Wątlik błotny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 5: Linia 5:
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = Malaxis_paludosa_Nordens_Flora_417.jpeg
 
  |grafika = Malaxis_paludosa_Nordens_Flora_417.jpeg
  |podpis grafiki = Wątlik błotny - Carl Axel Magnus Lindman "Nordens Flora" [http://pl.wikipedia.org/wiki/Hammarbya_paludosa#mediaviewer/Plik:Malaxis_paludosa_Nordens_Flora_417.jpg]
+
  |podpis grafiki = Wątlik błotny. Carl Axel Magnus Lindman "Nordens Flora"[http://pl.wikipedia.org/wiki/Hammarbya_paludosa#mediaviewer/Plik:Malaxis_paludosa_Nordens_Flora_417.jpg pl.wikipedia.org]
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 17: Linia 17:
 
  |Gatunek = wątlik błotny
 
  |Gatunek = wątlik błotny
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Synonimy = Synonimy
  |Lista synonimów =  ''Malaxis paludosa'' (L.) Sw.  }}
+
  |Lista synonimów =  ''Malaxis paludosa'' (L.) Sw.  }
<br/>
+
'''Wątlik błotny''' (''Hammarbya paludosa'' (L.) Kuntze) – gatunek rośliny z rodziny storczykowatych (''Orchidaceae''). Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju wątlik (''Hammarbya''), często włączany do rodzaju wyblin (''Malaxis'').
 
+
<br/><br/>
'''Wątlik błotny''' (''Hammarbya paludosa'' (L.) Kuntze) – gatunek rośliny z rodziny storczykowatych (''Orchidaceae''). Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju wątlik (''Hammarbya''), często włączany do rodzaju wyblin (''Malaxis'').
 
 
 
 
 
 
=== Morfologia ===
 
=== Morfologia ===
 +
Niewielka bylina dorastająca do 5–20 cm wysokości. W dolnej części wyrastają 2–3 liście, które są niewielkie, długości ok. 2,5 cm i szerokości ok. 1 cm. Blaszka liściowa jest jajowata, z 3–7 nerwami. Na brzegu blaszki często występują małe bulwki przybyszowe, dzięki którym roślina może się rozmnażać wegetatywnie. U nasady łodygi znajdują się ponadto bulwkowate zgrubienia średnicy 5–7 mm.
  
Niewielka bylina, dorastająca do 5–20 cm wysokości. W dolnej części wyrastają 2–3 liście - niewielkie, długości ok. 2,5 cm i szerokości ok. 1 cm. Blaszka liściowa jest jajowata, z 3–7 nerwami. Na brzegu blaszki często występują małe bulwki przybyszowe, dzięki którym  roślina może się rozmnażać  wegetatywnie. U nasady łodygi znajdują się ponadto bulwkowate zgrubienia średnicy 5–7 mm. Kwiaty zebrane są w luźny, groniasty kwiatostan 3-6 cm wysokości. Są niepozorne, zielone lub żółtozielone, osadzone na krótkich szypułkach. Warżka długości maksymalnie 0,2 cm, o jajowatym kształcie, ostro zakończona, skierowana ku górze, pozbawiona ostrogi. Zalążnia jest prawie kulista, długości ok. 1 mm. Roślina kwitnie od czerwca do sierpnia.  
+
Kwiaty zebrane są w luźny, groniasty kwiatostan o wysokości 3-6 cm. Są niepozorne, zielone lub żółtozielone, osadzone na krótkich szypułkach. Warżka długości maksymalnie 0,2 cm, o jajowatym kształcie, ostro zakończona, skierowana ku górze, pozbawiona ostrogi. Zalążnia jest prawie kulista, długości ok. 1 mm. Roślina kwitnie od czerwca do sierpnia.  
<br/>
 
  
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 +
Gatunek ten występuje w strefie umiarkowanej i subarktycznej półkuli północnej. Wątlik błotny to rzadki gatunek naszej flory. Notowany był na blisko 100 stanowiskach, jednak obecnie większość z nich ma charakter historyczny. Główne skupienie tego gatunku  w kraju to pas pojezierzy w północnej Polsce. Był on jednak odnotowany również na kilku pojedynczych, oderwanych stanowiskach w południowej części kraju. Obecnie największe skupisko tego gatunku znajduje się w okolicach Suwałk i Augustowa.
  
Gatunek ten występuje w strefie umiarkowanej i subarktycznej półkuli północnej. Wątlik błotny to rzadki gatunek naszej flory. Notowany był na blisko 100 stanowiskach, jednak obecnie większość z nich ma charakter historyczny. Główne skupienie tego gatunku  w naszym kraju to pas pojezierzy w północnej Polsce. Był on jednak odnotowany również na kilku pojedynczych, oderwanych stanowiskach w południowej części kraju. Obecnie największe skupisko tego gatunku znajduje się w okolicach Suwałk i Augustowa.  
+
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten występuje m.in. w obszarze [[Natura 2000 Dolina Kakaju|Natura 2000 Dolinia Kakaju]].
  
 
Wątlik błotny występuje na torfowiskach przejściowych i niskich, rzadziej na torfowiskach wysokich. Preferuje miejsca otwarte do przejściowo ocienionych. Roślina światłolubna.
 
