom uprawnym lub też w postaci zbiorowisk ruderalnych, towarzyszących osiedlom ludzkim oraz liniom komunikacyjnym, a także zakładom przemysłowym.
 
 
 
 
 
<br/>
 
 
 
=== Dzieje miejscowości: ===
 
W 1339 roku wielki mistrz krzyżacki Dytrych von Altenburg nadał na prawie chełmińskim Fryderykowi ze Skarlina 10 łanów, w tym było 6 morgów łąki. Fryderyk miał również obowiązek służby ze zbroją oraz końmi w razie potrzeby. Rycerz Szymon z Sampławy często brał udział w zjazdach stanów pruskich. Przygotowywał w regionie lubawskim akcje powstańczą przeciwko Krzyżakom.  Odegrał znaczna rolę w powstaniu zorganizowanym przeciw Krzyżakom, które wybuchło w Lubawie 4 lutego 1454 roku. Szkoła powstała przed 1786 rokiem. Nauczycielem został organista Wojciech Jagielski. W roku 1798 uczył w szkole Jan Lidych. W 1861 roku założono drugą szkołę dla ewangelików. Na znak protestu, zorganizowanego przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim, w strajku wzięło udział 80 dzieci. Około 20 uczniom, najdłużej strajkującym przedłużono obowiązek szkolny o rok.
 
Sampława liczyła w 1885 roku 376 ludzi, w tym 345 katolików 31 ewangelików. W 1978 roku mieszkały w Sampławie 432 osoby. Do sołectwa Sampławy należały kolonia Biała Góra oraz wieś Rodzone. W 1885 roku w kolonii Biała Góra był majątek, liczący 630 ha ziemi. Mieszkały w nim 62 osoby. W okresie międzywojennym istniała we wsi trzyklasowa szkoła, w której uczyło trzech nauczycieli. W 1928 roku uczyło się w niej 117 dzieci.  
 
 
 
  
 +
==Położenie==
 +
Sampława leży w odległości 4 km na południowy zachód od [[Lubawa|Lubawy]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
== Dzieje miejscowości ==
W roku 1501 właścicielem połowy wsi był Adam Wilkanowski. W 1657 roku miejscowość była własnością Stanisława Sampławskiego. Duże zasługi w rozwój oświaty po drugiej wojnie światowej miał  nauczyciel i dyrektor szkoły Edmund Kalisz.  
+
W 1339 roku wielki mistrz [[Zakon Krzyżacki |krzyżacki]] [[Dytrych von Altenburg]] nadał na [[Prawo chełmiński|prawie chełmińskim]] [[Fryderyk ze Skarlina|Fryderykowi ze Skarlina]] 10 łanów, w tym było 6 morgów łąki. Fryderyk miał również obowiązek służby ze zbroją oraz końmi w razie potrzeby. Rycerz Szymon z Sampławy] często brał udział w zjazdach [[Stany pruskie|stanów pruskich]]. Przygotowywał w regionie lubawskim akcję powstańczą przeciwko Krzyżakom, które wybuchło 4 lutego 1454 r., i odegrał w nim znaczna rolę.  
 
 
<br/>
 
  
 +
W 1789 roku było dwadzieścia siedem zagród. W XVIII wieku corocznie odbywały się w Sampławie cztery jarmarki.
  
=== Zabytki: ===
+
Szkoła powstała przed 1786 rokiem. Nauczycielem został organista [[Wojciech Jagielski]]. W roku 1798 uczył w szkole [[Jan Lidych]]. W 1861 roku założono drugą szkołę dla ewangelików. Na znak protestu, zorganizowanego przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim, w strajku wzięło udział 80 dzieci. Około 20 najdłużej strajkującym uczniom przedłużono obowiązek szkolny o rok.  
Kościół parafialny w Sampławie pod wezwaniem św. Bartłomieja Apostoła i Michała. Jest murowany, w stylu gotyckim, jednonawowy. Został zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku. W 1880 roku dobudowano zakrystię, natomiast w 1910 roku dwie kaplice. Do zabytków należą także dwie kaplice  przydrożne, murowane, w stylu neobarokowym, pochodzące z początku XX wieku. Za wsią, na pagórku jest miejsce średniowiecznego grodziska,  bez śladów wału i fosy.
 
  
<br/>
+
Sampława liczyła w 1885 roku 376 ludzi, w tym 345 katolików 31 ewangelików. W 1978 roku mieszkały w Sampławie 432 osoby. Do sołectwa należały: kolonia [[Biała Góra]] oraz wieś [[Rodzone]].
  
=== Gospodarka: ===
+
W 1885 roku w kolonii Biała Góra był majątek, liczący 630 ha ziemi. Mieszkały w nim 62 osoby. W okresie międzywojennym istniała we wsi trzyklasowa szkoła, w której uczyło trzech nauczycieli. W 1928 roku uczyło się w niej 117 dzieci.  
W 1975 roku nastąpiła reorganizacja kółek. W Sampławie powstał  Zespół Gospodarstwa Rolnego. W 1789 roku było dwadzieścia siedem zagród. W XVIII wieku corocznie odbywały się w Sampławie cztery jarmarki.  
 
