Smardz jadalny

Smardz jadalny
Morchella esculenta
(L.) Pers.
Smardze jadalne
Systematyka
Królestwo	grzyby
Podkrólestwo	{{{Podkrólestwo}}}
Gromada	grzyby workowe
Klasa	kustrzebniaki
Rząd	kustrzebkowce
Rodzina	smardzowate
Rodzaj	smardz
Gatunek	smardz jadalny
Synonimy

Smardz jadalny (Morchella esculenta(L.) Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny smardzowatych (Morchellaceae) rzędu kustrzebkowców (Pezizales).

Owocnik

Owocnik wysokości 3-10cm (20cm). Główka o wymiarach 3-8cm x 3-6cm,szara,szaro ochrowa, woskowatożółta, kulista lub jajowata, w środku pusta, z nieregularnie rozmieszczonymi alweolami (wnękami) na powierzchni, bez wyraźnie rozgraniczających żeber; dolną krawędzią przyrośnięta do trzonu.Trzon o wymiarach 5-9 x 2-4cm, białoochrowy, pokryty drobnymi ziarenkami, w środku pusty.

Rozmieszczenie i ekologia

Smardz jadalny tworzy owocniki jednoroczne wczesną wiosną, od kwietnia i maja do czerwca, pojedynczo lub w grupach, w lasach i zaroślach liściastych, nad brzegami rzek i potoków, w parkach, w ogrodach, często pod jesionami i wiązami, również pod drzewami owocowymi, czasami na wysypiskach porośniętych zielenią, na nawożonych glebach, rzadziej w lasach iglastych. Grzyb saprotroficzny. Jest to gatunek objęty ochroną gatunkową w Polsce, zaliczony do grzybów rzadkich –kategoria R na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski . Ze względu na dość liczne stanowiska tego gatunku, odnotowane w ostatnich latach na terenie całego kraju, również na Warmii i Mazurach, według niektórych, nie należy do grzybów rzadkich, choć nie jest też pospolity.

Wartość użytkowa

Owocniki są jadalne, opisywane jako cenne pod względem spożywczym, smaczne, przydatne do obróbki zarówno świeże jak i suszone, jednak w stanie surowym toksyczne dla człowieka.

Bibliografia

Gumińska B., Wojewoda W. Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. Flück M.. Atlas grzybów. Oznaczanie, zbiór, użytkowanie. Franckh-Kosmos Verlags-GmbH & Co., Stuttgart. W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: Red list of the macrofungi in Poland. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.

Linki zewnętrzne

http://www.grzyby.pl/gatunki/Morchella_esculenta.htm http://pl.wikipedia.org/wiki/Smardz_jadalny http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp