Turowo (gmina Pisz)

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Turowo

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Pisz
Liczba ludności (2010) 330
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-200
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Turowo
Turowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Turowo
Turowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Turowo (niem. Turowen, od 1938 r. Turau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 330 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Grażyna Kowalczyk[2].

Położenie

Wieś położona jest 14 km na południe od Pisza, na wschód od drogi krajowej nr 63, w pobliżu granicy z powiatem kolneńskim w województwie podlaskim. W Turowie zaczyna swój bieg strumyk Dziadówka, lewy dopływ Pisy, a na wschód od wsi płynie strumyk Jankowa Struga, prawy dopływ Wincenty.

Dzieje miejscowości

Osada istniała już w 1424 roku, gdy o 60 łanów dąbrowy w tej okolicy starał się niejaki Jone. Przywilej został wydany w 1429 roku dla Mikołaja von Sernaw na prawie chełmińskim na 50 łanów. Okolica ta już wówczas zwana była Thuraw. W 1445 roku wieś należała do niejakiego Tomka i zwana była Tomken feld; z kolei w XVI wieku Turowo, Rakówko i dwa inne majątki (Siedliska i Lipniki) znajdowały się w posiadaniu jednej rodziny i wszystkie je łącznie nazywano Krzysztofami. Tak więc w XV i XVI wieku zmiany nazw są dla tych dóbr charakterystyczne i prawdopodobnie wiązały się z kolejnymi właścicielami: Thuraw,Turenn, Tomken feld, Turoβtzicken, Turoffczicken, Stennicko Turoffsken, Krzysztofy, alten Christffs; ostatecznie jednak utrwaliła się nazwa Turowen. W 1750 roku wieś należała do Urszuli Ślesińskiej i Stanisława Karpińskiego.

Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W 1935 roku dwóch nauczycieli zajmowało się tu edukacją 82 dzieci.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

  • 1857 r. – 304 osoby
  • 1864 r. – 333 osoby
  • 1867 r. – 320 osób
  • 1933 r. – 364 osoby
  • 1939 r. – 305 osób

Zabytki

Bibliografia

  1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
  2. Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
  3. Gąsiorowski Andrzej, Podróże historyczne i krajoznawcze po pograniczu pruskim 1466-1939, Olsztyn 2005.
  4. von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
  5. Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
  6. Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
  7. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  8. Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.
  9. Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.08.2013]
  10. Bank Danych Lokalnych GUS [05.08.2013]
  11. Strona Urzędu Gminy Pisz [05.08.2013]

Przypisy

  1. łącznie Turowo i Turowo Duże
  2. Strona Urzędu Gminy Pisz [20.09.2013]