  
 +
W 1975 roku nastąpiła reorganizacja kółek. W Sampławie powstał [[Zespół Gospodarstwa Rolnego w Sampławie |Zespół Gospodarstwa Rolnego]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Kultura: ===
+
==Szkolnictwo==
 
+
*[[Zespołu Szkół w Sampławie|zespół szkół]
  
 +
==Religia==
 +
We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Bartłomieja Apostoła w Sampławie|parafii rzymskokatolickiej]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
== Zabytki ==
 +
*gotycki [[Kościół pw. św. Bartłomieja Apostoła i Michała w Sampławie|kościół]] – murowany, jednonawowy; zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku; w 1880 roku dobudowano zakrystię, natomiast w 1910 roku dwie kaplice
 +
*dwie neobarokowe kaplice przydrożne, murowane, z początku XX wieku
 +
*za wsią, na pagórku miejsce średniowiecznego grodziska, bez śladów wału i fosy
  
=== Bibliografia: ===
+
== Ludzie związani z miejscowością ==
 +
*[[Józef Blank]] (ur. 1959) — społecznik, samorządowiec, burmistrz [[Nowe Miasto Lubawskie|Nowego Miasta Lubawskiego]], nauczyciel w-f i trener zapasów w szkole w Sampławie (1980–1996)
 +
*[[Bronisław Chabowski]] (1892–1942) – nauczyciel, organista
 +
*[[lkwim:Alfons Licznerski|Alfons Licznerski]] (1902–1976) – urodzony w Sampławie architekt, malarz amator, grafik 
  
''Sampława'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich''10, t. , red. B. Chlebowski, Warszawa 1889.<br/>
+
== Bibliografia ==
 +
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/>
 +
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
 +
''Sampława'', [w:] ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich''10, t. , red. B. Chlebowski, Warszawa 1889.<br/>
 
Śliwiński Józef, ''Lubawa, z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1982.<br/>
 
Śliwiński Józef, ''Lubawa, z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1982.<br/>
<br/>
+
[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.11.2014]
 
 
== Zobacz też ==
 
  
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat iławski]]
[[Użytkownik:Asiuulek|Asiuulek]] ([[Dyskusja użytkownika:Asiuulek|dyskusja]]) 14:01, 20 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Lubawa (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 09:46, 15 maj 2020

Sampława

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat iławski
Gmina Lubawa
Liczba ludności (2010) 602
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 14-226
Tablice rejestracyjne NIL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Sampława
Sampława
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Sampława
Sampława
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Sampława (niem. Samplawa, w latach 1908–1945 miejscowość nosiła nazwę Samplau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 602 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Iwona Rutkowska.

Położenie

Sampława leży w odległości 4 km na południowy zachód od Lubawy.

Dzieje miejscowości

W 1339 roku wielki mistrz krzyżacki Dytrych von Altenburg nadał na prawie chełmińskim Fryderykowi ze Skarlina 10 łanów, w tym było 6 morgów łąki. Fryderyk miał również obowiązek służby ze zbroją oraz końmi w razie potrzeby. Rycerz Szymon z Sampławy] często brał udział w zjazdach stanów pruskich. Przygotowywał w regionie lubawskim akcję powstańczą przeciwko Krzyżakom, które wybuchło 4 lutego 1454 r., i odegrał w nim znaczna rolę.

W 1789 roku było dwadzieścia siedem zagród. W XVIII wieku corocznie odbywały się w Sampławie cztery jarmarki.

Szkoła powstała przed 1786 rokiem. Nauczycielem został organista Wojciech Jagielski. W roku 1798 uczył w szkole Jan Lidych. W 1861 roku założono drugą szkołę dla ewangelików. Na znak protestu, zorganizowanego przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim, w strajku wzięło udział 80 dzieci. Około 20 najdłużej strajkującym uczniom przedłużono obowiązek szkolny o rok.

Sampława liczyła w 1885 roku 376 ludzi, w tym 345 katolików 31 ewangelików. W 1978 roku mieszkały w Sampławie 432 osoby. Do sołectwa należały: kolonia Biała Góra oraz wieś Rodzone.

W 1885 roku w kolonii Biała Góra był majątek, liczący 630 ha ziemi. Mieszkały w nim 62 osoby. W okresie międzywojennym istniała we wsi trzyklasowa szkoła, w której uczyło trzech nauczycieli. W 1928 roku uczyło się w niej 117 dzieci.

W 1975 roku nastąpiła reorganizacja kółek. W Sampławie powstał Zespół Gospodarstwa Rolnego.

Szkolnictwo

  • [[Zespołu Szkół w Sampławie|zespół szkół]

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.

Zabytki

  • gotycki kościół – murowany, jednonawowy; zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku; w 1880 roku dobudowano zakrystię, natomiast w 1910 roku dwie kaplice
  • dwie neobarokowe kaplice przydrożne, murowane, z początku XX wieku
  • za wsią, na pagórku miejsce średniowiecznego grodziska, bez śladów wału i fosy

Ludzie związani z miejscowością

Bibliografia

Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Sampława, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich10, t. , red. B. Chlebowski, Warszawa 1889.
Śliwiński Józef, Lubawa, z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.11.2014]

Przypisy