Stare Jabłonki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Charakterystyka fizjograficzna)
Linia 31: Linia 31:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>''' Stare Jabłonki''' (niem. ''Altfinken'', do 1938 r. ''Alt Jablonke'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[gmina Ostróda|gminie Ostróda]].
+
<big>''' Stare Jabłonki''' (niem. ''Altfinken'', do 1938 r. ''Alt Jablonke'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Ostróda (gmina wiejska)|gminie Ostróda]].
 
 
W latach 1975–1998 miejscowość należała [[administracja|administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
 
  
 +
W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 43: Linia 42:
  
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
W roku 1584 odnajdujemy informację o Starych Jabłonkach będących wówczas [[majątek książęcy|majątkiem książęcym]]. W 1619 roku Albrecht Finck otrzymał 5 łanów w Starych Jabłonkach z prawem dziedziczenia. W latach 1628-1675 wspomniane 5 łanów należało do Albrechta i Krzysztofa Fincków oraz mieszczanina z Ostródy Jerzego Farhenholza . Farhenholz sprzedał ostatecznie swoją część dóbr niejakiemu [[Krzysztof Rostek|Krzysztofowi Rostkowi]]. Rodzina Rostków mieszkała  w Jabłonkach przez cały XVIII wiek . Pod koniec tego stulecia Krzysztof Rostek sprzedał swoje dobra Abrahamowi Dondowi.16 lipca 1938 roku  wprowadzono nazwę ''Altfinken''. W latach 30. XX wieku sosny z okolicznych lasów były bardzo cenione w niemieckim przemyśle lotniczym, a praca przy ich wyrębie była dla wielu mieszkańców miejscowości głównym źródłem utrzymania.Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Barbara Stabińska]]<ref> http://www.bip.gminaostroda.pl/modules.php?name=Sections&op=viewarticle&artid=625 [data dostępu: 29.08.2013]</ref>.
+
W roku 1584 odnajdujemy informację o Starych Jabłonkach będących wówczas [[majątek książęcy|majątkiem książęcym]]. W 1619 roku Albrecht Finck otrzymał 5 łanów w Starych Jabłonkach z prawem dziedziczenia. W latach 1628-1675 wspomniane 5 łanów należało do Albrechta i Krzysztofa Fincków oraz mieszczanina z Ostródy Jerzego Farhenholza. Farhenholz sprzedał ostatecznie swoją część dóbr niejakiemu [[Krzysztof Rostek|Krzysztofowi Rostkowi]]. Rodzina Rostków mieszkała  w Jabłonkach przez cały XVIII wiek . Pod koniec tego stulecia Krzysztof Rostek sprzedał swoje dobra Abrahamowi Dondowi. 16 lipca 1938 roku  wprowadzono nazwę ''Altfinken''. W latach 30. XX wieku sosny z okolicznych lasów były bardzo cenione w niemieckim przemyśle lotniczym, a praca przy ich wyrębie była dla wielu mieszkańców miejscowości głównym źródłem utrzymania.Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Barbara Stabińska]]<ref> http://www.bip.gminaostroda.pl/modules.php?name=Sections&op=viewarticle&artid=625 [data dostępu: 29.08.2013]</ref>.
  
 
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
 
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
Linia 57: Linia 56:
 
1939 - 276
 
1939 - 276
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
===Gospodarka===
 
===Gospodarka===
W sektorze lokalnej gospodarki prym wiedzie [[Hotel Anders w Starych Jabłonkach|Hotel Anders]] - najważniejszy pracodawca w Starych Jabłonkach i okolicach.
+
W sektorze lokalnej gospodarki prym wiedzie [[Hotel Anders w Starych Jabłonkach|Hotel Anders]] - najważniejszy pracodawca w Starych Jabłonkach i okolicach. We wsi znajduje się siedziba [[Nadleśnictwo Stare Jabłonki }nadleśnictwa]].
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
===Kultura===
 
===Kultura===
W Starych Jabłonkach działa stowarzyszenie promocji i rozwoju wsi Stare Jabłonki - [[Stowarzyszenie Przyjaciół Starych Jabłonek]]
+
We wsi działa [[Stowarzyszenie Przyjaciół Starych Jabłonek]] - organizacja stawiająca sobie za cel promocję i rozwój miejscowości. W 1965 r. zorganizowano tutaj [[lkwim:Sympozjum „Warmia i Mazury - temat dla dwóch literatur”|Sympozjum „Warmia i Mazury - temat dla dwóch literatur”]].
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
===Sport===
 
===Sport===
 
Obecnie miejscowość jest znana dzięki organizowanemu od 2004 roku [[Mazury Open]] – międzynarodowego turniej siatkówki plażowej z cyklu World Tour.
 
Obecnie miejscowość jest znana dzięki organizowanemu od 2004 roku [[Mazury Open]] – międzynarodowego turniej siatkówki plażowej z cyklu World Tour.
 
