Starokatolicy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Bibliografia)
Linia 1: Linia 1:
'''Starokatolicy''' - przedstawiciele nurtu katolicyzmu, który narodził się w 1870 roku.  
+
'''Starokatolicy''' przedstawiciele nurtu katolicyzmu, który narodził się w 1870 roku.  
<br/>
+
<br/><br/>
 
 
 
==Historia==
 
==Historia==
 
Wyodrębnienie tego nurtu były efektem sprzeciwu części wiernych Kościoła rzymskokatolickiego wobec ogłoszenia dogmatu o prymacie i nieomylności papieża. Ruch doprowadził do odłączenia się od Kościoła grup wyznawców. W 1889 roku starokatolicyzm związał się z jansenistami w Utrechcie, którzy w 1724 roku zerwali związki z Watykanem.
 
Wyodrębnienie tego nurtu były efektem sprzeciwu części wiernych Kościoła rzymskokatolickiego wobec ogłoszenia dogmatu o prymacie i nieomylności papieża. Ruch doprowadził do odłączenia się od Kościoła grup wyznawców. W 1889 roku starokatolicyzm związał się z jansenistami w Utrechcie, którzy w 1724 roku zerwali związki z Watykanem.
 
<br/>
 
<br/>
 
 
==Starokatolicy na Warmii==
 
==Starokatolicy na Warmii==
 
Pojawienie się ruchu na [[Warmia|Warmii]] wiąże się z początkiem [[Kulturkampf|kulturkapmfu]]. Władze niemieckie rozpoczęły proces ograniczania wpływów Kościoła katolickiego w sferze publicznej.  
 
Pojawienie się ruchu na [[Warmia|Warmii]] wiąże się z początkiem [[Kulturkampf|kulturkapmfu]]. Władze niemieckie rozpoczęły proces ograniczania wpływów Kościoła katolickiego w sferze publicznej.  
Istotnym wydarzeniem, związanym z rozwojem ruchu, był konflikt biskupa warmińskiego [[Filip Krementz|Filipa Krementza]] z kilkoma wykładowacami [[Liceum Hosianum w Braniewie|Liceum Hosianum]] oraz seminarium nauczycielskiego w [[Braniewo|Braniewie]]. Grupa nie uznała dogmatu o nieomylności papieża, a jej protest od początku popierały władze. Postanowieniom Soboru Watykańskiego I sprzeciwili się: [[Fryderyk Michelis]], [[Andrzej Menzel]], [[Edmund Treibel]], [[Paweł Wollmann]], [[Józef Grunert]]. Wszyscy wymienieni zostali zawieszeni przez biskupa Krementza. Wykładowcy i nauczyciele nie spieszyli się jednak z opuszczeniem stanowisk. Wówczas biskup warmiński utworzył prywatne zajęcia z przedmiotów wykładanych dotychczas przez suspendowanych. Do akcji wkroczyli również rodzice seminarzystów i gimnazjalistów. W petycji do cesarza w sprawie usunięcia nauczycieli. Petycję podpisało 227 osób, w tym [[Mikołaj Liszewski]], ojciec [[lkwim:Jan Liszewski|Jana Liszewskiego]] oraz [[Jakub Barczewski]], ojciec  [[Walenty Barczewski|Walentego Barczewskiego]]. Władze nie zareagowały na apele rodziców. Wkrótce liczba uczniów, którzy uczęszczali na zajęcia suspendowanych wykładowców, zaczęła drastycznie spadać. W tym momencie władze zdecydowały o zamknięciu seminarium. Duża część uczniów ukończyła ostatecznie naukę w Eichstädt w Bawarii. Starokatoliccy wykładowcy znaleźli natomiast pracę na uniwersytetach we Fryburgu, w Bonn i Kolonii. Natomiast Józef Grunert został kaznodzieją w przejętym przez starokatolików królewieckim kościele. W listopadzie 1886 roku przeszedł jednak na protestantyzm, poświęcając się pracy pastora w Allenburgu.
 
