Stoczek Klasztorny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Dzieje miejscowości)
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Stoczka Klasztornego   
 
  |dopełniacz wsi        = Stoczka Klasztornego   
  |zdjęcie              = Zabytkowy zespół klasztorny bernardynów.jpg  
+
  |zdjęcie              = Stoczekkl.jpg  
  |opis zdjęcia          = Zabytkowy zespół klasztorny bernardynów 
+
  |opis zdjęcia          = Pałac i Ogród Klasztorny.<br>Źródło: [https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Stoczek_Klasztorny_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pielgrzymkowy_Ogr%C3%B3d_004.jpg Commons Wikimedia]
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Stoczek Klasztorny''' (niem. ''Springborn'') – część [[wieś sołecka|wsi sołeckiej]] [[Stoczek]] położonej w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[gmina Kiwity| gminie Kiwity]].
+
[[File:stoczekk.jpg|thumb|right|290px|Stoczek Klasztorny w latach 1890-1898.<br>Fot. Adolf Bötticher. <br>Źródło: Ze zbiorów dawnego Urzędu Prowincjonalnego Konserwatora Zabytków Prus Wschodnich w Królewcu. Kolekcja IS PAN]]
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Stoczek Klasztorny''' (niem. ''Springborn'') – część wsi sołeckiej [[Stoczek]] położonej w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Kiwity (gmina wiejska)| gminie Kiwity]].
 
+
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
W 2010 roku miejscowość była zamieszkana przez 102 osoby (łącznie Stoczek i Stoczek Klasztorny). Obecnie funkcję sołtysa Stoczka sprawuje [[Franciszek Boczkowski]] <ref> http://bip.warmia.mazury.pl/kiwity_gmina_wiejska/169/SOLTYSI_KADENCJI_2010-2014/ </ref>.
+
W 2010 roku miejscowość była zamieszkana przez 102 osoby (łączna liczba mieszkańców wsi: Stoczek i Stoczek Klasztorny). Obecnie funkcję sołtysa Stoczka sprawuje [[Franciszek Boczkowski]] <ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/kiwity_gmina_wiejska/169/SOLTYSI_KADENCJI_2010-2014/ bip.warmia.mazury.pl] [20.03.2014] </ref>.
<br/>
+
<br/><br/>
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Miejscowość jest położona w odległości 11 km na wschód od [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarka Warmińskiego]].
 
Miejscowość jest położona w odległości 11 km na wschód od [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarka Warmińskiego]].
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
 
Wieś została lokowana przez biskupa [[Herman z Pragi| Hermana z Pragi]] w roku 1349. Pierwszy kościół został wzniesiony niedługo po założeniu miejscowości.
 
Wieś została lokowana przez biskupa [[Herman z Pragi| Hermana z Pragi]] w roku 1349. Pierwszy kościół został wzniesiony niedługo po założeniu miejscowości.
Miejscowość boleśnie przeżyła okres [[wojny polsko-szwedzkie|wojen polsko-szwedzkich]]. W tym okresie w Stoczku Klasztornym przebywały wojska szwedzkiej Gustawa II Adolfa, pustosząc niemiłosiernie miejscowość i okolice. Pod koniec lat 30. XVII wieku ówczesny biskup [[Mikołaj Szyszkowski]] zainicjował budowę kościoła wzniesionego w latach 1639-1641. Świątynia stała się siedzibą sprowadzonych przez Szyszkowskiego braci zakonu Bernardynów. Zabudowania klasztorne powstały już za czasów biskupa [[Jan Stefan Wydżga| Jana Wydżgi]] w latach 1659-1677. W latach 1708-1717 dobudowano wieżę kościelną, nawę oraz krużganki. Wiek XVII i XVII to czas licznych pielgrzymek do Stoczka Klasztornego. Kiedy w 1810 roku doszło do rozwiązania klasztorów w [[Prusy|Prusach]], zespół świątynny trafił pod opiekę kolejnych proboszczów z [[Kiwity| Kiwit]]. W latach 1870-1873 rezydowali tu księża Misjonarze; później zespół został przekształcony w dom rekolekcyjny oraz dom księży emerytów. Bernardyni powrócili do Stoczka Klasztornego w roku 1926. W okresie od października 1953 do października roku następnego, w Stoczku przebywał internowany przez władze Polski Ludowej prymas kardynał [[Stefan Wyszyński]]. Od 1957 roku klasztor stał się siedzibą Księży Marian.
+
 
 +
Miejscowość bardzo ucierpiała w okresie wojen polsko-szwedzkich, kiedy to w Stoczku Klasztornym przebywały wojska szwedzkie Gustawa II Adolfa, pustosząc miejscowość i okolice. Pod koniec lat 30. XVII w. ówczesny biskup [[Mikołaj Szyszkowski]] zainicjował budowę kościoła, który powstawał w latach 1639–1641. Świątynia stała się siedzibą sprowadzonych przez Szyszkowskiego braci zakonu Bernardynów. Zabudowania klasztorne powstały już za czasów biskupa [[Jan Stefan Wydżga| Jana Wydżgi]] w latach 1659–1677. W latach 1708–1717 dobudowano wieżę kościelną, nawę oraz krużganki. Wiek XVII i XVII to czas licznych pielgrzymek do Stoczka Klasztornego. Kiedy w 1810 roku doszło do rozwiązania klasztorów w [[Prusy|Prusach]], zespół świątynny trafił pod opiekę kolejnych proboszczów z [[Kiwity| Kiwit]]. W latach 1870–1873 rezydowali tu Księża Misjonarze; później zespół został przekształcony w dom rekolekcyjny oraz dom księży emerytów. Bernardyni powrócili do Stoczka Klasztornego w roku 1926.  
 +
 