Wątlik błotny występuje na torfowiskach przejściowych i niskich, rzadziej na torfowiskach wysokich. Preferuje miejsca otwarte do przejściowo ocienionych. Roślina światłolubna.
Linia 36: Linia 34:
  
 
=== Wartość użytkowa ===
 
=== Wartość użytkowa ===
 
 
Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W skali kraju wymierający (kategoria E na Czerwonej Liście). Zagrożeniem dla gatunku jest zanikanie siedlisk w wyniku osuszania torfowisk i pozyskiwania torfu, ale także naturalnej sukcesji roślinności leśne.
 
Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W skali kraju wymierający (kategoria E na Czerwonej Liście). Zagrożeniem dla gatunku jest zanikanie siedlisk w wyniku osuszania torfowisk i pozyskiwania torfu, ale także naturalnej sukcesji roślinności leśne.
<br/>
 
 
=== Ciekawostki ===
 
 
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje m.in. w [[Natura 2000 Dolina Kakaju|Obszarze Natura 2000 Dolinia Kakaju]].
 
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
+
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, ''Red list of the vascular plants in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.<br/>
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, ''Red list of the vascular plants in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Hammarbya_paludosa pl.wikipedia.org, wątlik błotny] [14.06.2014]
<br/>
+
[http://www.polskie.storczyki.org.pl/gat_wyb.php?gid=28&lng=lat polskie.storczyki.org.pl] [14.06.2014]
 
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_gatunk%C3%B3w_ro%C5%9Blin_obj%C4%99tych_%C5%9Bcis%C5%82%C4%85_ochron%C4%85 pl.wikipedia.org, Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce] [14.06.2014]
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
Wątlik błotny[http://pl.wikipedia.org/wiki/Hammarbya_paludosa] 14.06.2014
 
 
 
Polskie storczyki[http://www.polskie.storczyki.org.pl/gat_wyb.php?gid=28&lng=lat] 14.06.2014
 
 
 
Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce[http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_gatunk%C3%B3w_ro%C5%9Blin_obj%C4%99tych_%C5%9Bcis%C5%82%C4%85_ochron%C4%85] 14.06.2014
 
 
<br/>
 
<br/>
  
  
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]
+
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Natura 2000]] [[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]

Wersja z 23:19, 5 sty 2015

{{Roślina infobox

|Nazwa rośliny = Wątlik błotny
|Nazwa łacińska = Hammarbya paludosa
|L = (L.) Kuntze 
|Pusta linia = 
|grafika = Malaxis_paludosa_Nordens_Flora_417.jpeg |podpis grafiki = Wątlik błotny. Carl Axel Magnus Lindman "Nordens Flora", pl.wikipedia.org |Systematyka = Systematyka |Domena = eukarionty |Królestwo = rośliny |Podkrólestwo = |Gromada = rośliny naczyniowe |Klasa = okrytonasienne |Rząd = szparagowce |Rodzina = storczykowate |Rodzaj = wątlki |Gatunek = wątlik błotny |Synonimy = Synonimy |Lista synonimów = Malaxis paludosa (L.) Sw. }

Wątlik błotny (Hammarbya paludosa (L.) Kuntze) – gatunek rośliny z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju wątlik (Hammarbya), często włączany do rodzaju wyblin (Malaxis).

Morfologia

Niewielka bylina dorastająca do 5–20 cm wysokości. W dolnej części wyrastają 2–3 liście, które są niewielkie, długości ok. 2,5 cm i szerokości ok. 1 cm. Blaszka liściowa jest jajowata, z 3–7 nerwami. Na brzegu blaszki często występują małe bulwki przybyszowe, dzięki którym roślina może się rozmnażać wegetatywnie. U nasady łodygi znajdują się ponadto bulwkowate zgrubienia średnicy 5–7 mm.

Kwiaty zebrane są w luźny, groniasty kwiatostan o wysokości 3-6 cm. Są niepozorne, zielone lub żółtozielone, osadzone na krótkich szypułkach. Warżka długości maksymalnie 0,2 cm, o jajowatym kształcie, ostro zakończona, skierowana ku górze, pozbawiona ostrogi. Zalążnia jest prawie kulista, długości ok. 1 mm. Roślina kwitnie od czerwca do sierpnia.

Rozmieszczenie i ekologia

Gatunek ten występuje w strefie umiarkowanej i subarktycznej półkuli północnej. Wątlik błotny to rzadki gatunek naszej flory. Notowany był na blisko 100 stanowiskach, jednak obecnie większość z nich ma charakter historyczny. Główne skupienie tego gatunku w kraju to pas pojezierzy w północnej Polsce. Był on jednak odnotowany również na kilku pojedynczych, oderwanych stanowiskach w południowej części kraju. Obecnie największe skupisko tego gatunku znajduje się w okolicach Suwałk i Augustowa.

Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje m.in. w obszarze Natura 2000 Dolinia Kakaju.

Wątlik błotny występuje na torfowiskach przejściowych i niskich, rzadziej na torfowiskach wysokich. Preferuje miejsca otwarte do przejściowo ocienionych. Roślina światłolubna.

Wartość użytkowa

Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W skali kraju wymierający (kategoria E na Czerwonej Liście). Zagrożeniem dla gatunku jest zanikanie siedlisk w wyniku osuszania torfowisk i pozyskiwania torfu, ale także naturalnej sukcesji roślinności leśne.

Bibliografia

Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, Red list of the vascular plants in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.
pl.wikipedia.org, wątlik błotny [14.06.2014] polskie.storczyki.org.pl [14.06.2014] pl.wikipedia.org, Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce [14.06.2014]