Tros

Tros
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	giżycki
Gmina	Ryn
Liczba ludności (2010)	211
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Tros
Położenie na mapie Polski Tros
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Tros (niem. Trossen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 211 mieszkańców (łącznie z osadami Bachorza, Canki i Dzikowizna). W skład sołectwa wchodzą miejscowości Tros, Bachorza i Canki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Roman Norko.

Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 17 km na południowy zachód od Giżycka i 5 km na północny wschód od Rynu; przebiega przez nią droga krajowa nr 59. W lesie na południowy zachód od wsi znajduje się Troskie Bagno.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Książęcych. Dokładna data jej założenia nie jest znana. Po raz pierwszy występuje w źródłach z 1553 roku, zawierających opis granic pobliskiego Skopu. Ze względu na brak jakiegokolwiek przywileju wiadomo jedynie, że Tros liczył w tym okresie 34 łany, w tym cztery należały do sołtysa. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku; w 1719 roku gospodarowało tu dwóch sołtysów, karczmarz i 12 chłopów, a dziesięć łanów leżało odłogiem. Pod koniec tego samego stulecia było tu łącznie 18 chłopów. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Rynie.

Szkołę we wsi założono w XVIII wieku. W 1935 roku zatrudniała ona jednego nauczyciela i miała jedną salę lekcyjną. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie 1 września 1947 roku, a zlikwidowano w 1973 roku. Przez cały ten okres pracował w niej jeden nauczyciel.

W 1970 roku Tros składał się z 39 budynków mieszkalnych; znajdowały się tu: przedszkole, klub, punkt biblioteczny, boisko sportowe, działało kółko rolnicze oraz gorzelnia (produkcję wstrzymano w 1975 roku). Przy wsi funkcjonowały dwa pegeery: PGR Bachorza i PGR Canki (oba powstały na bazie przedwojennych majątków). W latach 1954-1972 Tros należał do gromady Ryn.

Tros. Cmentarz ewangelicki

Liczba mieszkańców

1857 - 251 osób

1933 - 282 osoby

1939 - 262 osoby

1970 - 271 osób, 28 gospodarstw

Zabytki

• Cmentarz ewangelicki z początku XX wieku

Bibliografia

1. Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
2. Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
3. Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany", red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
4. Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
5. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
6. Gminna ewidencja zabytków, w: Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Część A, Ryn 2009/2010 [data dostępu: 5.03.2014]
7. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
8. Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]