  
Na Warmii starokatolicyzm nie stworzył zwartych struktur i nie włączył się do wspólnoty Kościoła Starokatolickiego w Niemczech, któremu ostateczną formę nadały ustalenia przyjęte na kongresach starokatolików w Monachium, Kolonii i Konstancji w latach 1871-1872.
+
Istotnym wydarzeniem związanym z rozwojem ruchu był konflikt biskupa warmińskiego [[Filip Krementz|Filipa Krementza]] z kilkoma wykładowacami [[Liceum Hosianum w Braniewie|Liceum Hosianum]] oraz seminarium nauczycielskiego w [[Braniewo|Braniewie]]. Grupa nie uznała dogmatu o nieomylności papieża, a jej protest od początku popierały władze. Postanowieniom Soboru Watykańskiego I sprzeciwili się: [[Fryderyk Michelis]], [[Andrzej Menzel]], [[Edmund Treibel]], [[Paweł Wollmann]], [[Józef Grunert]]. Wszyscy wymienieni zostali zawieszeni przez biskupa Krementza. Wykładowcy i nauczyciele nie spieszyli się jednak z opuszczeniem stanowisk. Wówczas biskup warmiński utworzył prywatne zajęcia z przedmiotów wykładanych dotychczas przez suspendowanych. Do akcji wkroczyli również rodzice seminarzystów i gimnazjalistów. W petycji do cesarza w sprawie usunięcia nauczycieli. Petycję podpisało 227 osób, w tym [[Mikołaj Liszewski]], ojciec [[lkwim:Jan Liszewski|Jana Liszewskiego]] oraz [[Jakub Barczewski]], ojciec [[Walenty Barczewski|Walentego Barczewskiego]]. Władze nie zareagowały na apele rodziców. Wkrótce liczba uczniów, którzy uczęszczali na zajęcia suspendowanych wykładowców, zaczęła drastycznie spadać. W tym momencie władze zdecydowały o zamknięciu seminarium. Duża część uczniów ukończyła ostatecznie naukę w Eichstädt w Bawarii. Starokatoliccy wykładowcy znaleźli natomiast pracę na uniwersytetach we Fryburgu, w Bonn i Kolonii. Natomiast Józef Grunert został kaznodzieją w przejętym przez starokatolików królewieckim kościele. W listopadzie 1886 roku przeszedł jednak na protestantyzm, poświęcając się pracy pastora w Allenburgu.
Około 1886 roku wpływy starokatolicyzmu zaczęły wygasać. Znaczną rolę w tym procesie odegrał ówczesny biskup warmiński [[Andrzej Thiel]], dążący do porozumienia z władzami prowincji. Najpoważniejszym problemem, z jakim należało walczyć okazał się spadek liczby księży w [[diecezja warmińska|diecezji warmińskiej]].  
 
<br/>
 
  
== Bibliografia ==
+
Na Warmii starokatolicyzm nie stworzył zwartych struktur i nie włączył się do wspólnoty Kościoła starokatolickiego w Niemczech, któremu ostateczną formę nadały ustalenia przyjęte na kongresach starokatolików w Monachium, Kolonii i Konstancji w latach 1871– 1872.  
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. II, Olsztyn 2011.
 
#Chłosta Jan, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002.
 
#Obłąk Jan, ''Sprawa polskiej ludności katolickiej na terenie diecezji warmińskiej w latach 1870-1914, ''Nasza Przeszłość'', t. XVIII, 1963, s. 35-139.
 
#Piątek Tadeusz i Jerzy, ''Starokatolicyzm'', Warszawa 1987.
 
<br/>
 
  
 +
Około 1886 roku wpływy starokatolicyzmu zaczęły wygasać. Znaczną rolę w tym procesie odegrał ówczesny biskup warmiński [[Andrzej Thiel]], dążący do porozumienia z władzami prowincji. Najpoważniejszym problemem, z jakim należało walczyć okazał się spadek liczby księży w diecezji warmińskiej.
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references>
 
<references>
<br/>
 
 
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
 
*[[Arianie]]
 
*[[Arianie]]
 
*[[Staroobrzędowcy]]
 
*[[Staroobrzędowcy]]
 
*[[Gromadkarze]]
 
