Silginy
| Silginy | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | kętrzyński |
| Gmina | Barciany |
| Liczba ludności (2013) | 161[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Silginy | |
| Położenie na mapie Polski  Silginy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Silginy (niem. Sillginnen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Barciany. Miejscowość w 2013 roku liczyła 161 mieszkańców[1]. Funkcję sołtysa sprawuje Piotr Drozd[2].
Położenie
Miejscowość położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 15 km na północny-zachód od Barcian.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1422 roku na łącznym areale 14 łanów. Wcześniej były w tym miejscu dwie strażnice krzyżackie. Wieś położona w połowie drogi między zamkami w Barcianach i Sępopolu. W tym miejscu Zakon założył również pruskie dobro służebne, z obowiązkiem służby zbrojnej na rzecz zamku w Barcianach. Rycerz, który otrzymał to nadanie najprawdopodobniej był rodowitym Prusem. Można także sądzić, że nazywał się Swilge, ponieważ od tego imienia wzięła się nazwa wsi Swilgina. Niemieckia nazwa wsi zapisywana była później jako Swilligen i dopiero około 1780 roku przyjęła się uproszczona pisownia jej nazwy jako Sillginnen. Wiadomo, że w 1626 roku Silginy jako majątek rycerski należały do rodziny von Kreytzen. Pruski protoplasta tego rodu przybył na to miejsce w 1498 roku jako dworzanin wielkiego mistrza Friedricha von Sachsen, ożenił się z Zuzanną von Egloffstein. Egloffsteinowie miał swą rezydencję w pobliskich Arklitach. W późniejszych latach wieś wielokrotnie zmieniała właścicieli, aby w pierwszej połowie XIX wieku przejść w posiadanie rodu von Viereck. W 1785 roku we wsi było 21 dymów (domów). W 1836 roku został wybudowany pałac. Po śmierci właścicielki pałac wraz z majątkiem przypadł w drodze spadkobiercom z rodu von und zu Egloffstein. W tym czasie majątek silgiński obejmował około 1300 ha natomiast pałac pełnił rolę mieszkania administratora o nazwisku Fröhlih. Do Silgin należały pobliskie folwarki: Höfchen, Solkieniki i Krzeczewo. W latach 80-tych XIX wieku właścicielem majątku został Edmund Klapper. Klapper stworzył gospodarstwo rolne, opierając je na hodowli bydła. Właściciel rozbudował i zmodernizował gospodarstwo, budując m.in. cegielnię, mleczarnię i młyn oraz wybudował kolej wąskotorową, łączącą ważniejsze punktu folwarku, a dalej linia biegła do odległej o 5 km stacji kolejowej w Skandawie. Potem majątek zmieniał właścicieli jeszcze pięciokrotnie.
Na początku XX wieku do majątku w Silginach należały trzy folwarki, młyn, cegielnia oraz mleczarnia. W 1914 roku dobra silgińskie przeszły w posiadanie barona Reinholda von Lüdinghausen. W czasie I wojny światowej, mimo dużego zniszczenia powiatu gierdawskiego, Silginy nie ucierpiały. Odbudowę regionu wsparły fundusze Ostpreussen-Hilfe (Pomoc Prusom Wschodnim), przekazywane z innych regionów Rzeszy Niemieckiej. W tym czasie Silginy wyraźnie się rozwinęły. Wieś skupiona w stosunkowo zwartej zabudowie zaczęła rozrastać się w kierunku na Skandawę oraz w kierunku na Garbno i Solkieniki. Kilkunastu rolników wybudowało swoje gospodarstwa po otrzymaniu dotacji.
W 1927 roku część gospodarcza i ziemia majątku w Silginach przeszły na własność Wschodniopruskiego Towarzystwa Ziemskiego. Pałac wraz z parkiem należał w tym czasie do spadkobierców rodu von Kalckstein z Romitten. Nieco później zespół pałacowy przeszedł na własność Monfreda Pehlke, reprezentującego organizację "Bund der Gothen". Po dojściu w Niemczech Hitlera do władzy stowarzyszenie to zostało wywłaszczone, a pałac został przejęty przez NSDAP. Najpierw urządzono tu ośrodek szkoleniowy dla Hitlerjugend, a później, po przeniesieniu szkoły do pobliskich Krelikiejm, w pałacu zlokalizowano dom starców.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[3]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[4] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.
W XIX wieku w lesie za wsią założono cmentarz, który się nie zachował do dzisiaj.
Zabytki
- pałac wybudowany w I. połowie XIX wieku wraz z parkiem
Religia
Wieś należy do parafii greckokatolicka pw. Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Asunach.
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Silginy, Solkieniki.
- ↑ Urząd Gminy Barciany
- ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
- ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bibliografia
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, wyd. Studio Arta, Olsztyn 2001.
Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1978.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Barciany [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]
leksykonkultury.ceik.eu [10.02.2015]
