Wężewo: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Wężewa |
|zdjęcie = | |zdjęcie = | ||
|opis zdjęcia = | |opis zdjęcia = | ||
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olecki | |powiat = olecki | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 160 | + | |liczba ludności = 160 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Wężewo ''' (niem. ''Wensöwen'', od 1938 r. ''Eibenau'') – | + | ''' Wężewo ''' (niem. ''Wensöwen'', od 1938 r. ''Eibenau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Kowale Oleckie (gmina wiejska)|gminie Kowale Oleckie]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko–gołdapskiego]]. W 2010 roku liczyła 160 mieszkańców<ref>łącznie Wężewo i Gościrady</ref>. W skład sołectwa wchodzą wsie: Wężewo i [[Gościrady]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Tadeusz Hanc]]<ref>[http://bip.gmina.kowale.fr.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa/ Strona Urzędu Gminy Kowale Oleckie] [05.12.2013]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w | + | Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Mazury Garbate|Mazurach Garbatych]] ([[Wzgórza Szeskie]]), nad [[Strumień Wężówka|Wężówką]], 20 km na północny zachód od [[Olecko|Olecka]] i 6 km na południowy zachód od [[Kowale Oleckie|Kowali Oleckich]]. Na północ od wsi znajduje się niewielkie (1,3 ha) oczko wodne - najwyżej położone jezioro na terenie powiatu oleckiego (220 m n.p.m.). |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Osada istniała tutaj już przed 1560 rokiem. W 1562 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] nadał 44 łany boru Jerzemu von Nostitzowi na [[Prawo lenne|prawie lennym]]. W XVII i XVIII wieku tutejszy majątek posiadali lub dzierżawiły polskie rodziny szlacheckie: Bieniewscy i Ciesielscy. Na przełomie XVIII i XIX wieku Wężewo składało się ze wsi szlacheckiej i dworu. Pod koniec XIX wieku majątek należał do Gosslerów, obejmował 1659 ha i był największym majątkiem na terenie powiatu oleckiego. Wężewo należało do [[Parafia ewangelicka w Cichach|parafii ewangelickiej w Cichach]]. |
Szkoła we wsi (data jej powstania nie jest znana) w 1935 roku zatrudniała dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 83 uczniów. | Szkoła we wsi (data jej powstania nie jest znana) w 1935 roku zatrudniała dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 83 uczniów. | ||
| − | Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] na bazie majątku utworzono [[Państwowe Gospodarstwo Rolne | + | Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] na bazie majątku utworzono [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]]. |
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
| − | 1857 - 205 osób | + | *1857 r. - 205 osób |
| − | 1933 - 560 osób | + | *1933 r. - 560 osób |
| − | 1939 - 532 osoby | + | *1939 r. - 532 osoby |
| − | 1988 - 144 osoby | + | *1988 r. - 144 osoby |
==Kultura== | ==Kultura== | ||
| − | W 2000 r. | + | W 2000 r. w ramach [[lkwim:Plenery Wielkich Jezior Festiwal Mazurski 2000|Plenerów Wielkich Jezior "Festiwal Mazurski"]] |
| + | zorganizowano tu paradę "Rzeczpospolita Mazurska". | ||
| + | <br/> | ||
==Przyroda== | ==Przyroda== | ||
W pobliżu miejscowości znajduje się [[Rezerwat Cisowy Jar |Rezerwat Przyrody Cisowy Jar]]. | W pobliżu miejscowości znajduje się [[Rezerwat Cisowy Jar |Rezerwat Przyrody Cisowy Jar]]. | ||
| + | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[Dwór w Wężewie| | + | *[[Dwór w Wężewie|dwór]] murowany z przełomu XIX i XX wieku, park podworski, oficyna (ruina), obora murowana, stodoła drewniana; obecnie park i obora są własnością prywatną, a dwór, oficyna i stodoła - państwową |
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki z XIX wieku |
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| − | *[[lkwim:Irena Tarasiewicz|Irena Tarasiewicz]] (ur. 1957) - urodzona w Wężewie malarka amatorka, pisankarka | + | *[[lkwim:Irena Tarasiewicz|Irena Tarasiewicz]] (ur. 1957) - urodzona w Wężewie malarka amatorka, pisankarka |
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| Linia 75: | Linia 74: | ||
#Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991. | #Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991. | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
| − | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [ | + | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.11.2013] |
| − | # | + | #[http://bip.gmina.kowale.fr.pl/files/sites/3092/wiadomosci/197134/files/06tekst_studium_i2013_pelny_zab.pdf| Strona Urzędu Gminy Kowale Oleckie] [12.11.2013] |
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013] |
| − | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [ | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [12.11.2013] |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 07:53, 1 gru 2014
| Wężewo | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olecki |
| Gmina | Kowale Oleckie |
| Liczba ludności (2010) | 160 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wężewo | |
| Położenie na mapie Polski  Wężewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wężewo (niem. Wensöwen, od 1938 r. Eibenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. W 2010 roku liczyła 160 mieszkańców[1]. W skład sołectwa wchodzą wsie: Wężewo i Gościrady. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Tadeusz Hanc[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Mazurach Garbatych (Wzgórza Szeskie), nad Wężówką, 20 km na północny zachód od Olecka i 6 km na południowy zachód od Kowali Oleckich. Na północ od wsi znajduje się niewielkie (1,3 ha) oczko wodne - najwyżej położone jezioro na terenie powiatu oleckiego (220 m n.p.m.).
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. Osada istniała tutaj już przed 1560 rokiem. W 1562 roku książę Albrecht Hohenzollern nadał 44 łany boru Jerzemu von Nostitzowi na prawie lennym. W XVII i XVIII wieku tutejszy majątek posiadali lub dzierżawiły polskie rodziny szlacheckie: Bieniewscy i Ciesielscy. Na przełomie XVIII i XIX wieku Wężewo składało się ze wsi szlacheckiej i dworu. Pod koniec XIX wieku majątek należał do Gosslerów, obejmował 1659 ha i był największym majątkiem na terenie powiatu oleckiego. Wężewo należało do parafii ewangelickiej w Cichach.
Szkoła we wsi (data jej powstania nie jest znana) w 1935 roku zatrudniała dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 83 uczniów.
Po II wojnie światowej na bazie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. - 205 osób
- 1933 r. - 560 osób
- 1939 r. - 532 osoby
- 1988 r. - 144 osoby
Kultura
W 2000 r. w ramach Plenerów Wielkich Jezior "Festiwal Mazurski"
zorganizowano tu paradę "Rzeczpospolita Mazurska".
Przyroda
W pobliżu miejscowości znajduje się Rezerwat Przyrody Cisowy Jar.
Zabytki
- dwór murowany z przełomu XIX i XX wieku, park podworski, oficyna (ruina), obora murowana, stodoła drewniana; obecnie park i obora są własnością prywatną, a dwór, oficyna i stodoła - państwową
- cmentarz ewangelicki z XIX wieku
Ludzie związani z miejscowością
- Irena Tarasiewicz (ur. 1957) - urodzona w Wężewie malarka amatorka, pisankarka
Bibliografia
- Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
- Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
- Strona Urzędu Gminy Kowale Oleckie [12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
- Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Wężewo i Gościrady
- ↑ Strona Urzędu Gminy Kowale Oleckie [05.12.2013]