*[[Gromadkarze]]
 +
== Bibliografia ==
 +
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. II, Olsztyn 2011.<br/>
 +
Chłosta Jan, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002.<br/>
 +
Obłąk Jan, ''Sprawa polskiej ludności katolickiej na terenie diecezji warmińskiej w latach 1870-1914, ''Nasza Przeszłość'', t. XVIII, 1963, s. 35-139. <br/>
 +
Piątek Tadeusz i Jerzy, ''Starokatolicyzm'', Warszawa 1987.<br/>
 +
<br/>
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Dzieje]] [[Kategoria: 1801-1918]] [[Kategoria: Historia]] [[Kategoria: Organizacje i stowarzyszenia]] [[Kategoria: Kościoły i wyznania]] [[Kategoria: Kościół Rzymskokatolicki]]
+
[[Kategoria: Dzieje]] [[Kategoria: 1801-1918]] [[Kategoria: Historia]] [[Kategoria: Organizacje i stowarzyszenia]] [[Kategoria: Kościoły i wyznania]] [[Kategoria: Kościół rzymskokatolicki]]

Wersja z 19:53, 1 mar 2015

Starokatolicy – przedstawiciele nurtu katolicyzmu, który narodził się w 1870 roku.

Historia

Wyodrębnienie tego nurtu były efektem sprzeciwu części wiernych Kościoła rzymskokatolickiego wobec ogłoszenia dogmatu o prymacie i nieomylności papieża. Ruch doprowadził do odłączenia się od Kościoła grup wyznawców. W 1889 roku starokatolicyzm związał się z jansenistami w Utrechcie, którzy w 1724 roku zerwali związki z Watykanem.

Starokatolicy na Warmii

Pojawienie się ruchu na Warmii wiąże się z początkiem kulturkapmfu. Władze niemieckie rozpoczęły proces ograniczania wpływów Kościoła katolickiego w sferze publicznej.

Istotnym wydarzeniem związanym z rozwojem ruchu był konflikt biskupa warmińskiego Filipa Krementza z kilkoma wykładowacami Liceum Hosianum oraz seminarium nauczycielskiego w Braniewie. Grupa nie uznała dogmatu o nieomylności papieża, a jej protest od początku popierały władze. Postanowieniom Soboru Watykańskiego I sprzeciwili się: Fryderyk Michelis, Andrzej Menzel, Edmund Treibel, Paweł Wollmann, Józef Grunert. Wszyscy wymienieni zostali zawieszeni przez biskupa Krementza. Wykładowcy i nauczyciele nie spieszyli się jednak z opuszczeniem stanowisk. Wówczas biskup warmiński utworzył prywatne zajęcia z przedmiotów wykładanych dotychczas przez suspendowanych. Do akcji wkroczyli również rodzice seminarzystów i gimnazjalistów. W petycji do cesarza w sprawie usunięcia nauczycieli. Petycję podpisało 227 osób, w tym Mikołaj Liszewski, ojciec Jana Liszewskiego oraz Jakub Barczewski, ojciec Walentego Barczewskiego. Władze nie zareagowały na apele rodziców. Wkrótce liczba uczniów, którzy uczęszczali na zajęcia suspendowanych wykładowców, zaczęła drastycznie spadać. W tym momencie władze zdecydowały o zamknięciu seminarium. Duża część uczniów ukończyła ostatecznie naukę w Eichstädt w Bawarii. Starokatoliccy wykładowcy znaleźli natomiast pracę na uniwersytetach we Fryburgu, w Bonn i Kolonii. Natomiast Józef Grunert został kaznodzieją w przejętym przez starokatolików królewieckim kościele. W listopadzie 1886 roku przeszedł jednak na protestantyzm, poświęcając się pracy pastora w Allenburgu.

Na Warmii starokatolicyzm nie stworzył zwartych struktur i nie włączył się do wspólnoty Kościoła starokatolickiego w Niemczech, któremu ostateczną formę nadały ustalenia przyjęte na kongresach starokatolików w Monachium, Kolonii i Konstancji w latach 1871– 1872.

Około 1886 roku wpływy starokatolicyzmu zaczęły wygasać. Znaczną rolę w tym procesie odegrał ówczesny biskup warmiński Andrzej Thiel, dążący do porozumienia z władzami prowincji. Najpoważniejszym problemem, z jakim należało walczyć okazał się spadek liczby księży w diecezji warmińskiej.

Przypisy

<references>

Zobacz też

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Obłąk Jan, Sprawa polskiej ludności katolickiej na terenie diecezji warmińskiej w latach 1870-1914, Nasza Przeszłość, t. XVIII, 1963, s. 35-139.
Piątek Tadeusz i Jerzy, Starokatolicyzm, Warszawa 1987.