Uzdowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Uzdowo ''' (niem. ''Usdau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[gmina Działdowo|gminie Działdowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo ciechanowskie|województwa ciechanowskiego]].  
+
''' Uzdowo ''' (niem. ''Usdau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Działdowo (gmina wiejska)|gminie Działdowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo ciechanowskie|województwa ciechanowskiego]].  
  
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 801 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krystyna Roman]]<ref>http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=92 [data dostępu: 5.12.2013]</ref>.
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 801 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krystyna Roman]]<ref>http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=92 [data dostępu: 5.12.2013]</ref>.
Linia 45: Linia 45:
 
Kościół w Uzdowie wybudowano już w czasach krzyżackich. Od XVI wieku była to świątynia ewangelicka, siedziba parafii. Przy kościele działała szkoła parafialna.  
 
Kościół w Uzdowie wybudowano już w czasach krzyżackich. Od XVI wieku była to świątynia ewangelicka, siedziba parafii. Przy kościele działała szkoła parafialna.  
  
27 sierpnia 1914 roku stoczono krwawą bitwę pod Uzdowem - część kontrofensywy wojsk niemieckich. W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W drugiej połowie lat 50. Uzdowo było krótko siedzibą [[gromada Uzdowo|gromady]]. Na początku lat 60. w czynie społecznym założono tu wiejski dom kultury.
+
27 sierpnia 1914 roku stoczono krwawą bitwę pod Uzdowem - część kontrofensywy wojsk niemieckich. W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W drugiej połowie lat 50. Uzdowo było krótko siedzibą [[Gromada Uzdowo|gromady]]. Na początku lat 60. w czynie społecznym założono tu wiejski dom kultury.
  
  
Linia 57: Linia 57:
  
 
== Edukacja ==
 
== Edukacja ==
*[[Szkoła Podstawowa w Uzdowie]]
+
*[[Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Uzdowie|Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza]]
 +
<br/>
 +
 
 +
==Kultura==
 +
We wsi działa [[lkwim:Gminna Biblioteka Publiczna w Burkacie Filia w Uzdowie| Biblioteka Publiczna]], będąca filią [[lkwim:Gminna Biblioteka Publiczna w Burkacie|Gminnej Biblioteki Publicznej w Burkacie]].
 +
<br/>
 +
 
 +
==Religia==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Matki Bożej Różańcowej w Turzy Wielkiej|parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Różańcowej w Turzy Wielkiej]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Turystyka ==
 
== Turystyka ==
Wieś znajduje się na jednym ze [[szlaki grunwaldzkie|szlaków grunwaldzkich]]: [[Lidzbark]] - [[Gródki]] - [[Wysoka]] - [[Działdowo]] - Uzdowo - [[Grunwald]]
+
*[[Szlak pieszy grunwladzki: Grunwald – Bądzyn|Szlak pieszy grunwladzki: Grunwald – Bądzyn]] - czerwony szlak pieszy o łącznej długości 98 km - przebieg trasy: [[Grunwald]] – [[Leszcz]] – Uzdowo – [[Myślęta]] – [[Turza Wielka]] – [[Prioma]] – [[Płośnica]] – [[Turza Mała]] – [[Jeleń]] – [[Lidzbark]] – [[Bądzyn]].
 
+
*[[Szlaki grunwaldzkie |Szlak grunwaldzki]]: [[Lidzbark]] - [[Gródki]] - [[Wysoka]] - [[Działdowo]] - Uzdowo - Grunwald.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Dawny [[Kościół filialny w Uzdowie|kościół]] ewangelicki, obecnie filialny, z XIX wieku, murowany, otynkowany, dach kryty dachówką ceramiczną
+
*Dawny [[Kościół pw. św. Michała Archanioła w Uzdowie|kościół]] ewangelicki, obecnie filialny, z XIX wieku, murowany, otynkowany, dach kryty dachówką ceramiczną
 
*Cmentarz ewangelicki, zaniedbany, stanowi skupisko zieleni, ostatni pochówek z 1950 roku; własność parafii ewangelickiej
 
*Cmentarz ewangelicki, zaniedbany, stanowi skupisko zieleni, ostatni pochówek z 1950 roku; własność parafii ewangelickiej
 
*Kilka przykładów budownictwa z końca XIX i początku XX wieku - domy mieszkalne, murowane z czerwonej cegły
 
*Kilka przykładów budownictwa z końca XIX i początku XX wieku - domy mieszkalne, murowane z czerwonej cegły
Linia 87: Linia 95:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat działdowski]]  
 
+
[[Kategoria: Działdowo (gmina wiejska)]]  
<br/>
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
+
[[Kategoria: 1301-1400]]
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat działdowski]] [[Kategoria: Gmina Działdowo]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
 

Wersja z 13:53, 27 sie 2014

Uzdowo

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat działdowski
Gmina Działdowo
Liczba ludności (2010) 801
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Uzdowo
Uzdowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Uzdowo
Uzdowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Uzdowo (niem. Usdau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 801 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krystyna Roman[1].


Położenie

Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, 14 km na północ od Działdowa; krzyżują się tu drogi wojewódzkie nr 538 i 542


Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego, na obszarze ogromnych dóbr nadanych w 1321 roku Piotrowi z Leszcza i towarzyszom (zob. Wilamowo). Istniała już przed 1382 rokiem, kiedy to Heineman z Uzdowa sprawował urząd sędziego ziemskiego ostródzkiego; w 1440 roku Jan z Uzdowa pełnił tę samą funkcję (był on również członkiem Związku Pruskiego). 13 lipca 1410 roku przez Uzdowo przechodziła armia króla Władysława Jagiełły w drodze pod Grunwald. Wieś została zasiedlona przez osadników z ziemi dobrzyńskiej. Wywodzi się stąd szlachecki ród Uzdowskich (pierwotnie z ziemi chełmińskiej). Pod koniec XVII wieku Uzdowo należało do rodziny Ostaszewskich, a w następnym stuleciu do Wierzbickich, Zielińskich i Rybińskich.

Kościół w Uzdowie wybudowano już w czasach krzyżackich. Od XVI wieku była to świątynia ewangelicka, siedziba parafii. Przy kościele działała szkoła parafialna.

27 sierpnia 1914 roku stoczono krwawą bitwę pod Uzdowem - część kontrofensywy wojsk niemieckich. W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W drugiej połowie lat 50. Uzdowo było krótko siedzibą gromady. Na początku lat 60. w czynie społecznym założono tu wiejski dom kultury.


Liczba mieszkańców

1857 - 520 osób

1931 - 886 osób


Edukacja


Kultura

We wsi działa Biblioteka Publiczna, będąca filią Gminnej Biblioteki Publicznej w Burkacie.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Różańcowej w Turzy Wielkiej.

Turystyka


Zabytki

  • Dawny kościół ewangelicki, obecnie filialny, z XIX wieku, murowany, otynkowany, dach kryty dachówką ceramiczną
  • Cmentarz ewangelicki, zaniedbany, stanowi skupisko zieleni, ostatni pochówek z 1950 roku; własność parafii ewangelickiej
  • Kilka przykładów budownictwa z końca XIX i początku XX wieku - domy mieszkalne, murowane z czerwonej cegły


Bibliografia

  1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 2, Olsztyn 2011.
  2. Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
  3. Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
  4. Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.#Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  5. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  6. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
  7. Gminna ewidencja zabytków w: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Działdowo [data dostępu: 12.11.2013]
  8. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
  9. Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]


Przypisy

  1. http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=92 [data dostępu: 5.12.2013]