Tolniki Małe: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Tolniki Małe  
 
  |nazwa                = Tolniki Małe  
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Tolników Małych  
 
  |dopełniacz wsi        = Tolników Małych  
  |zdjęcie              = Tolniki.jpg
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Zabytkowa kapliczka w Tolnikach Małych z 1684 roku,<br/>źródło: [http://www.ciekawemazury.pl/kapliczki_jacekjaw/1/K%C4%99trzy%C5%84ski/ Ciekawe Mazury], dostęp 23 września 2013   
+
  |opis zdjęcia          =    
  |rodzaj miejscowości  = Wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = kętrzyński  
 
  |powiat                = kętrzyński  
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      =
+
  |liczba ludności      = 72
  |rok                  =
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          =  
 
  |kod pocztowy          =  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Tolniki Małe''' (niem. ''Tollnigk'') – [[wieś sołecka]] położona w Polsce, w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Reszel (gmina miejsko-wiejska)|gminie Reszel]]. Wieś w latach 1975-1998 przynależała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Obecnie sołtysem wsi jest [[Jerzy Łagocki]].   
+
'''Tolniki Małe''' (niem. ''Tollnigk'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Reszel (gmina miejsko-wiejska)|gminie Reszel]]. Wieś w latach 1975–1998 należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 72 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest [[Jerzy Łagocki]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/reszel_gmina_miejsko_-_wiejska/125/Organizacja_dzialania_samorzadu/ Wrota Warmii i Mazur] [12.11.2013]</ref>.   
 +
<br/><br/>
  
 +
==Położenie==
 +
Miejscowość położona jest w odległości ok. 5 km od [[Reszel |Reszla]].
 
<br/>
 
<br/>
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Krajobraz falisty ziemi kętrzyńskiej ukształtował się w wyniku wzmożonej działalności erozyjnej ostatniego zlodowacenia. Lodowiec wielokrotnie powracał, po czym zatrzymywał się i cofał na północ, pozostawiając w swej wędrówce wały moren czołowych. Obecnie tworzą one spore wzgórza. Główne pasmo moren czołowych biegnie w kierunku z południowego zachodu na północny wschód. Podąża od [[Święta Lipka|Świętej Lipki]], którą otacza od północy łukiem, następnie na [[Bezławki]], [[Wilknowo]], [[Pręgowo]]. Z topniejących lodów wytworzyły się jeziora zastoiskowe. O istnieniu tych jezior, na obszarze powiatu świadczą nieckowate zagłębienia. Występują w nich iły piaszczyste, które wypełniają środek dawnego jeziora, ponadto gliny margliste, osadzające się na brzegach zbiornika.
 
  
 +
== Dzieje miejscowości ==
 +
W 1338 roku [[Prusowie |Prus]] o imieniu Tulniko otrzymał przywilej od biskupa warmińskiego i kapituły na założenie wsi, która liczyła 40 łanów (672 ha). Wieś miała nosić nazwę ''Saladin''. Mieszkańcom, którzy byli zmuszani karczować puszczę, zostało przyznane 14 lat wolnych od czynszu. Pod wpływem [[Prusowie|Prusów]] zamieszkujących te tereny utrwaliła się nazwa od imienia ich ziomka – Tulnik. Słowo oznaczjące „dużo” było tłumaczone jako synonim pomyślności, jakiej doświadczyli tutejsi pół–rycerze, pół–chłopi, zwani „wolnymi”. W 1594 roku został tylko jeden z kategorii „wolnych”. Reszta nie sprostała obowiązkom i została przydzielona do chłopów czynszowych, obłożonych licznymi powinnościami.
 +
 +
W 1656 roku wieś miała 40 łanów, dwóch sołtysów, jednego „wolnego” i 9 chłopów czynszowych. Znajdowała się tu także karczma. W 1785 roku w Tolnikach były 32 chałupy, w 1820 roku  37 chałup i 204 mieszkańców, a w 1939 roku - 270 mieszkańców. Po wojnie istniała szkoła wieczorowa dla pracujących.
 
