Smardz jadalny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 3: Linia 3:
 
  |Nazwa łacińska = Morchella esculenta
 
  |Nazwa łacińska = Morchella esculenta
 
  |L = (L.) Pers.
 
  |L = (L.) Pers.
  |Pusta linia =  
+
  |Pusta linia =<br/>
<br/>
 
 
  |grafika = smardz.jpg
 
  |grafika = smardz.jpg
 
  |podpis grafiki = Smardze  jadalne
 
  |podpis grafiki = Smardze  jadalne
Linia 10: Linia 9:
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Królestwo = grzyby
 
  |Królestwo = grzyby
 +
|Podkrólestwo =
 
  |Gromada = grzyby workowe
 
  |Gromada = grzyby workowe
 
  |Klasa = kustrzebniaki
 
  |Klasa = kustrzebniaki
Linia 25: Linia 25:
 
=== Owocnik ===
 
=== Owocnik ===
  
Owocnik wysokości 3-10cm (20cm). Główka o wymiarach 3-8cm x 3-6cm,szara,szaro ochrowa, woskowatożółta, kulista lub jajowata, w  środku pusta, z nieregularnie rozmieszczonymi alweolami (wnękami) na powierzchni, bez wyraźnie rozgraniczających żeber; dolną krawędzią przyrośnięta do trzonu.Trzon o wymiarach 5-9 x 2-4cm,  białoochrowy, pokryty drobnymi ziarenkami, w środku pusty.
+
Owocnik wysokości 3-10 cm (20 cm). Główka o wymiarach 3-8 cm x 3-6 cm,szara,szaro ochrowa, woskowatożółta, kulista lub jajowata, w  środku pusta, z nieregularnie rozmieszczonymi alweolami (wnękami) na powierzchni, bez wyraźnie rozgraniczających żeber; dolną krawędzią przyrośnięta do trzonu.Trzon o wymiarach 5-9 x 2-4 cm,  białoochrowy, pokryty drobnymi ziarenkami, w środku pusty.
  
  
Linia 48: Linia 48:
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
Gumińska B., Wojewoda W. Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985.
 
Gumińska B., Wojewoda W. Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985.
 +
<br/>
 
Flück M.. Atlas grzybów. Oznaczanie, zbiór, użytkowanie. Franckh-Kosmos Verlags-GmbH & Co., Stuttgart.
 
Flück M.. Atlas grzybów. Oznaczanie, zbiór, użytkowanie. Franckh-Kosmos Verlags-GmbH & Co., Stuttgart.
W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.
+
<br/>
 +
Wojewoda W., Ławrynowicz M.: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.
 +
 
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 55: Linia 58:
  
 
http://www.grzyby.pl/gatunki/Morchella_esculenta.htm
 
http://www.grzyby.pl/gatunki/Morchella_esculenta.htm
 +
<br/>
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Smardz_jadalny  
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Smardz_jadalny  
 +
<br/>
 
http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp
 
http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 01:24, 12 kwi 2014

Smardz jadalny

Morchella esculenta
(L.) Pers.
Smardze  jadalne
Smardze jadalne
Systematyka
Królestwo grzyby
Gromada grzyby workowe
Klasa kustrzebniaki
Rząd kustrzebkowce
Rodzina smardzowate
Rodzaj smardz
Gatunek smardz jadalny
Synonimy


Smardz jadalny (Morchella esculenta(L.) Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny smardzowatych (Morchellaceae) rzędu kustrzebkowców (Pezizales).


Owocnik

Owocnik wysokości 3-10 cm (20 cm). Główka o wymiarach 3-8 cm x 3-6 cm,szara,szaro ochrowa, woskowatożółta, kulista lub jajowata, w środku pusta, z nieregularnie rozmieszczonymi alweolami (wnękami) na powierzchni, bez wyraźnie rozgraniczających żeber; dolną krawędzią przyrośnięta do trzonu.Trzon o wymiarach 5-9 x 2-4 cm, białoochrowy, pokryty drobnymi ziarenkami, w środku pusty.




Rozmieszczenie i ekologia

Smardz jadalny tworzy owocniki jednoroczne wczesną wiosną, od kwietnia i maja do czerwca, pojedynczo lub w grupach, w lasach i zaroślach liściastych, nad brzegami rzek i potoków, w parkach, w ogrodach, często pod jesionami i wiązami, również pod drzewami owocowymi, czasami na wysypiskach porośniętych zielenią, na nawożonych glebach, rzadziej w lasach iglastych. Grzyb saprotroficzny. Jest to gatunek objęty ochroną gatunkową w Polsce, zaliczony do grzybów rzadkich –kategoria R na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski . Ze względu na dość liczne stanowiska tego gatunku, odnotowane w ostatnich latach na terenie całego kraju, również na Warmii i Mazurach, według niektórych, nie należy do grzybów rzadkich, choć nie jest też pospolity.



Wartość użytkowa

Owocniki są jadalne, opisywane jako cenne pod względem spożywczym, smaczne, przydatne do obróbki zarówno świeże jak i suszone, jednak w stanie surowym toksyczne dla człowieka.


Bibliografia

Gumińska B., Wojewoda W. Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985.
Flück M.. Atlas grzybów. Oznaczanie, zbiór, użytkowanie. Franckh-Kosmos Verlags-GmbH & Co., Stuttgart.
Wojewoda W., Ławrynowicz M.: Red list of the macrofungi in Poland. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.


Linki zewnętrzne

http://www.grzyby.pl/gatunki/Morchella_esculenta.htm
http://pl.wikipedia.org/wiki/Smardz_jadalny
http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp