Wągsty: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Wągsty |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = |...")
 
 
(Nie pokazano 4 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        =     
 
  |dopełniacz wsi        =     
  |zdjęcie              =  
+
  |zdjęcie              = Parafialutry9.jpg
  |opis zdjęcia          =  
+
  |opis zdjęcia          = Wągsty - kaplica pw. Matki Bożej Różańcowej.<br/> Autor: Honza Groh. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:W%C4%85gsty,_03.jpg Wikimedia Commons]
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka  
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 32: Linia 32:
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
==Położenie==
 
==Położenie==
Miejscowość położona jest w środkowej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 11 km na zachód od [[Kolno|Kolna]], nieopodal Jeziora [[Jezioro Luterskie|Luterskiego]].
+
Miejscowość położona jest w środkowej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 11 km na zachód od [[Kolno|Kolna]], 3 km od drogi wojewódzkiej nr 57, nieopodal Jeziora [[Jezioro Luterskie|Luterskiego]].
  
 
==Dzieje miejscowości==
 
==Dzieje miejscowości==
 +
Wieś powstała w 1308 roku. Lokowana była na 75 włókach, a dokument lokacyjny wydała biskup warmiński [[Eberhard z Nysy]]. Właścicielem wsi w pierwszej połowie XVII w. był [[Stefan Sadorski]]. 18 grudnia 1636 przekazał Wągsty i [[Księżno]] [[Kapituła warmińska|kapitule warmińskiej]] na utrzymanie trzech misjonarzy w [[Święta Lipka|Świętej Lipce]]. W 1848 roku miejscowość należała do [[Parafia pw. św. Marii Magdaleny w Lutrach|parafii]] w Lutrach<ref>''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.</ref>.<br/>
 +
Po II wojnie światowej Wągsty były częścią powiatu reszelskiego z siedzibą w [[Biskupiec|Biskupcu]], w województwie olsztyńskim<ref> Dz.U. 1946, nr 28, poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>, a po 1958 roku<ref>Dz.U. 1958, nr 76, poz. 393, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1958 r. w sprawie zmiany nazw niektórych powiatów w województwach olsztyńskim, poznańskim i zielonogórskim, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19580760393 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref> częścią powiatu biskupieckiego<ref>W 1958 roku powiat reszelski przemianowano na powiat biskupiecki.</ref>.<br/>
 +
W 1972 roku, po wprowadzeniu w życie nowej reformy administrayjnej<ref>Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>, sołectwo Wągsty weszło w skład [[Kolno (gmina wiejska)| gminy Kolno]]<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>.<br/>
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim.
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim.
 +
 +
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
 +
*1820 - 181 osób
 +
*1885 - 204 osoby
 +
*1905 - 189 osób
 +
*1910 - 201 osób
 +
*1933 - 183 osoby
 +
*1939 - 148 osób
 +
 +
==Zabytki==
 +
*[[Kaplice|kaplica]] filialna pw. Matki Bożej Różańcowej
 +
*[[Kapliczki| kapliczka warmińska]] znajdująca się na terenie posesji
 +
 +
==Religia==
 +
Wieś należy do [[Parafia pw. św. Marii Magdaleny w Lutrach|parafii]] w Lutrach.
 +
 +
==Turystyka==
 +
*szlak rowerowy wokół Jeziora Luterskiego<ref>[http://naszawarmia.pl/213244,Dookola-jeziora-Luterskiego.html#axzz3UkiMCd2Q naszawarmia.pl] [10.02.2015]</ref>
 +
*gospodarstwo agroturystyczne<ref>[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=577:agroturystyka-gmina-kolno&catid=68 domwarminski.pl]] [10.02.2015]</ref>
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 +
Dz.U. 1946, nr 28, poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 +
Dz.U. 1958, nr 76, poz. 393, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1958 r. w sprawie zmiany nazw niektórych powiatów w województwach olsztyńskim, poznańskim i zielonogórskim, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19580760393 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 +
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 +
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim, [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.<br/>
 +
''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/>
 +
Jerzy Paszenda, ''Święta Lipka'', Olsztyn 1996.<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://bip-kolno.sprint.com.pl/ BIP Urzędu Gminy Kolno]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://bip-kolno.sprint.com.pl/ BIP Urzędu Gminy Kolno]  [10.02.2015]<br/>
 +
[http://wiki-de.genealogy.net/Wangst Genealogy.net] [10.02.2015]<br/>
 +
[http://leksykonkultury.ceik.eu/ Leksykon kultury Warmii i Mazur] [10.02.2015]<br/>
 
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/>
 
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/>
 +
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Kolno (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Kolno (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
[[Kategoria: 1945-1989]]
+
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 10:04, 19 mar 2015

Wągsty

Wągsty - kaplica pw. Matki Bożej Różańcowej. Autor: Honza Groh. Źródło: Wikimedia Commons
Wągsty - kaplica pw. Matki Bożej Różańcowej.
Autor: Honza Groh. Źródło: Wikimedia Commons
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Kolno
Liczba ludności (2013) 101
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Wągsty
Wągsty
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Wągsty
Wągsty
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Wągsty (niem. Wangst) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Kolno. Miejscowość w 2013 roku liczyła 101 mieszkańców. Funkcję sołtysa sprawuje Marek Kośnik[1].

Położenie

Miejscowość położona jest w środkowej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 11 km na zachód od Kolna, 3 km od drogi wojewódzkiej nr 57, nieopodal Jeziora Luterskiego.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w 1308 roku. Lokowana była na 75 włókach, a dokument lokacyjny wydała biskup warmiński Eberhard z Nysy. Właścicielem wsi w pierwszej połowie XVII w. był Stefan Sadorski. 18 grudnia 1636 przekazał Wągsty i Księżno kapitule warmińskiej na utrzymanie trzech misjonarzy w Świętej Lipce. W 1848 roku miejscowość należała do parafii w Lutrach[2].
Po II wojnie światowej Wągsty były częścią powiatu reszelskiego z siedzibą w Biskupcu, w województwie olsztyńskim[3], a po 1958 roku[4] częścią powiatu biskupieckiego[5].
W 1972 roku, po wprowadzeniu w życie nowej reformy administrayjnej[6], sołectwo Wągsty weszło w skład gminy Kolno[7].
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[8]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[9] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim.

Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:

  • 1820 - 181 osób
  • 1885 - 204 osoby
  • 1905 - 189 osób
  • 1910 - 201 osób
  • 1933 - 183 osoby
  • 1939 - 148 osób

Zabytki

Religia

Wieś należy do parafii w Lutrach.

Turystyka

  • szlak rowerowy wokół Jeziora Luterskiego[10]
  • gospodarstwo agroturystyczne[11]

Przypisy

  1. BIP Urzędu Gminy Kolno
  2. Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
  3. Dz.U. 1946, nr 28, poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  4. Dz.U. 1958, nr 76, poz. 393, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1958 r. w sprawie zmiany nazw niektórych powiatów w województwach olsztyńskim, poznańskim i zielonogórskim, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  5. W 1958 roku powiat reszelski przemianowano na powiat biskupiecki.
  6. Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  7. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  8. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  9. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  10. naszawarmia.pl [10.02.2015]
  11. domwarminski.pl] [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1946, nr 28, poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1958, nr 76, poz. 393, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1958 r. w sprawie zmiany nazw niektórych powiatów w województwach olsztyńskim, poznańskim i zielonogórskim, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim, [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Jerzy Paszenda, Święta Lipka, Olsztyn 1996.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
BIP Urzędu Gminy Kolno [10.02.2015]
Genealogy.net [10.02.2015]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]