Szyldak: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Szyldak  
 
  |nazwa                = Szyldak  
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        = Szyldaka  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Szyldak''' (niem. ''Schildeck'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Ostróda (gmina wiejska)|gminie Ostróda]].  
+
''' Szyldak''' (niem. ''Schildeck'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Ostróda (gmina wiejska)|gminie Ostróda]].  
 
+
Do 1954 roku siedziba [[Gmina Szyldak|gminy Szyldak]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 839 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Marek Szostek]]
Do 1954 roku siedziba [[Gmina Szyldak|gminy Szyldak]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
<ref> [http://www.bip.gminaostroda.pl/modules.php?name=Sections&op=viewarticle&artid=625/ Bank Danych Lokalnych GUS] [29.08.2013]</ref>.
 
+
<br/><br/>
<br/>
 
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Miejscowość położona na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie]]), w odległości 14 km na południowy wschód od [[Ostróda|Ostródy]].
 
<br/>
 
 
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
Wieś została założona w 1325 roku przez rycerza Johannesa Otatz. Przywilej lokacyjny uzyskała natomiast w 1335 roku.  W pierwszej połowie XVIII wieku na terenie wsi wybudowano szkołę z inicjatywy francuskiego hugenota [[Jan Borée| Jana Borée]]. W 1577 roku kościół w Szyldaku był przypisany do parafii w [[Kraplewo|Kraplewie]]. Do XIX wieku majątek wielokrotnie zmieniał właścicieli. Dopiero od XIX stulecia do lat 20. XX wieku Szyldak stanowił własność  rodziny Hardtów. W tym okresie w majątku działała gorzelnia, mleczarnia, prowadzono także hodowlę koni rasy wschodniopruskiej. W 1919 roku Lissa von Hardt poślubiła generała Günthera von Niebelschütz, który został rozstrzelany przez Rosjan w Szyldaku 26 stycznia 1945 roku. Na terenie wsi znajduje się wpisany do rejestru zabytków [[lkwim:Dwór w Szyldaku|dwór]] eklektyczny z przełomu XIX i XX wieku oraz [[Park krajobrazowy w Szyldaku|park krajobrazowy]] z tego okresu, a także zabudowania folwarczne.
 
Po 1945 roku w miejscowości uruchomiono [[Stacja Hodowli Roślin w Szyldaku|Stację Hodowli Roślin]]. Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Marek Szostek]]
 
<ref> http://www.bip.gminaostroda.pl/modules.php?name=Sections&op=viewarticle&artid=625 [data dostępu: 29.08.2013]</ref>.
 
  
 +
==Położenie==
 +
Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko–Ostródzkie]]), w odległości 14 km na południowy wschód od [[Ostróda|Ostródy]].
 
<br/>
 
<br/>
  
===Edukacja===
+
== Dzieje miejscowości ==
*[[Szkoła Podstawowa w Szyldaku]]
+
Wieś została założona w 1325 roku przez rycerza Johannesa Otatz. Przywilej lokacyjny uzyskała natomiast w 1335 roku. W pierwszej połowie XVIII wieku na terenie wsi wybudowano szkołę z inicjatywy francuskiego hugenota [[Jan Borée| Jana Borée]]. W 1577 roku kościół w Szyldaku był przypisany do parafii w [[Kraplewo|Kraplewie]]. Do XIX wieku majątek wielokrotnie zmieniał właścicieli. Dopiero od XIX stulecia do lat 20. XX wieku Szyldak stanowił własność rodziny [[Rodzina Hardt| Hardtów]]. W tym okresie w majątku działała gorzelnia, mleczarnia, prowadzono także hodowlę koni rasy wschodniopruskiej. W 1919 roku [[Lissa von Hardt]] poślubiła generała Günthera von Niebelschütz, który został rozstrzelany przez Rosjan w Szyldaku 26 stycznia 1945 roku. Na terenie wsi znajduje się wpisany do rejestru zabytków [[lkwim:Dwór w Szyldaku|dwór]] eklektyczny z przełomu XIX i XX wieku oraz [[Park krajobrazowy w Szyldaku|park krajobrazowy]] z tego okresu, a także zabudowania folwarczne.
 +
Po 1945 roku w miejscowości uruchomiono [[Stacja Hodowli Roślin w Szyldaku|Stację Hodowli Roślin]].
  
