Wabnica kielichowata: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 21: | Linia 21: | ||
| − | '''Wabnica kielichowata''' (''Pleurosticta acetabulum'' (Neck.) Elix & Lumbsch – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (''Parmeliaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales''). | + | '''Wabnica kielichowata''' (''Pleurosticta acetabulum'' (Neck.) Elix & Lumbsch – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (''Parmeliaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales''). Jedyny gatunek z tego rodzaju występujący w Polsce. |
| Linia 27: | Linia 27: | ||
| − | Plecha | + | Plecha wabnicy kielichowatej jest listkowata, zwykle duża (nawet do ponad 20 cm średnicy), o szerokich odcinkach koloru niebieskawozielonawego lub zielonkawobrunatnego, w stanie wilgotnym ciemnooliwkowozielona. Często plecha jest na górnej stronie pomarszczona, zwłaszcza u okazów degenerujących, rosnących w niekorzystnych warunkach siedliskowych. Soraliów i izydiów brak. Miąższ P+ pomarańczowy, K+ czerwony. Plecha przytwierdzona jest do podłoża licznymi chwytnikami, które nie dochodzą do brzegu, zostawiając wolny pas na obwodzie. Owocniki - apotecja o brunatnych tarczkach, zawsze obecne u okazów normalnie wykształconych, często mają powyżej 1 cm średnicy. |
| − | jest | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 35: | Linia 34: | ||
| − | Gatunek ten występuje na korze | + | Gatunek ten występuje na korze drzew, głównie na drzewach liściastych rosnących w alejach przy drogach lub samotnie. w przeszłości wabnica występowała powszechnie w całym kraju, obecnie jest częsta tylko w północnej części Polski, ale i tutaj jest zagrożona w wyniku wzrostu zanieczyszczenia powietrza, a także zniszczenia odpowiadających jej siedlisk (m.in. wycinanie drzew przydrożnych). |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 41: | Linia 40: | ||
=== Wartość użytkowa === | === Wartość użytkowa === | ||
| − | Gatunek ginący, | + | Gatunek ginący, umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost zagrożonych wymarciem (EN). W Polsce podlega ścisłej ochronie. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 48: | Linia 46: | ||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
| − | + | Na [[Warmia i Mazury|Warmii i Mazurach]] gatunek ten występuje jeszcze dość często, jednak i tutaj zanika. Głównym zagrożeniem jest modernizacja dróg i związana z tym wycinka starych drzew przydrożnych. | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 10:50, 22 mar 2014
| Wabnica kielichowata | |
| | |
| Pleurosticta acetabulum | |
| (Neck.) Elix & Lumbsch | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Podkrólestwo | {{{Podkrólestwo}}} |
| Gromada | grzyby workowe |
| Klasa | miseczniaki (Lecanoromycetes) |
| Rząd | misecznicowce |
| Rodzina | tarczownicowate |
| Rodzaj | wabnica |
| Gatunek | wabnica kielichowata |
| Synonimy | |
| Melanelia acetabulum (Neck.) Essl.
Parmelia acetabulum (Neck.) Duby | |
Wabnica kielichowata (Pleurosticta acetabulum (Neck.) Elix & Lumbsch – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales). Jedyny gatunek z tego rodzaju występujący w Polsce.
Spis treści
Plecha
Plecha wabnicy kielichowatej jest listkowata, zwykle duża (nawet do ponad 20 cm średnicy), o szerokich odcinkach koloru niebieskawozielonawego lub zielonkawobrunatnego, w stanie wilgotnym ciemnooliwkowozielona. Często plecha jest na górnej stronie pomarszczona, zwłaszcza u okazów degenerujących, rosnących w niekorzystnych warunkach siedliskowych. Soraliów i izydiów brak. Miąższ P+ pomarańczowy, K+ czerwony. Plecha przytwierdzona jest do podłoża licznymi chwytnikami, które nie dochodzą do brzegu, zostawiając wolny pas na obwodzie. Owocniki - apotecja o brunatnych tarczkach, zawsze obecne u okazów normalnie wykształconych, często mają powyżej 1 cm średnicy.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje na korze drzew, głównie na drzewach liściastych rosnących w alejach przy drogach lub samotnie. w przeszłości wabnica występowała powszechnie w całym kraju, obecnie jest częsta tylko w północnej części Polski, ale i tutaj jest zagrożona w wyniku wzrostu zanieczyszczenia powietrza, a także zniszczenia odpowiadających jej siedlisk (m.in. wycinanie drzew przydrożnych).
Wartość użytkowa
Gatunek ginący, umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost zagrożonych wymarciem (EN). W Polsce podlega ścisłej ochronie.
Ciekawostki
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje jeszcze dość często, jednak i tutaj zanika. Głównym zagrożeniem jest modernizacja dróg i związana z tym wycinka starych drzew przydrożnych.
Bibliografia
K. Czyżewska, S. Cieśliński: Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce. Monographiae Botanicae 91: 223–239, 2003.
S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.
W. Fałtynowicz: Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012.
Linki zewnętrzne
http://en.wikipedia.org/wiki/Pleurosticta http://species.wikimedia.org/wiki/Pleurosticta_acetabulum
