Tylice: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia:) |
|||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Tylic | |dopełniacz wsi = Tylic | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Figura Tylice.jpg |
| − | + | |opis zdjęcia = Figura św. Michała Archanioła, źródło: www.gwizdziny.bil - wm.pl, 12.09.2013. | |
| − | |rodzaj miejscowości = wieś | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko - mazurskie | |województwo = warmińsko - mazurskie | ||
|powiat = nowomiejski | |powiat = nowomiejski | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Tylice'''</big> (niem. Tillitz) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego. | + | <big>'''Tylice'''</big> (niem. Tillitz) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[gmina Nowe Miasto Lubawskie |gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego. |
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Miejscowość położona jest na terenie gminy Nowe Miasto Lubawskie, która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę. Obszar gminy obejmuje | + | Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Nowe Miasto Lubawskie|gminy Nowe Miasto Lubawskie]], która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę. Obszar gminy obejmuje [[Pojezierze Brodnickie]], [[Garb Lubawski]] i głęboko wciętą dolinę[[Drwęca |Drwęcy]]. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od [[Nowy Dwór Bratiański |Nowego Dworu Bratiańskiego]] znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi [[Chrośle]] i na południe od [[Jamielnik |Jamielnika]] występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi [[rzeka Drwęca]]. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1319. W tym roku istniał już w Tylicach kościół. Nie znana jest dokładna data lokacji. W 1326 r. Tylice były własnością biskupów chełmińskich a wasalem na tym terenie był Mikołaj. W 1488 r. biskup chełmiński Stefan z Nidzicy nadaje rodzinie Kostków z Tyliczek prawo patronatu nad kościołem. Jeszcze w XVIII w. Tylice były własnością biskupa chełmińskiego. W 1731 r. wieś miała 43 dymy. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 1275 ha: 1048 gruntów ornych, 20 łąk, 3 lasu. W 1885 r. było 125 dymów oraz istniały 64 domy. We wsi mieszkało 645 osób: 633 katolików i 12 ewangelików. Od tego samego roku przy kościele funkcjonowało bractwo trzeźwości. We wsi była szkoła 2 – klasowa. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowań wiejskich. | + | Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1319. W tym roku istniał już w Tylicach kościół. Nie znana jest dokładna data lokacji. W 1326 r. Tylice były własnością biskupów chełmińskich a wasalem na tym terenie był Mikołaj. W 1488 r. biskup chełmiński Stefan z [[Nidzica |Nidzicy]] nadaje rodzinie Kostków z Tyliczek prawo patronatu nad kościołem. Jeszcze w XVIII w. Tylice były własnością biskupa chełmińskiego. W 1731 r. wieś miała 43 dymy. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 1275 ha: 1048 gruntów ornych, 20 łąk, 3 lasu. W 1885 r. było 125 dymów oraz istniały 64 domy. We wsi mieszkało 645 osób: 633 katolików i 12 ewangelików. Od tego samego roku przy kościele funkcjonowało bractwo trzeźwości. We wsi była szkoła 2 – klasowa. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowań wiejskich. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 46: | Linia 46: | ||
===Kultura=== | ===Kultura=== | ||
| − | Na terenie wsi znajduje się kościół parafialny, Szkoła Podstawowa, świetlica wiejska, Ochotnicza Straż Pożarna. | + | Na terenie wsi znajduje się kościół parafialny, [[Szkoła Podstawowa]], świetlica wiejska, [[Ochotnicza Straż Pożarna]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 52: | Linia 52: | ||
=== Ludzie związani z miejscowością: === | === Ludzie związani z miejscowością: === | ||
| − | Sołtysem w | + | Sołtysem w kadencji 2011 - 2015 jest [[Ewa Makowska]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
| − | We wsi napotkamy na pozostałości po zabudowaniach dworskich, na kościół p.w. św. Michała Archanioła, krzyże przydrożne oraz zabudowania gospodarcze z XIX i XX w. | + | We wsi napotkamy na pozostałości po zabudowaniach dworskich, na [[kościół p.w. św. Michała Archanioła]], krzyże przydrożne oraz zabudowania gospodarcze z XIX i XX w. |
| − | [[File:Kościół w Tylicach.jpg|thumb|Kościół p.w. św. Michała Archanioła, źródło: www.polska.regiopedia.pl, 12.09.2013.]] | + | [[File:Kościół w Tylicach.jpg|300 px |thumb|Kościół p.w. św. Michała Archanioła, źródło: www.polska.regiopedia.pl, 12.09.2013.]] |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 75: | Linia 75: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat nowomiejski]][[Kategoria:Gmina Nowe Miasto Lubawskie]][[Kategoria:Wieś sołecka]] |
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 13:29, 20 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 13:29, 20 wrz 2013 (CEST) | ||
Wersja z 20:43, 28 paź 2013
| Tylice | |
| | |
 Figura św. Michała Archanioła, źródło: www.gwizdziny.bil - wm.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Nowe Miasto Lubawskie |
| Sołectwo | Tylce |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
| Tablice rejestracyjne | NNM |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Tylice | |
| Położenie na mapie Polski  Tylice | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Tylice (niem. Tillitz) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie gminy Nowe Miasto Lubawskie, która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę. Obszar gminy obejmuje Pojezierze Brodnickie, Garb Lubawski i głęboko wciętą dolinęDrwęcy. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od Nowego Dworu Bratiańskiego znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi Chrośle i na południe od Jamielnika występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka Drwęca. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.
Dzieje miejscowości
Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1319. W tym roku istniał już w Tylicach kościół. Nie znana jest dokładna data lokacji. W 1326 r. Tylice były własnością biskupów chełmińskich a wasalem na tym terenie był Mikołaj. W 1488 r. biskup chełmiński Stefan z Nidzicy nadaje rodzinie Kostków z Tyliczek prawo patronatu nad kościołem. Jeszcze w XVIII w. Tylice były własnością biskupa chełmińskiego. W 1731 r. wieś miała 43 dymy. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 1275 ha: 1048 gruntów ornych, 20 łąk, 3 lasu. W 1885 r. było 125 dymów oraz istniały 64 domy. We wsi mieszkało 645 osób: 633 katolików i 12 ewangelików. Od tego samego roku przy kościele funkcjonowało bractwo trzeźwości. We wsi była szkoła 2 – klasowa. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowań wiejskich.
Kultura
Na terenie wsi znajduje się kościół parafialny, Szkoła Podstawowa, świetlica wiejska, Ochotnicza Straż Pożarna.
Ludzie związani z miejscowością:
Sołtysem w kadencji 2011 - 2015 jest Ewa Makowska.
Zabytki:
We wsi napotkamy na pozostałości po zabudowaniach dworskich, na kościół p.w. św. Michała Archanioła, krzyże przydrożne oraz zabudowania gospodarcze z XIX i XX w.
Bibliografia:
Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy, Toruń 1997, 82 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XII, Warszawa 1892, 960 ss.
