Wągniki: Różnice pomiędzy wersjami
(→Zobacz też) |
|||
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = 260<ref>Łącznie Wągniki, | + | |liczba ludności = 260<ref>Łącznie Wągniki, Paprocina i Worławki.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }} |
− | ''' Wągniki ''' (niem. ''Wangnick'') – | + | ''' Wągniki ''' (niem. ''Wangnick'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Górowo Iławeckie (gmina wiejska)|gminie Górowo Iławeckie]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 260 mieszkańców (łącznie z [[Paprocina|Paprociną]] i [[Worławki|Worławkami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie: Wągniki, [[Wągródka]] i Worławki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marcin Szafran. |
− | |||
− | Miejscowość w 2010 roku liczyła 260 mieszkańców (łącznie z [[Paprocina|Paprociną]] i [[Worławki|Worławkami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie: Wągniki, [[Wągródka]] i Worławki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje | ||
− | |||
− | |||
− | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
− | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 29 km na zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 7 km na zachód od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]] | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 29 km na zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 7 km na zachód od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]]. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 512. Na południe od wsi znajduje się [[Wyżawka]] (Wągnicka Góra) o wysokości 132 m n.p.m. oraz [[Sarni Staw]] (3 ha). |
− | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Jej nazwa wywodzi się z języka [[Prusowie|pruskiego]], od słowa ''wangus'' – las dębowy – lub ''wange'' – okolica. Miejscowość została założona jako majątek ziemski, który w 1469 roku zakon oddał w zastaw dowódcy wojsk zaciężnych Pawłowi Preglowi (wraz z [[Kandyty|Kandytami]] i [[Piasty Wielkie|Piastami Wielkimi]]). W XVI i XVII wieku należał on do możnego rodu von Kreytzenów. Pod koniec XIX wieku zajmował powierzchnię 809 ha (wraz z folwarkami [[Katławki]] i [[Gajówka]]) i był własnością rodziny Gampów (stan na rok 1889). Wągniki wchodziły w skład parafii ewangelickiej w Górowie Iławeckim. |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 60 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. | |
− | + | Po wojnie wieś weszła w skład sołectwa [[Sołtysowizna]], a na bazie dawnego majątku uruchomiono tu PGR Wągniki. Spis powszechny z 1983 roku ujmował Wągniki wraz z pobliską Paprociną i wykazał w nich łącznie 25 budynków mieszkalnych, klub, świetlicę oraz punkt biblioteczny. | |
− | 1939 | + | Liczba mieszkańców w XIX i XX wieku kształtowała się następująco: |
− | + | *1857 – 106 osób | |
− | 1983 | + | *1933 – 238 osób |
− | + | *1939 – 207 osób | |
− | + | *1983 – 338 osób (łącznie z Paprociną) | |
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | * | + | *dawny park dworski z XIX wieku |
− | * | + | *pozostałości zabudowań folwarcznych: część zabudowań gospodarczych, aleja dojazdowa, komin cegielni |
− | * | + | *cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku położony na wschód od wsi, na wzniesieniu; dziś zdewastowany, porośnięty dziką roślinnością |
− | * | + | *cmentarz położony około 700 m na południe od wsi, na skraju lasu |
− | < | + | {{Przypisy}} |
+ | <references/> | ||
+ | == Zobacz też == | ||
+ | *[[Wągniki (gmina Pasłęk)|Wągniki]] w [[Pasłęk (gmina miejsk0-wiejska)|gminie Pasłęk]] | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | |
− | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
− | + | Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, [http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869| gorowoil-ug.bip-wm.pl], Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | |
− | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | |
− | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1201-1300]] [[Kategoria: 1301-1400]] [[Kategoria: 1401-1500]] [[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 10:21, 15 kwi 2020
Wągniki | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | bartoszycki |
Gmina | Górowo Iławeckie |
Liczba ludności (2010) | 260[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Wągniki (niem. Wangnick) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 260 mieszkańców (łącznie z Paprociną i Worławkami). W skład sołectwa wchodzą wsie: Wągniki, Wągródka i Worławki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marcin Szafran.
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, 29 km na zachód od Bartoszyc i 7 km na zachód od Górowa Iławeckiego. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 512. Na południe od wsi znajduje się Wyżawka (Wągnicka Góra) o wysokości 132 m n.p.m. oraz Sarni Staw (3 ha).
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Jej nazwa wywodzi się z języka pruskiego, od słowa wangus – las dębowy – lub wange – okolica. Miejscowość została założona jako majątek ziemski, który w 1469 roku zakon oddał w zastaw dowódcy wojsk zaciężnych Pawłowi Preglowi (wraz z Kandytami i Piastami Wielkimi). W XVI i XVII wieku należał on do możnego rodu von Kreytzenów. Pod koniec XIX wieku zajmował powierzchnię 809 ha (wraz z folwarkami Katławki i Gajówka) i był własnością rodziny Gampów (stan na rok 1889). Wągniki wchodziły w skład parafii ewangelickiej w Górowie Iławeckim.
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 60 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel.
Po wojnie wieś weszła w skład sołectwa Sołtysowizna, a na bazie dawnego majątku uruchomiono tu PGR Wągniki. Spis powszechny z 1983 roku ujmował Wągniki wraz z pobliską Paprociną i wykazał w nich łącznie 25 budynków mieszkalnych, klub, świetlicę oraz punkt biblioteczny.
Liczba mieszkańców w XIX i XX wieku kształtowała się następująco:
- 1857 – 106 osób
- 1933 – 238 osób
- 1939 – 207 osób
- 1983 – 338 osób (łącznie z Paprociną)
Zabytki
- dawny park dworski z XIX wieku
- pozostałości zabudowań folwarcznych: część zabudowań gospodarczych, aleja dojazdowa, komin cegielni
- cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku położony na wschód od wsi, na wzniesieniu; dziś zdewastowany, porośnięty dziką roślinnością
- cmentarz położony około 700 m na południe od wsi, na skraju lasu
Przypisy
- ↑ Łącznie Wągniki, Paprocina i Worławki.
Zobacz też
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, gorowoil-ug.bip-wm.pl, Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]