Szczepkowo-Giewarty

Szczepkowo-Giewarty
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nidzicki
Gmina	Janowo
Sołectwo	Szczepkowo-Giewarty
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Szczepkowo-Giewarty
Położenie na mapie Polski Szczepkowo-Giewarty
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Szczepkowo - Giewarty (1414 Sczepkowo, Golambyewo, Sczepkowo, Szczepkowo-Rakowo, Gyevarthovo) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Wieś znajduje się nieopodal Jeziora Zawadzkiego. Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowo, która znajduje się w zasięgu trzech mezoregionów fizyczno - geograficznych: Równina Kurpiowska, Równina Mazurska, Wysoczyzna Ciechanowska. Rzeźba terenu Wysoczyzny jest falista, miejscami pagórkowata, z wysokościami rzędu 150-200 m npm. Część wschodnia natomiast równiną sandrową (Równina Kurpiowska) o rzędnych 140-150 m npm. Miejscami występują tutaj pagórki czołowomorenowe o wysokości względnej do 30 m. Na terenie gminy odnajdziemy osady polodowcowych piasków, żwirów oraz lokalnie glin zwałowych. Ponadto gdzieniegdzie znajdują się płytkie osady – torfy oraz mioceńskie piaski mułkowate. Znaczącą formą morfologiczną jest dolina rzeki Orzyc, o szerokości przeważnie od 200 m do 700 m.

Dzieje miejscowości

Pierwotnie wieś Szczepkowo znajdowała się na obszarze osady nad rzeką Orzyc, która z czasem podzieliła się na: Szczepkowo-Borowe, Szczepkowo-Pawełki, Szczepkowo-Zalesie, Szczepkowo-Giewarty, Szczepkowo-Kukiełki, Szczepkowo-Soldany, Szczepkowo-Skrody i Szczepkowo-Iwany. Wieś miała charakter szlachecki. Pierwsze informacje o wsi pochodzą z 1414 r. kiedy została obrabowana przez Krzyżaków. Nie znana jest dokładna data lokacji wsi. Nie wiadomo jaka jest etymologia nazwy miejscowości. W 1443 r. Piotr z Szczepkowa-Giewarty sprzedał całą część ojcowizny w Szczepkowie-Giewarty Janowi, Stanisławowi i Torze - braciom z Szczepkowa. W 1449 r. Świętosław ze Szczepkowa sprzedał Mikołajowi ze Smolan 10 włówk w Szczepkowie - Giewarty. W 1578 r. należała do parafii Janowiec Kościelny powiat mławski. Pod koniec XIX w. istniało tu 12 domów. W tym okresie mieszkało tutaj 90 osób. Wieś obejmowała 223 mórg. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowy wiejskiej.

Ludzie związani z miejscowością:

W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Maria Sobania.

Bibliografia:

Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.