Wągniki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zobacz też)
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        =       
 
  |dopełniacz wsi        =       
  |zdjęcie              = Wągniki. Wjazd do wsi.jpg
+
  |zdjęcie              =
  |opis zdjęcia          = Wągniki. Wjazd do wsi
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 260<ref>Łącznie Wągniki, [[Paprocina]] i [[Worławki]].</ref>
+
  |liczba ludności      = 260<ref>Łącznie Wągniki, Paprocina i Worławki.</ref>
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Wągniki ''' (niem. ''Wangnick'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[gmina Górowo Iławeckie|gminie Górowo Iławeckie]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W latach 1946-1961 wieś wchodziła w skład [[powiat górowski|powiatu górowskiego]].
+
''' Wągniki ''' (niem. ''Wangnick'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Górowo Iławeckie (gmina wiejska)|gminie Górowo Iławeckie]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 260 mieszkańców (łącznie z [[Paprocina|Paprociną]] i [[Worławki|Worławkami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie: Wągniki, [[Wągródka]] i Worławki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marcin Szafran.
 
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 260 mieszkańców (łącznie z [[Paprocina|Paprociną]] i [[Worławki|Worławkami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie: Wągniki, [[Wągródka]] i Worławki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Bożena Ciosek]]<ref>http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
 
 
 
<br/>
 
 
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 29 km na zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 7 km na zachód od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]], przebiega przez nią droga wojewódzka nr 512. Na południe od wsi znajduje się [[Wyżawka]] (Wągnicka Góra) o wysokości 132 m n.p.m. oraz [[Sarni Staw]] (3 ha).
+
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 29 km na zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 7 km na zachód od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]]. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 512. Na południe od wsi znajduje się [[Wyżawka]] (Wągnicka Góra) o wysokości 132 m n.p.m. oraz [[Sarni Staw]] (3 ha).
<br/>
 
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Jej nazwa wywodzi się z języka [[Prusowie|pruskiego]] od ''wangus'' - las dębowy, lub ''wange'' - okolica. Została założona jako majątek ziemski, który w 1469 roku Zakon oddał w zastaw dowódcy wojsk zaciężnych Pawłowi Preglowi (wraz z [[Kandyty|Kandytami]] i [[Piasty Wielkie|Piastami Wielkimi]]). W XVI i XVII wieku należał on do możnego rodu von Kreytzenów. Pod koniec XIX wieku zajmował powierzchnię 809 ha (wraz z folwarkami [[Katławki]] i [[Gajówka]]) i był własnością rodziny Gampów (stan na rok 1889). Wągniki wchodziły w skład [[parafia ewangelicka w Górowie Iławeckim|parafii ewangelickiej w Górowie Iławeckim]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Jej nazwa wywodzi się z języka [[Prusowie|pruskiego]], od słowa ''wangus'' las dębowy lub ''wange'' okolica. Miejscowość została założona jako majątek ziemski, który w 1469 roku zakon oddał w zastaw dowódcy wojsk zaciężnych Pawłowi Preglowi (wraz z [[Kandyty|Kandytami]] i [[Piasty Wielkie|Piastami Wielkimi]]). W XVI i XVII wieku należał on do możnego rodu von Kreytzenów. Pod koniec XIX wieku zajmował powierzchnię 809 ha (wraz z folwarkami [[Katławki]] i [[Gajówka]]) i był własnością rodziny Gampów (stan na rok 1889). Wągniki wchodziły w skład parafii ewangelickiej w Górowie Iławeckim.
 
 
Szkoła we wsi istniała już przed [[II wojna światowa|II wojną światową]]. W 1935 roku uczęszczało do niej 60 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel.
 
 
 
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] wieś weszła w skład sołectwa [[Sołtysowizna]], a na bazie dawnego majątku uruchomiono tu [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Wągniki|państwowe gospodarstwo rolne]]. Spis powszechny z 1983 roku ujmował Wągniki wraz z pobliską Paprociną i wykazał w nich łącznie 25 budynków mieszkalnych, klub, świetlicę oraz punkt biblioteczny.  
 
 
 
 
 
Liczba mieszkańców
 
  
1857 - 106 osób
+
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 60 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel.
  
1933 - 238 osób
+
Po wojnie wieś weszła w skład sołectwa [[Sołtysowizna]], a na bazie dawnego majątku uruchomiono tu PGR Wągniki. Spis powszechny z 1983 roku ujmował Wągniki wraz z pobliską Paprociną i wykazał w nich łącznie 25 budynków mieszkalnych, klub, świetlicę oraz punkt biblioteczny.
  