 +
W okresie od października 1953 do października roku następnego w Stoczku przebywał internowany przez władze Polski Ludowej prymas kardynał [[Stefan Wyszyński]]. Od 1957 roku klasztor stał się siedzibą Księży Marian.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Turystyka ==
 
== Turystyka ==
*Szlak rowerowy o długości 36 km - przebieg trasy: Lidzbark Warmiński - [[Koniewo]] - [[Budniki]] - [[Kotowo]] - [[Morawa]] - [[Napraty]] - Stoczek Klasztorny - [[Kierwiny]] - [[Sarnowo (gmina Lidzbark Warmiński)|Sarnowo ]] - Lidzbark Warmiński
+
*szlak rowerowy o długości 36 km przebieg trasy: Lidzbark Warmiński [[Koniewo]] [[Budniki]] [[Kotowo]] [[Morawa]] [[Napraty]] Stoczek Klasztorny [[Kierwiny]] [[Sarnowo (gmina Lidzbark Warmiński)|Sarnowo]] Lidzbark Warmiński
<br/>
 
 
 
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Barokowy kościół wzniesiony w latach 1639-1641, rozbudowany w latach 1708-1717; wyposażenie wnętrza pochodzi z XVIII stulecia
+
*barokowy kościół wzniesiony w latach 1639–1641, rozbudowany w latach 1708–1717; wyposażenie wnętrza pochodzi z XVIII w.
*Klasztor barokowy wybudowany w latach 1659-1677, rozbudowany w latach 1716-1717. Na parterze w części północno-zachodniej zlokalizowane jest muzeum, w którym zgromadzono liczne zabytki sztuki sakralnej
+
*klasztor barokowy wybudowany w latach 1659–1677, rozbudowany w latach 1716–1717; na parterze w części północno-zachodniej zlokalizowane jest muzeum, w którym zgromadzono liczne zabytki sztuki sakralnej
*[[Kapliczki w Stoczku Klasztornym|Trzy kapliczki przydrożne]]: dwie barokowe i jedna pochodząca z XIX wieku, wzniesiona w stylu klasycystycznym
+
*[[kapliczki w Stoczku Klasztornym|trzy kapliczki przydrożne]]: dwie barokowe i jedna pochodząca z XIX w., wzniesiona w stylu klasycystycznym
[[File:Stoczek Klasztorny w latach 1890-1898.jpg|thumb|300 px|Stoczek Klasztorny w latach 1890-1898]]
 
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
#Bielawny Krzysztof, ''Najpopularniejszy szlak pielgrzymkowy po sanktuariach Warmii i Mazur'', Olsztyn 2009.
 
#Chrzanowski Tadeusz, ''Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii'', Olsztyn 1978.
 
#Górski Tadeusz, ''Sanktuarium Matki Pokoju w Stoczku Warmińskim'', Olsztyn 1988.
 
#''Lidzbark Warmiński'', teksty Edwarda Radtke, Sławomira Skowronka, Władysława Strutyńskiego, Leonarda Szwedowicza, Olsztyn 2000.
 
#Rzempołuch Andrzej, ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1992.
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red.  Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS]  [data dostępu: 10.03.2014]
 
#[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#733/pl/i/stoczek_klasztorny_-_zabytkowy_zespol_klasztorny_bernardynow| CiekaweMazury.pl] [data dostępu: 20.03.2014]
 
#[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=305:jan-chlosta-niezwyklosc-warmii-w-kulturze-polskiej&catid=51:czytelnia&Itemid=190| Dom Warmiński] [data dostępu: 20.03.2014]
 
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/koscioly/stoczek_klasztorny| Olsztyńska Strona Rowerowa] [data dostępu: 20.03.2014]
 
#[http://www.stoczek.pl/| Stoczek Klasztorny] [data dostępu: 20.03.2014]
 
 
 