 +
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
==Szkolnictwo==
*Zachowany [[lkwim:Dwór w Szyldaku|dwór]] wzniesiono około 1910 roku. Obiekt, wraz z parkiem został wpisany do [[Wojewódzki rejestr zabytków|wojewódzkiego rejestru zabytków]]. W północnej części zespołu zlokalizowane są zabudowania gospodarcze i inwentarskie. Obecnie dwór stanowi własność prywatną.
+
*[[Szkoła Podstawowa w Szyldaku|szkoła podstawowa]]
  
<br/>
+
== Zabytki==
 +
*[[lkwim:Dwór w Szyldaku|dwór]] wzniesiony około 1910 roku; wraz z parkiem wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków; w północnej części zespołu zlokalizowane są zabudowania gospodarcze i inwentarskie; obecnie własność prywatna
  
 
===Ludzie związani z miejscowością===
 
===Ludzie związani z miejscowością===
*[[Michał Nahorski]] (1922-1980) – nauczyciel, kierownik miejscowej szkoły w latach 1948-1950.
+
*[[Michał Nahorski]] (1922–1980) – nauczyciel, kierownik miejscowej szkoły w latach 1948–1950
 
 
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia==
 
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'',  Olsztyn 2001.
 
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'',  Olsztyn 2001.
 
#''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'',  red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
 
#''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'',  red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
#Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:11.08.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [11.08.2013]
#Deutsche Verwaltungsgeschichte:  http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html [data dostępu:11.08.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [11.08.2013]
#Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:11.08.2013]
+
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [11.08.2013]
 +
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>

Wersja z 17:33, 21 lis 2014

Szyldak

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ostródzki
Gmina Ostróda
Liczba ludności (2010) 839
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 14-106
Tablice rejestracyjne NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Szyldak
Szyldak
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Szyldak
Szyldak
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Szyldak (niem. Schildeck) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. Do 1954 roku siedziba gminy Szyldak. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 839 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marek Szostek [1].

Położenie

Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko–Ostródzkie), w odległości 14 km na południowy wschód od Ostródy.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1325 roku przez rycerza Johannesa Otatz. Przywilej lokacyjny uzyskała natomiast w 1335 roku. W pierwszej połowie XVIII wieku na terenie wsi wybudowano szkołę z inicjatywy francuskiego hugenota Jana Borée. W 1577 roku kościół w Szyldaku był przypisany do parafii w Kraplewie. Do XIX wieku majątek wielokrotnie zmieniał właścicieli. Dopiero od XIX stulecia do lat 20. XX wieku Szyldak stanowił własność rodziny Hardtów. W tym okresie w majątku działała gorzelnia, mleczarnia, prowadzono także hodowlę koni rasy wschodniopruskiej. W 1919 roku Lissa von Hardt poślubiła generała Günthera von Niebelschütz, który został rozstrzelany przez Rosjan w Szyldaku 26 stycznia 1945 roku. Na terenie wsi znajduje się wpisany do rejestru zabytków dwór eklektyczny z przełomu XIX i XX wieku oraz park krajobrazowy z tego okresu, a także zabudowania folwarczne. Po 1945 roku w miejscowości uruchomiono Stację Hodowli Roślin.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Szkolnictwo

Zabytki

  • dwór wzniesiony około 1910 roku; wraz z parkiem wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków; w północnej części zespołu zlokalizowane są zabudowania gospodarcze i inwentarskie; obecnie własność prywatna

Ludzie związani z miejscowością

  • Michał Nahorski (1922–1980) – nauczyciel, kierownik miejscowej szkoły w latach 1948–1950

Bibliografia

  1. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
  2. Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
  3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  4. Bank Danych Lokalnych GUS [11.08.2013]
  5. Deutsche Verwaltungsgeschichte [11.08.2013]
  6. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [11.08.2013]

Przypisy