1939 - 207 osób
+
Liczba mieszkańców w XIX i XX wieku kształtowała się następująco:
 
+
*1857 – 106 osób
1983 - 338 osób (łącznie z Paprociną)
+
*1933 – 238 osób
 
+
*1939 207 osób
<br/>
+
*1983 338 osób (łącznie z Paprociną)
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Dawny park dworski z XIX wieku
+
*dawny park dworski z XIX wieku
*Pozostałości zabudowań folwarcznych: część zabudowań gospodarczych, aleja dojazdowa, komin cegielni
+
*pozostałości zabudowań folwarcznych: część zabudowań gospodarczych, aleja dojazdowa, komin cegielni
*Cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, na wschód od wsi, na wzniesieniu; zdewastowany, bujna dzika roślinność
+
*cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku położony na wschód od wsi, na wzniesieniu; dziś zdewastowany, porośnięty dziką roślinnością
*Cmentarz, około 700 m na południe od wsi, na skraju lasu
+
*cmentarz położony około 700 m na południe od wsi, na skraju lasu
<br/>
+
{{Przypisy}}
 +
<references/>
 +
== Zobacz też ==
 +
*[[Wągniki (gmina Pasłęk)|Wągniki]] w [[Pasłęk (gmina miejsk0-wiejska)|gminie Pasłęk]]
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
+
''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
#[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869| Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [data dostępu: 5.03.2014]
+
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, [http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869| gorowoil-ug.bip-wm.pl], Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/>
<br/>
 
  
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<br/>
 
  
== Zobacz też ==
 
*[[Wągniki (gm. Pasłęk)|Wągniki]] w gminie Pasłęk
 
<br/>
 
  
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Gmina Górowo Iławeckie]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1201-1300]] [[Kategoria: 1301-1400]] [[Kategoria: 1401-1500]] [[Kategoria: 1501-1600]]

Aktualna wersja na dzień 10:21, 15 kwi 2020

Wągniki

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat bartoszycki
Gmina Górowo Iławeckie
Liczba ludności (2010) 260[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Wągniki
Wągniki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Wągniki
Wągniki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Wągniki (niem. Wangnick) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 260 mieszkańców (łącznie z Paprociną i Worławkami). W skład sołectwa wchodzą wsie: Wągniki, Wągródka i Worławki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marcin Szafran.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, 29 km na zachód od Bartoszyc i 7 km na zachód od Górowa Iławeckiego. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 512. Na południe od wsi znajduje się Wyżawka (Wągnicka Góra) o wysokości 132 m n.p.m. oraz Sarni Staw (3 ha).

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Jej nazwa wywodzi się z języka pruskiego, od słowa wangus – las dębowy – lub wange – okolica. Miejscowość została założona jako majątek ziemski, który w 1469 roku zakon oddał w zastaw dowódcy wojsk zaciężnych Pawłowi Preglowi (wraz z Kandytami i Piastami Wielkimi). W XVI i XVII wieku należał on do możnego rodu von Kreytzenów. Pod koniec XIX wieku zajmował powierzchnię 809 ha (wraz z folwarkami Katławki i Gajówka) i był własnością rodziny Gampów (stan na rok 1889). Wągniki wchodziły w skład parafii ewangelickiej w Górowie Iławeckim.

Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 60 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel.

Po wojnie wieś weszła w skład sołectwa Sołtysowizna, a na bazie dawnego majątku uruchomiono tu PGR Wągniki. Spis powszechny z 1983 roku ujmował Wągniki wraz z pobliską Paprociną i wykazał w nich łącznie 25 budynków mieszkalnych, klub, świetlicę oraz punkt biblioteczny.

Liczba mieszkańców w XIX i XX wieku kształtowała się następująco:

  • 1857 – 106 osób
  • 1933 – 238 osób
  • 1939 – 207 osób
  • 1983 – 338 osób (łącznie z Paprociną)

Zabytki

  • dawny park dworski z XIX wieku
  • pozostałości zabudowań folwarcznych: część zabudowań gospodarczych, aleja dojazdowa, komin cegielni
  • cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku położony na wschód od wsi, na wzniesieniu; dziś zdewastowany, porośnięty dziką roślinnością
  • cmentarz położony około 700 m na południe od wsi, na skraju lasu

Przypisy

  1. Łącznie Wągniki, Paprocina i Worławki.

Zobacz też

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, gorowoil-ug.bip-wm.pl, Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]