<br/>
 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 +
== Bibliografia ==
 +
Bielawny Krzysztof, ''Najpopularniejszy szlak pielgrzymkowy po sanktuariach Warmii i Mazur'', Olsztyn 2009.<br/>
 +
Chrzanowski Tadeusz, ''Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii'', Olsztyn 1978.<br/>
 +
Górski Tadeusz, ''Sanktuarium Matki Pokoju w Stoczku Warmińskim'', Olsztyn 1988.<br/>
 +
''Lidzbark Warmiński'', teksty Edwarda Radtke, Sławomira Skowronka, Władysława Strutyńskiego, Leonarda Szwedowicza, Olsztyn 2000.<br/>
 +
Rzempołuch Andrzej, ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1992.<br/>
 +
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red.  Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.03.2014]<br/>
 +
[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#733/pl/i/stoczek_klasztorny_-_zabytkowy_zespol_klasztorny_bernardynow ciekawemazury.pl] [20.03.2014]<br/>
 +
[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=305:jan-chlosta-niezwyklosc-warmii-w-kulturze-polskiej&catid=51:czytelnia&Itemid=190 domwarminski.pl] [20.03.2014]<br/>
 +
[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/koscioly/stoczek_klasztorny Olsztyńska Strona Rowerowa] [20.03.2014]<br/>
 +
[http://www.stoczek.pl/ stoczek.pl] [20.03.2014]<br/>
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Stoczek Warmiński]] [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] [[Kategoria: Gmina Kiwity]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] [[Kategoria: Kiwity (gmina wiejska)]] [[Kategoria: 1301-1400]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]

Wersja z 12:33, 8 sty 2016

Stoczek Klasztorny

Pałac i Ogród Klasztorny.Źródło: Commons Wikimedia
Pałac i Ogród Klasztorny.
Źródło: Commons Wikimedia
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat lidzbarski
Gmina Kiwity
Liczba ludności (2010) 102 (łącznie Stoczek i Stoczek Klasztorny)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Stoczek Klasztorny
Stoczek Klasztorny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Stoczek Klasztorny
Stoczek Klasztorny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Stoczek Klasztorny w latach 1890-1898.
Fot. Adolf Bötticher.
Źródło: Ze zbiorów dawnego Urzędu Prowincjonalnego Konserwatora Zabytków Prus Wschodnich w Królewcu. Kolekcja IS PAN

Stoczek Klasztorny (niem. Springborn) – część wsi sołeckiej Stoczek położonej w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Kiwity. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku miejscowość była zamieszkana przez 102 osoby (łączna liczba mieszkańców wsi: Stoczek i Stoczek Klasztorny). Obecnie funkcję sołtysa Stoczka sprawuje Franciszek Boczkowski [1].

Położenie

Miejscowość jest położona w odległości 11 km na wschód od Lidzbarka Warmińskiego.

Dzieje miejscowości

Wieś została lokowana przez biskupa Hermana z Pragi w roku 1349. Pierwszy kościół został wzniesiony niedługo po założeniu miejscowości.

Miejscowość bardzo ucierpiała w okresie wojen polsko-szwedzkich, kiedy to w Stoczku Klasztornym przebywały wojska szwedzkie Gustawa II Adolfa, pustosząc miejscowość i okolice. Pod koniec lat 30. XVII w. ówczesny biskup Mikołaj Szyszkowski zainicjował budowę kościoła, który powstawał w latach 1639–1641. Świątynia stała się siedzibą sprowadzonych przez Szyszkowskiego braci zakonu Bernardynów. Zabudowania klasztorne powstały już za czasów biskupa Jana Wydżgi w latach 1659–1677. W latach 1708–1717 dobudowano wieżę kościelną, nawę oraz krużganki. Wiek XVII i XVII to czas licznych pielgrzymek do Stoczka Klasztornego. Kiedy w 1810 roku doszło do rozwiązania klasztorów w Prusach, zespół świątynny trafił pod opiekę kolejnych proboszczów z Kiwit. W latach 1870–1873 rezydowali tu Księża Misjonarze; później zespół został przekształcony w dom rekolekcyjny oraz dom księży emerytów. Bernardyni powrócili do Stoczka Klasztornego w roku 1926.

W okresie od października 1953 do października roku następnego w Stoczku przebywał internowany przez władze Polski Ludowej prymas kardynał Stefan Wyszyński. Od 1957 roku klasztor stał się siedzibą Księży Marian.

Turystyka

Zabytki

  • barokowy kościół wzniesiony w latach 1639–1641, rozbudowany w latach 1708–1717; wyposażenie wnętrza pochodzi z XVIII w.
  • klasztor barokowy wybudowany w latach 1659–1677, rozbudowany w latach 1716–1717; na parterze w części północno-zachodniej zlokalizowane jest muzeum, w którym zgromadzono liczne zabytki sztuki sakralnej
  • trzy kapliczki przydrożne: dwie barokowe i jedna pochodząca z XIX w., wzniesiona w stylu klasycystycznym

Przypisy

  1. bip.warmia.mazury.pl [20.03.2014]

Bibliografia

Bielawny Krzysztof, Najpopularniejszy szlak pielgrzymkowy po sanktuariach Warmii i Mazur, Olsztyn 2009.
Chrzanowski Tadeusz, Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii, Olsztyn 1978.
Górski Tadeusz, Sanktuarium Matki Pokoju w Stoczku Warmińskim, Olsztyn 1988.
Lidzbark Warmiński, teksty Edwarda Radtke, Sławomira Skowronka, Władysława Strutyńskiego, Leonarda Szwedowicza, Olsztyn 2000.
Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
ciekawemazury.pl [20.03.2014]
domwarminski.pl [20.03.2014]
Olsztyńska Strona Rowerowa [20.03.2014]
stoczek.pl [20.03.2014]