<br/>
 
<br/>
 +
 +
=== Turystyka ===
 +
*Wiedzie tamtędy [[Szlak św. Jakuba: Olsztyn - Lipowiec |Szlak św. Jakuba]] - przebieg trasy: [[Olsztyn]] – [[Łupstych]] – [[Gietrzwałd]] – [[Tomaryny]] – [[Guzowy Piec]] – [[Parwółki]] – Stare Jabłonki – [[Ostróda]] – [[Samborowo]] – [[Frednowy]] – [[Tynwałd]] – [[Szałkowo]] – [[Iława]] – [[Radomno]] – [[Nowe Miasto Lubawskie]] - [[Lipowiec]] - dalej do Torunia.
 +
*W pobliżu miejscowości przebiega także [[Szlak pieszy Ostróda - śluza Mała Ruś - Piławki]].
 +
<br/>
 +
 
=== Zabytki: ===
 
=== Zabytki: ===
*[[Bunkry]] w lesie w Starych Jabłonkach, stanowiące początek fortyfikacji [[Pozycja Olsztynecka|Pozycji Olsztyneckiej]]
+
*[[Bunkry w Starych Jabłonkach|Bunkry]] w lesie, stanowiące początek fortyfikacji [[Pozycja Olsztynecka|Pozycji Olsztyneckiej]]
 
[[File:Parafia Matki Boskiej Królowej Polski w Starych Jabłonkach.jpg|thumb|300px|Parafia Matki Boskiej Królowej Polski w Starych Jabłonkach]]
 
[[File:Parafia Matki Boskiej Królowej Polski w Starych Jabłonkach.jpg|thumb|300px|Parafia Matki Boskiej Królowej Polski w Starych Jabłonkach]]
 
<br/>
 
<br/>
Linia 82: Linia 90:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat ostródzki]]
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 18:43, 31 paź 2013 (CET)
+
[[Kategoria: Ostróda (gmina wiejska)]]
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 00:30, 26 paź 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 00:30, 26 paź 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: 1501-1600]]
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 21:37, 28 wrz 2013 (CEST)
 
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: wieś sołecka]][[Kategoria: powiat ostródzki]][[Kategoria: gmina Ostróda]]
 
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 02:05, 28 wrz 2013 (CEST)
 

Wersja z 14:46, 24 sie 2014


Stare Jabłonki

Stare Jabłonki przed 1945 rokiem
Stare Jabłonki przed 1945 rokiem
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ostródzki
Gmina Ostróda
Liczba ludności (2010) 774 (łącznie Stare Jabłonki, Buńki, Gąska, Jabłonka, Nowe Jabłonki,Zawady Małe, Żurejny)
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 14-133
Tablice rejestracyjne NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Stare Jabłonki
Stare Jabłonki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Stare Jabłonki
Stare Jabłonki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Stare Jabłonki (niem. Altfinken, do 1938 r. Alt Jablonke) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona na Mazurach Zachodnich, na Pojezierzu Iławskim, około 11 km od Ostródy, nad Jeziorem Szeląg Mały.

Stacja kolejowa Stare Jabłonki

Dzieje miejscowości

W roku 1584 odnajdujemy informację o Starych Jabłonkach będących wówczas majątkiem książęcym. W 1619 roku Albrecht Finck otrzymał 5 łanów w Starych Jabłonkach z prawem dziedziczenia. W latach 1628-1675 wspomniane 5 łanów należało do Albrechta i Krzysztofa Fincków oraz mieszczanina z Ostródy Jerzego Farhenholza. Farhenholz sprzedał ostatecznie swoją część dóbr niejakiemu Krzysztofowi Rostkowi. Rodzina Rostków mieszkała w Jabłonkach przez cały XVIII wiek . Pod koniec tego stulecia Krzysztof Rostek sprzedał swoje dobra Abrahamowi Dondowi. 16 lipca 1938 roku wprowadzono nazwę Altfinken. W latach 30. XX wieku sosny z okolicznych lasów były bardzo cenione w niemieckim przemyśle lotniczym, a praca przy ich wyrębie była dla wielu mieszkańców miejscowości głównym źródłem utrzymania.Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Barbara Stabińska[1].

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

1820 – 29

1861 – 56

1925 – 240

1933 - 259

1939 - 276

Gospodarka

W sektorze lokalnej gospodarki prym wiedzie Hotel Anders - najważniejszy pracodawca w Starych Jabłonkach i okolicach. We wsi znajduje się siedziba [[Nadleśnictwo Stare Jabłonki }nadleśnictwa]].

Kultura

We wsi działa Stowarzyszenie Przyjaciół Starych Jabłonek - organizacja stawiająca sobie za cel promocję i rozwój miejscowości. W 1965 r. zorganizowano tutaj Sympozjum „Warmia i Mazury - temat dla dwóch literatur”.

Sport

Obecnie miejscowość jest znana dzięki organizowanemu od 2004 roku Mazury Open – międzynarodowego turniej siatkówki plażowej z cyklu World Tour.

Turystyka


Zabytki:

Parafia Matki Boskiej Królowej Polski w Starych Jabłonkach


Bibliografia:

  1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
  2. Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
  3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  4. Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:25.08.2013]
  5. Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html [data dostępu:25.08.2013]

Przypisy