Stara Kaletka

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Stara Kaletka

Rodzaj miejscowości wieś niesołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Purda
Liczba ludności (2010) 61
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Stara Kaletka
Stara Kaletka
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Stara Kaletka
Stara Kaletka
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Stara Kaletka (niem. Alt Kaletka, Teerwalde) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku liczyła 61 mieszkańców [1]. Wieś wchodzi w skład sołectwa Chaberkowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Małgorzata Pawlica[2].

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, 2 km na zachód od Butryn nad Jeziorem Łańskim.

Dzieje miejscowości

Pierwotnie znajdowała się tu osada smolarzy, którą założono w lasach należących do kapituły warmińskiej nad Jeziorem Łańskim. Staropolska nazwa wsi nawiązuje do słowa kaleta oznaczającego woreczek na pieniądze. Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1658 roku, a następne z 1673 roku.

W spisie majątkowym przygotowanym po zaborze Warmii przez Prusy wymienia się kołodzieja Moglińskiego i krawca o nazwisku Prass. W 1821 roku Nową Kaletkę określało się mianem wsi królewskiej i huty szkła. W 1835 roku wieś była zamieszkała przez 191 mieszkańców i liczyła 38 chałup.

W 1827 roku oddzielono Kaletkę od Nowej Kaletki, która rozwijała się równolegle jako kolonia na południe od wymienionej. Wskutek tego dotychczasową wieś macierzystą zaczęto określać mianem Starej Kaletki. We wsi działała szkoła, w której w 1. połowie XIX wieku uczono tylko w języku polskim. W Starej Kaletce osiedlili się dziadkowie poety warmińskiego Michała Lengowskiego.

W 1935 roku miejscowość była zamieszkana przez 259 katolików należących do parafii w Butrynach. Spośród nich 101 deklarowało polski jako język macierzysty. Pozostali jako ojczysty traktowali zarówno polski, jak i niemiecki.

Ludzie związani z miejscowością

  • Michał Lengowski – urodzony w Starej Kaletce poeta warmiński

Zabytki

  • przydrożna kapliczka warmińska
  • stary krzyż przydrożny
  • budynek dawnej szkoły
  • murowane domy
  • tradycyjne chałupy warmińskie

Bibliografia

  1. Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
  2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  3. Strona Gminy Purda [12.11.2013]
  4. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
  5. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
  6. Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]

Przypisy

  1. łącznie Stara Kaletka, Kaletka i Lalka
  2. Strona Gminy Purda [12.11.2013]