<br/>
 
<br/>
=== Dzieje miejscowości ===
 
W 1338 roku Prus o imieniu Tulniko otrzymał przywilej od biskupa warmińskiego i kapituły na założenie wsi, która miała liczyć 40 łanów (672 ha). Wieś miała nosić nazwę Saladin. Mieszkańcom, którzy byli zmuszani karczować puszczę, zostało przyznane 14 lat wolnych od czynszu. Pod wpływem [[Prusowie|Prusów]], zamieszkujących te tereny, utrwaliła się nazwa od imienia ich ziomka – Tulnik. Słowo tłumaczone jako „dużo” było tłumaczone jako synonim pomyślności, jakiej doświadczyli tutejsi pół–rycerze, pół–chłopi, zwani „wolnymi”. W 1594 roku został tylko jeden z kategorii „wolnych”. Reszta nie sprostała obowiązkom i została przydzielona do chłopów czynszowych, obłożonych licznymi powinnościami.
 
 
W 1656 roku wieś miała 40 łanów, dwóch sołtysów, jednego „wolnego” i 9 chłopów czynszowych. Znajdowała się tu także karczma. W 1785 roku w Tolnikach były 32 chałupy, w 1820 roku – 37 chałup i 204 mieszkańców, a w 1939 roku - 270 mieszkańców. Po wojnie istniała szkoła wieczorowa dla pracujących.
 
  
 +
== Religia ==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego w Reszlu |parafii greckokatolickiej w Reszlu]].
 
<br/>
 
<br/>
=== Religia ===
 
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego w Reszlu |parafii greckokatolickiej pw. Przemienienia Pańskiego w Reszlu]].
 
  
 +
== Zabytki ==
 +
W centrum wsi stoi zabytkowa kapliczka z 1684 roku.
 
<br/>
 
<br/>
=== Zabytki ===
 
W centrum wsi stoi zabytkowa kapliczka z 1684 roku.
 
  
<br/>
+
== Bibliografia ==
=== Bibliografia ===
+
#Licharewa Zofia, ''Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.
 +
#Małecki Andrzej, ''Kętrzyn i okolice. Informator turystyczny'', 1990.
 +
#Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.
 +
#Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.
 +
#[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]
  
Licharewa Zofia, ''Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/>
+
{{Przypisy}}
Małecki Andrzej, ''Kętrzyn i okolice. Informator turystyczny'', 1990.<br/>
+
<references/>
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
 
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.
 
<br/>
 
  
 
[[Kategoria: Powiat kętrzyński]]
 
[[Kategoria: Powiat kętrzyński]]

Wersja z 19:37, 21 lis 2014

Tolniki Małe

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Reszel
Liczba ludności (2010) 72
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NKE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Tolniki Małe
Tolniki Małe
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Tolniki Małe
Tolniki Małe
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Tolniki Małe (niem. Tollnigk) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Reszel. Wieś w latach 1975–1998 należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 72 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Jerzy Łagocki[1].

Położenie

Miejscowość położona jest w odległości ok. 5 km od Reszla.

Dzieje miejscowości

W 1338 roku Prus o imieniu Tulniko otrzymał przywilej od biskupa warmińskiego i kapituły na założenie wsi, która liczyła 40 łanów (672 ha). Wieś miała nosić nazwę Saladin. Mieszkańcom, którzy byli zmuszani karczować puszczę, zostało przyznane 14 lat wolnych od czynszu. Pod wpływem Prusów zamieszkujących te tereny utrwaliła się nazwa od imienia ich ziomka – Tulnik. Słowo oznaczjące „dużo” było tłumaczone jako synonim pomyślności, jakiej doświadczyli tutejsi pół–rycerze, pół–chłopi, zwani „wolnymi”. W 1594 roku został tylko jeden z kategorii „wolnych”. Reszta nie sprostała obowiązkom i została przydzielona do chłopów czynszowych, obłożonych licznymi powinnościami.

W 1656 roku wieś miała 40 łanów, dwóch sołtysów, jednego „wolnego” i 9 chłopów czynszowych. Znajdowała się tu także karczma. W 1785 roku w Tolnikach były 32 chałupy, w 1820 roku 37 chałup i 204 mieszkańców, a w 1939 roku - 270 mieszkańców. Po wojnie istniała szkoła wieczorowa dla pracujących.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii greckokatolickiej w Reszlu.

Zabytki

W centrum wsi stoi zabytkowa kapliczka z 1684 roku.

Bibliografia

  1. Licharewa Zofia, Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
  2. Małecki Andrzej, Kętrzyn i okolice. Informator turystyczny, 1990.
  3. Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
  4. Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
  5. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]

Przypisy

  1. Wrota Warmii i Mazur [12.11.2013]